تمایل و کشش روحى انسان به طرف زیبایى ها امرى فطرى است. هر حقیقتى زیباست و هر زیبایى لذت بخش و دلبراست. به دیگر سخن لذت به زیبایى تعلق مى گیرد و زیبایى هم از حقیقت تراوش مى کند. اگر چنانچه انسان ها، مجاز - این روپوش دروغین حقیقت - را زیبا مى پندارند از آن روست که مجاز خود را با لباس حقیقت نشان داده است. دروغ آنگاه فروغ دارد که راست نما باشد و گرنه همه ى فطرت آن را نازیبا مى دانند. بنابراین زیبایى از آن حقیقت است و بس و لذّت هم جز به زیبایى نمى نگرد. شریعت و طریقت هم از آن رو در فطرت ها زیبا مى نماید که پیامش وصول به حقیقت است و بس. این اشارتى گذرا بر رابطه ى زیبایى، حقیقت و لذّت بود.

تمایل و کشش روحى انسان به طرف زیبایى ها امرى فطرى است. هر حقیقتى زیباست و هر زیبایى لذت بخش و دلبراست. به دیگر سخن لذت به زیبایى تعلق مى گیرد و زیبایى هم از حقیقت تراوش مى کند. اگر چنانچه انسان ها، مجاز - این روپوش دروغین حقیقت - را زیبا مى پندارند از آن روست که مجاز خود را با لباس حقیقت نشان داده است. دروغ آنگاه فروغ دارد که راست نما باشد و گرنه همه ى فطرت آن را نازیبا مى دانند. بنابراین زیبایى از آن حقیقت است و بس و لذّت هم جز به زیبایى نمى نگرد. شریعت و طریقت هم از آن رو در فطرت ها زیبا مى نماید که پیامش وصول به حقیقت است و بس. این اشارتى گذرا بر رابطه ى زیبایى، حقیقت و لذّت بود. امّا توجه به یک بحث عمیق معارفى در باب فطریات و غرایز و هدایت آنها به سمت و سوى حقیقت ناب و زیبایى دلگشا و لذت با صواب ضرورى به نظر مى رسد به طور کلى انسان یک سلسله فطریات تعالى بخش دارد که مربوط به بُعد انسانى او مى شود و یک زنجیره اى از غرایز دارد که ارتباط با بُعد حیوانى او دارد. فطریات مثل: کمال جویى، یا حقیقت طلبى، زیبایى خواهى، حس پرستش و... . غرایز مثل: شهوت جنسى، شهوت خوردن، شهوت نگاه کردن و... . .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه