لطفاً در مورد محبت حضرت امام حسین(ع) توضیحاتی ارائه نمائید.

قبل از هر چیز خوب است در مورد محبت توضیح مختصرى بیان کنیم . تعریف محبّت : حب یعنى ، رغبت و میل انسان به چیزى . اگر این میل باطنى و رغبت دل به چیزى شدید و قوى شود ، آن را عشق مى‌نامند . محبت یک نوع جذب و انجذابى است که ملاک آن ملایمتى است که آن موجود با محبوب خود دارد به بیان دیگر ، محبّت در حقیقت حالتى است که در دل یک موجود ذى شعور نسبت به چیزى که با وجود او ملایمتى و با تمایلات و خواسته‌هاى او تناسبى داشته باشد ، پدید مى‌آید ، ( نگا : اخلاق در قرآن ، آیه‌الله مصباح یزدى ، ج اوّل ، صص 359 - 360 ) . اهمیت محبت به ائمه ع از منظر قرآن : خداوند متعال خطاب به پیامبر عظیم الشأن خود در سوره الشورى آیه 23 میفرماید : قُلْ لا أَسْئَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْراً إِلاَّ الْمَوَدَّهَ فِى الْقُرْبى وَ مَنْ یَقْتَرِفْ حَسَنَهً نَزِدْ لَهُ فیها حُسْناً إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ شَکُورٌ ( بگو : « من هیچ پاداشى از شما بر رسالتم درخواست نمى‌کنم جز دوست‌داشتن نزدیکانم ( اهل بیتم ) و هر کس کار نیکى انجام دهد ، بر نیکى‌اش مى‌افزاییم چرا که خداوند آمرزنده و سپاسگزار است . ) آیا کارى والاتر و با عظمت تر از رسالت هست ؟ آیا کارى سخت تر و با مسئولیت تر از رسالت وجود دارد ؟ اگر تعیین مزد این کار را بر عهده ما انسانها بگذارند حاظریم تا چه مقدار هزینه کنیم ؟ به نظر شما هزینه نجات انسانها از گمراهى و ذلالت چه مقدار است ؟ خداوند متعال که خود به اهمیت کار انبیاء بهتر از هر کس دیگر واقف است مى فرماید : مزد پیامبر من محبت و دوست داشتن خاندان اوست . همانطور که مى دانید پرداخت مزد نیز از واجبات است لذا واجب است که خاندان پیامبر ص را دوست داشته باشیم . شناخت خاندان پیامبر ص : در روایتى پیرامون آیه بالا آمده است : لما نزلت قُلْ لا أَسْئَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْراً إِلَّا الْمَوَدَّهَ فِى الْقُرْبى قالوا : یا رسول اللَّه ! من قرابتک ؟ من هؤلاء الذین وجبت علینا مودتهم ؟ قال : على و فاطمه و ابناهما ( علیهم السلام ) و قالها ثلاثا : ( هنگامى که آیه قُلْ لا أَسْئَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْراً إِلَّا الْمَوَدَّهَ فِى الْقُرْبى نازل شد اصحاب عرض کردند اى رسول خدا ! خویشاوندان تو که مودت و دوست داشتن آنها بر ما واجب است کیانند ؟ فرمود : على و فاطمه و دو فرزند آن دو ( حسن و حسین ) ، و این سخن را سه بار تکرار فرمود . ( مجمع البیان جلد 9 صفحه 29 ) لذا تمام احادیثى که در شأن خاندان رسول الله ص و ائمه ع بیان شده است در مورد امام حسین ع نیز صادق است و بکار برده مى شود . آثار ابراز محبت : استاد شهید مطهرى ، براى محبت و عشق ( که همان محبت شدید است ) به طور کلى ، آثارى ذکر نموده که از جمله این آثار مى‌توان به نکات ذیل اشاره کرد : « عشق و محبت خلق و خوى انسان را متحول مى‌کند ، عشق از ترسو انسانى شجاع ، از بخیل ، بخشنده و از کم‌طاقت انسانى شکیبا مى‌سازد ، روحى که از غلظت برخوردار بود ، با عشق لطیف و رقیق مى‌شود ، عشق استعدادهاى نهفته انسان را بر ملا ساخته ، قواى خفته را بیدار مى‌کند ، انسان عاشق موفق به انجام امورى مى‌شود که پیش از پانهادن در ورطه دلباختگى تصور آن را هم نمى‌نمود . قدرت عشق آنچنان است که قهرمان سازى مى‌کند ، بسیارى از شاعران ، فیلسوفان و هنرمندان حیات هنرى و علمى خود را مدیون یک محبت نیرومند مى‌دانند . عشق نفس را تکمیل و استعدادهاى حیرت‌انگیز باطنى را ظاهر مى‌سازد . از نظر قواى ادراکى ، الهام بخش است و از نظر قواى احساسى ، اراده و همت را تقویت مى‌کند و آنگاه که در جهت علوّى متصاعد شود ، کرامت و خرق عادت بوجود مى‌آورد . عشق تصفیه‌گراست و روح را از بدیها و خلطها پاک مى‌کند و صفات رذیله ناشى از خود خواهى را از بین مى‌برد . عشق و محبت قطع نظر از اینکه از چه نوع باشد ، انسان را از خودپرستى بیرون مى‌آورد . خودپرستى محدودیت و حصار است . عشق به غیر مطلقاً این حصار را مى‌شکند . ( جاذبه و دافعه على ( ع ) ، ص 26 تا 62 ) این حسین کیست که عالم همه دیوانه اوست این چه شمعیست که جانها همه پروانه اوست آثار و برکات ابراز محبت به اهل بیت علیهم السلام : 1 - در عالم برزخ ابو بصیر که از شاگردان معروف امام صادق و امام باقر ( ع ) است نقل مى‌کند : وقتى بنده مؤمن ، وارد قبر و برزخ مى‌شود ، شش چهره نورانى نیز با او وارد مى‌شوند . در بین این این شش صورت یکى از همه نورانى‌تر ، پربهارتر و زیباتر است . یکى از آنها طرف راست او در قبر قرار مى‌گیرد ، دیگرى طرف چپ ، سومى روبرو ، چهارمى پشت‌سر ، پنجمى نزدیک پاهاى او . سپس آنکه از همه نورانى‌تر است بالاى سر او مى‌ایستد . این شش صورت در برابر هرگونه حادثه و مشکلى که بخواهد به او آسیب برساند از وى حمایت مى‌کنند . اگر از طرف راست این مؤمن بخواهد به وى آسیب برسد آنکه طرف راست اوست حفظش مى‌کند ، نیز از طرف چپ ، روبرو ، پشت‌سر ، زیر پا ، بالاى سر . آنگاه معارفه‌اى در همان برزخ بین این صورتهاى نورانى برقرار مى‌شود و یکدیگر را معرفى مى‌کنند . آنکه از همه نورانى‌تر است از دیگران مى‌پرسد که شما کیستید ؟ خداى جزاى خیر به شما بدهد ؟ آنکه طرف راست این بنده مؤمن قرار دارد مى‌گوید من نماز او هستم . حضرت فرمود آن صورت نورانى که طرف راست قرار مى‌گیرد باطن و حقیقت نماز است . و آن صورتى که طرف چپ اوست مى‌گوید من زکات او هستم . آن نورى که پایین پاى اوست مى‌گوید من نیکیهایى هستم که او به برادران مؤمن روا داشته است . خیرى که به دیگران رسانده به صورت نورانى مجسم شده و پایین پاى انسان قرار مى‌گیرد که از آن طرف به انسان گزندى وارد نشود . آن صورت نورانى که روبروى او ایستاده مى‌گوید من روزه او هستم . روزه هم به صورت نورانى در قبر ، جلو او قرار مى‌گیرد و آن صورت نورانى که پشت سر اوست نمى‌گذارد از پشت‌سر به او آسیبى برسد و مى‌گوید من حج و عمره او هستم . آنگاه این پنج نفر که خود را معرفى کردند از صورتى که بالاى سر مؤمن ایستاده سؤال مى‌کنند ، تو کیستى که از همه ما نورانى‌تر هستى ؟ مى‌گوید من ولایت خاندان پیغمبرم : « أَنا الوِلایَه لِآل مُحمد صَلوات الله عَلیهم اجمعین » ( بحار / 6 234 ) 2 - نجات از گمراهى ابو نعیم روایت مى‌کند که پیغمبر ص خطاب به انصار کرد و فرمود : آیا راهنمایى کنم شما را به چیزى که اگر بدان چنگ بزنید ، بعد از من هرگز گمراه نشوید ؟ گفتند : آرى یا رسول الله فرمود : این ، على است . دوستش بدارید به دوستى من و احترامش کنید به احترام من ، که خداوند به وسیله جبرئیل فرمانم داد که این را براى شما بگویم . ( حلیله الاولیاء ، / 1 63 ) 3 - مودت و محبت شرط پذیرش بندگى و از لوازم ایمان است در زیارت جامعه است که : به سبب ولایت‌شما طاعت واجب پذیرفته مى‌شود و مودت واجب براى شماست . ( بموالاتکم تقبل الطاعه المفترضه و لکم الموده الواجبه ) . پیامبر خدا صلى الله علیه وآله در حدیثى مفصل ، خطاب به سلمان و ابوذر و مقداد فرموده است : مودت اهل بیت من بر هر مرد و زن با ایمان ، واجب است . ( ان موده اهل بیتى مفروضه واجبه على کل مؤمن ومؤمنه ) . ( بحارالانوار ، ج 22 ، ص 315 ) 4 - محبت اهل بیت علیهم السلام عامل قرب الهیست بزرگترین اثر عشق به اهل بیت ، یافتن طریق قرب الهى است . قرب و وصل الهى که غایت حرکت یک انسان عارف است ، آسان به دست نمى‌آید و ورود در این مسیر نیازمند مشعل دارى است به نام امام معصوم که خود از ولایت تکوینى برخوردار است و مأموم مى‌تواند با هدایت وى درجاتى از این نوع ولایت را کسب کند . 5 - راه رسیدن به محبت و دوست داشتن خداوند ، از محبت و دوست داشتن اهل بیت ع میگذرد محبت اهل بیت علیهم السلام راه وصول به محبت الهى مى باشد پیامبر ( ص ) در باره حسن و حسین فرمود : بار خدایا ! من این دو تن را دوست دارم تو نیز آنها و دوستانشان را دوست بدار . و همچنین فرمود : هر که آن دو را دوست بدارد مرا دوست داشته و هر که مرا دوست بدارد خدا را دوست داشته است ، و هر که با آنان دشمنى کند با من دشمنى کرده و هر که با من دشمنى کند با خدا دشمنى نموده است . ( الحکم الزاهره با ترجمه انصارى ، ص : 144 - ینابیع الموده / 169 ) 6 - محب اهل بیت علیهم السلام محبوب خداوند متعال است رسول خدا ( ص ) فرموده اند : حسین از من است و من از حسینم . خدا دوست دارد کسى را که حسین را دوست داشته باشد . ( الحکم الزاهره با ترجمه انصارى ، ص : 145 ) 7 - ایمنى در روز قیامت رسول خدا ( ص ) فرمود : هر که ما را دوست داشته باشد ، خدا او را در روز قیامت ایمن محشور مى‌کند . ( الحکم الزاهره با ترجمه انصارى ، ص : 146 ) 8 - ثابت قدمى بر پل صراط امام صادق ( ع ) از پدرش نقل نموده اند که پیامبر ( ص ) فرمود : ثابت قدم‌ترین شما بر صراط ، کسى است که از همه بیشتر به خاندان من محبت داشته باشد . ( الحکم الزاهره با ترجمه انصارى ، ص : 146 ) 9 - ایمنى از عذاب قیامت رسول خدا ( ص ) فرمود : شناخت خاندان محمّد ( ص ) باعث بیزارى از آتش ، و دوستى خاندان محمّد ( ص ) وسیله عبور از صراط ، و ولایت خاندان محمّد ( ص ) سبب ایمنى از عذاب است . ( الحکم الزاهره با ترجمه انصارى ، ص : 146 ) 10 - ایمنى در هفت موطن وحشتناک بوسیله جناب جابر از امام باقر ( ع ) از على بن الحسین ( ع ) نقل شده که پیامبرخدا ( ص ) فرمودند : محبّت من و خاندانم در هفت مورد که بسیار وحشتناک است سود مى‌دهد : هنگام مرگ ، در قبر ، هنگام زنده شدن ، کنار نامه عمل ، زمان حساب ، نزد میزان و نزد صراط . ( الحکم الزاهره با ترجمه انصارى ، ص : 147 ) 11 - همنشینى با پیامبر در بهشت از امام صادق ( ع ) نقل شده که فرمود : مردى نزد پیامبر خدا ( ص ) آمد و گفت : اى رسول خدا ! من تو را دوست دارم . پیامبر ( ص ) فرمود : تو با کسى خواهى بود که او را دوست دارى . ( الحکم الزاهره با ترجمه انصارى ، ص : 147 ) در روایت دیگرى از امیرالمؤمنین امام على ( ع ) آمده است : مردى از انصار به حضور رسول اکرم ( ص ) شرفیاب شد و گفت : من توان تحمل فراق و هجران شما را ندارم در منزل یا محل کار هرگاه به یاد شما مى‌افتم دست از کار مى‌کشم و به دیدارتان مى‌شتابم این از آن روست که شما را دوست دارم اکنون به این فکر افتاده‌ام که روز قیامت که شما وارد بهشت شده و به اعلى علیین عروج کردید ، من چه کنم ؟ در این هنگام این آیه شریفه نازل شد : « و من یطع الله و الرسول فأولئک مع الذین أنعم الله علیهم من النبیین و الصدیقین و الشهداء و الصالحین و حسن أولئک رفیقا » ( نساء / 69 ) پیروان خدا و پیامبر ، با انبیا و صدیقان و شاهدان و صالحان محشور مى‌شوند و آنها رفقاى خوبى هستند زیرا خسته‌دلان قافله را پشت سر نمى‌گذارند ، بلکه تا مرز امکان آنها را همراه خود مى‌برند . سپس پیامبر گرامى ( ص ) آن مرد را به حضور طلبید و این آیه را بر وى تلاوت کرد و به او بشارت داد . ( بحار ج 8 ص 188 ) 12 - کمال ایمان در گرو محبت اهل بیت علیهم السلام است پیامبر اکرم ( ص ) فرمود : ایمان بنده‌اى کامل نمى‌شود مگر اینکه من پیش او محبوبتر از خود او باشم ) علاقه‌اش به من بیشتر از خودش باشد ( و عترت من نزد او محبوبتر از خویشان خودش و اهل بیت من در نظر او محبوبتر از خاندان خودش و ذات من پیش او ، محبوبتر از ذات خودش باشد : « لایؤمن عبد حتى أکون أحب إلیه من نفسه و یکون عترتى أحب إلیه من عترته و یکون أهلى أحب إلیه من أهله و یکون ذاتى أحب إلیه من ذاته » ( أمالى الصدوق ص 334 المجلس الرابع و الخمسون ) اینها تنها گوشه اى از روایاتى است که در باب محبت به اهل بیت ع وارد شده است که دردانه این خاندان ، حضرت اباعبدالله ع است که همه چیزش را فدا کرد تا به دین خداوند خللى وارد نشود . این نکته نیز قابل توجه است که در پایان همین آیه مورد بحث مى‌افزاید : آن کس که عمل نیکى انجام دهد بر نیکى عملش مى‌افزاییم ، چرا که خداوند آمرزنده و شکرگزار است و به اعمال بندگان جزاى مناسب مى‌دهد ( وَ مَنْ یَقْتَرِفْ حَسَنَهً نَزِدْ لَهُ فِیها حُسْناً إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ شَکُورٌ ) . چه حسنه‌اى از این برتر که انسان خود را همیشه در زیر پرچم رهبران الهى قرار دهد ، حب آنها را در دل گیرد ، و خط آنها را ادامه دهد ، در فهم کلام الهى آنجا که مسائل براى او ابهام پیدا کند از آنها توضیح بخواهد ، عمل آنها را معیار قرار دهد ، و آنها را الگو و اسوه خود سازد . رسول خدا ص فرمود : من مات على حب آل محمد مات شهیدا . الا و من مات على حب آل محمد ( ص ) مغفورا له . الا و من مات على حب آل محمد مات تائبا . الا و من مات على حب آل محمد مات مؤمنا مستکمل الایمان . الا و من مات على حب آل محمد بشره ملک الموت بالجنه ثم منکر و نکیر . الا و من مات على حب آل محمد یزف الى الجنه کما تزف العروس الى بیت زوجها . الا و من مات على حب آل محمد فتح له فى قبره بابان الى الجنه . الا و من مات على حب آل محمد جعل اللَّه قبره مزار ملائکه الرحمه . الا و من مات على حب آل محمد مات على السنه و الجماعه . الا و من مات على بغض آل محمد جاء یوم القیامه مکتوب بین عینیه آیس من رحمه اللَّه الا و من مات على بغض آل محمد مات کافرا . الا و من مات على بغض آل محمد لم یشم رائحه الجنه ( هر کس با محبت آل محمد بمیرد شهید از دنیا رفته . آگاه باشید هر کس با محبت آل محمد ص از دنیا رود بخشوده است . آگاه باشید هر کس با محبت آل محمد ص از دنیا رود با توبه از دنیا رفته . آگاه باشید هر کس با محبت آل محمد ص از دنیا رود مؤمن کامل الایمان از دنیا رفته . آگاه باشید هر کس با محبت آل محمد ص از دنیا رود فرشته مرگ او را بشارت به بهشت مى‌دهد ، و سپس منکر و نکیر ( فرشتگان مامور سؤال در برزخ ) به او بشارت دهند . آگاه باشید هر کس با محبت آل محمد ص از دنیا رود او را با احترام به سوى بهشت مى‌برند آن چنان که عروس به خانه داماد . آگاه باشید هر کس با محبت آل محمد ص از دنیا رود در قبر او دو در به سوى بهشت گشوده مى‌شود . آگاه باشید هر کس با محبت آل محمد ص از دنیا رود قبر او را زیارتگاه فرشتگان رحمت قرار مى‌دهد . آگاه باشید هر کس با محبت آل محمد ص از دنیا رود بر سنت و جماعت اسلام از دنیا رفته . آگاه باشید هر کس با عداوت آل محمد ص از دنیا رود روز قیامت در حالى وارد عرصه محشر مى‌شود که در پیشانى او نوشته شده : مایوس از رحمت خدا ! آگاه باشید هر کس با بغض آل محمد ص از دنیا برود کافر از دنیا رفته آگاه باشید هر کس با عداوت آل محمد ص از دنیا برود بوى بهشت را استشمام نخواهد کرد ) تفسیر کشاف جلد 4 صفحه 220 و 221 - تفسیر فخر رازى جلد 27 صفحه 165 و 166 - تفسیر قرطبى جلد 8 صفحه 5843 - تفسیر ثعلبى ذیل آیه مورد بحث از جلیل بن عبد اللَّه بجلى ( طبق نقل المراجعات نامه شماره 19 ) . راه رسیدن به محبت اهل بیت و امام حسین ع : راه کلى تقویت رابطه عاطفى و محبت آمیز با اهل بیت ( ع ) انس است . انسان از انس است و به هر چیزى که انس پیدا کند ، به آن علاقه مند مى گردد و سپس در صورت فقدان آن چیز اندوهگین خواهد شد و ممکن است شدت علاقه به گونه اى باشد که برایش اشک بریزد و گریه کند . راه انس گرفتن نیز ارتباط است . رابطه و پیوند خود را با اهل بیت و امام حسین ( ع ) قوى نمایید و در مجالس آنان شرکت کنید و به زیارت آنان بروید و پیوند روزانه داشته باشید ، به تدریج انس خواهید گرفت و انس زمینه محبت و رابطه عاطفى قوى تر را ایجاد خواهد کرد و چه بسا که این عاطفه به عمل بیانجامد و آدمى در پیروى از ایشان کامل گردد . براى نیل به انس با اهل بیت دو راه وجود دارد که هر دو ملازم یکدیگر است : نظرى و عملى . راه نظرى محبّت موجودى است که در دامان معرفت و شناسایى ، پرورش مى‌یابد و هنگامى که معرفت حاصل شود ، کشش به سوى محبوب و شکل گرفتن طبق روش او نیز حتمى خواهد بود . از این رو نخستین قدم در ایجاد محبّت و نیل به مقام دوستى با اهل بیت علیهم السلام ، شناخت آنان است . براى شناخت سه راه وجود دارد : . 1 مطالعه تاریخ زندگانى آنان . 2 مطالعه و تفکر در سخنان ایشان . 3 شناخت خدا ( با شناخت حضرت حق و صفات او مى‌توانیم بفهمیم که اهل بیت ع که متصف به اوصاف و اسماى الهى‌اند ، چه ویژگى‌هایى دارند ) . راه عملى در این راه نیز چند روش اساسى وجود دارد : 1 - اطاعت از اهل بیت ( ع ) : اگر کسى شناخت لازم و کافى به اهل بیت ( ع ) پیدا کرد ، اطاعت از آنان را بر خود لازم مى‌داند ولى گاهى شناخت در آن حد بالا نیست در این صورت چه بسا نسبت به اوامر آنان عصیان شود . عصیان هم به هر اندازه باشد ، به همان اندازه کدورت و بغض مى‌آورد . کدورت و بغض هم ، ضد صفا و حب است . پس هر اندازه نسبت به اوامر آنان عصیان شود ، به همان اندازه بغض و کدورت نسبت به آنان در دل ایجاد مى‌شود و برعکس هر اندازه نسبت به اوامر آنان اطاعت شود ، به همان اندازه حب و صفاى به آنان دل را فرا مى‌گیرد . امام رضا ( ع ) مى‌فرماید : اللهم انى اسئلک . . . العمل الذى یبلغنى حبک . . . الها ! از تو آن عملى را مسألت مى‌کنم که حب خودت را به من برساند . ( میزان الحکمه ، ح 3093 ) بنابراین یکى از راه‌هاى عملى وصول به حب ، اصل عمل و طاعت عملى از دستورات ائمه ع است کما اینکه حضرت على ( علیه السلام ) فرموده است : انا مع رسول الله ( ص ) و معى عترتى على الحوض ، فمن ارادنا فلیأخذ بقولنا ولیعمل بعلمنا . . . من با رسول الله ( ص ) در حالى که عترت من هم با من هستند بر حوض ( کوثر ) اشراف داریم . پس هر کس ما را مى‌خواهد هم باید گفتار ما را بگیرد و هم عمل ما را عمل کند . . . ( بحار الأنوار ج 10 ص 103 ) . . 2 رابطه و پیوند داشتن زیارت آنان در حرم‌هاى پاکشان و یاد کردن ایشان از دور و نزدیک ، موجب ایجاد محبّت مى‌شود . آیا تا به حال به این موضوع فکر کرده اید که چرا در زیارت عاشورا بیش از دویست مرتبه سلام به محضر امام حسین ع داده مى شود ؟ تمام این سلامها براى این است که رابطه و پیوند بیشتر شود سلام به معنى طلب سلامتى و سالم بودن و سالم ماندن شخص سلام شونده از جانب سلام کننده است . سلام علاوه بر امان رفتارى ، افکار سلام شونده را نیز در بر مى گیرد یعنى اى حسین ع من به گونه اى عمل و رفتار مى کنم که کوچکترین خدشه اى به افکار شما از جانب من وارد نشود و گویى در مسیر شما و اعتلاى هدف شما رفتار مى کنم . این گونه سلام کردن است که محبت آفرین است و این مستلزم شناختى کامل از سلام شونده است ، که در بالا راه رسیدن به شناخت را بیان کردیم . اینکه بر زیارت اهل بیت علیهم السلام این همه ثواب مترتب بوده و این همه به آن توصیه شده است براى این است که با آنان رابطه پیدا شود . وقتى رابطه پیدا شد ، تشبّه پدید مى‌آید و وقتى تشبّه پدیدار گشت ، عشق و محبّت به حدّ عالى خود مى‌رسد . ( آیین مهر ورزى ، ص 121 - 127 ) . 3 توسل با معرفت : در سایه شناخت امام مى‌فهمیم همه چیزمان به او وابسته است . واسطه فیض و کمال و همه چیزمان امام مى‌باشد براى آشنایى بیشتر ترجمه زیارت جامعه کبیره را مطالعه کنید . اگر توسل بعد از شناخت و با حال همراه باشد ، نسیم عاشقانه‌اى است که حب را در دل بیش از پیش مى‌پروراند . . 4 تولى و تبرى : دو اصلى که با حب اهل بیت ( ع ) تأثیر متقابل دارند یعنى ، حب اهل بیت ( ع ) ، تولى و دوستى با دوستان خدا و آنان ، و تبرى و بى‌زارى از دشمنان خدا و آنان را مى‌آورد و تولى و تبرى هم محبت اهل بیت ( ع ) را در پى دارد . فضیلت زیارت و گریه بر امام حسین ع : البته روایات در این باب بسیار فراوان است که ما بعضى از این روایات را از جهت اهمیت موضوع بیان مى کنیم . امام باقر ع به نقل از پدر بزرگوارشان امام زین العابدین ( ع ) مى فرمایند : هر مؤمنى که دیدگانش براى کشته شدن حسین ع اشک بریزد ، تا آنجا که بر گونه اش روانه شود ، خداوند غرفه هایى در بهشت براى او اختصاص مى دهد که سالهاى بسیارى در آنها سکونت کند ، و خداوند او را در مقام صدّیقین جاى دهد . ( لهوف ص 27 ) و همچنین از ائمه ع نقل شده است که : من بکى و أبکى واحداً فله الجنّه و من تباکى فله الجنّه ( کسى که در مصیبت ما بگرید و یک نفر را بگریاند اهل بهشت است و همچنین کسى که حالت گریه به خود گیرد بهشت از آن اوست . ( لهوف ص 27 ) قَالَ الرِّضَا ع مَنْ تَذَکَّرَ مُصَابَنَا فَبَکَى وَ أَبْکَى لَمْ تَبْکِ عَیْنُهُ یَوْمَ تَبْکِى الْعُیُونُ ( امام رضا ع فرمودند : کسى که مصائب ما را بیان کند و به سبب آن بگرید و دیگران را بگریاند ، چشمانش در روزى که چشمها گریان است ( قیامت ) ، نمى گرید . ( وسائل‌الشیعه ج 14 ص 595 ) روایت شده است : مَنْ ذُکِرَ الْحُسَیْنُ عِنْدَهُ فَخَرَجَ مِنْ عَیْنِهِ مِنَ الدَّمْعِ مِقْدَارُ جَنَاحِ ذُبَابٍ کَانَ ثَوَابُهُ عَلَى اللَّهِ وَ لَمْ یَرْضَ لَهُ بِدُونِ الْجَنَّهِ ( هر گاه نزد کسى از امام حسین ع یاد شود و به اندازه بال مگسى از چشمانش اشک خارج شود ، ثواب آن اشک نزد خداوند است و خداوند بهشت را به واسطه آن اشک بر وى واجب مى کند . ( وسائل‌الشیعه ج 14 ص 595 ) قَالَ مَا مِنْ أَحَدٍ قَالَ فِى الْحُسَیْنِ ع شِعْراً فَبَکَى وَ أَبْکَى بِهِ إِلَّا أَوْجَبَ اللَّهُ لَهُ الْجَنَّهَ وَ غَفَرَ لَهُ ( از امام صادق ع نقل شده است : کسى که در رساى امام حسین ع شعر بخواند و به سبب آن بگرید و بگریاند خداوند بهشت را بر او واجب کرده و گناهانش را مى بخشد . وسائل‌الشیعه ج : 14 ص : 594 ( و وارد شده است در حق گریه کننده ، که در وقت مردنش چنان شاد مى شود که آن شادى در دلش تا روز قیامت باقیست . ( بحار الانوار ج 44 ص 290 ) قال ابو عبدالله وَ مَا مِنْ عَبْدٍ یُحْشَرُ إِلَّا وَ عَیْنَاهُ بَاکِیَهٌ إِلَّا الْبَاکِینَ عَلَى جَدِّى فَإِنَّهُ یُحْشَرُ وَ عَیْنُهُ قَرِیرَهٌ وَ الْبِشَارَهُ تَلْقَاهُ وَ السُّرُورُ عَلَى وَجْهِهِ وَ الْخَلْقُ فِى الْفَزَعِ وَ هُمْ آمِنُون ( از امام صادق ع روایت شده است : گریه بر امام حسین ع سبب ستر و عزت و سبکى بار است و در حق گریه کننده وارد است که چون از قبر بر آید سرور از صورتش ظاهر باشد و ملائکه به استقبالش آیند و بشارتش دهند به ثواب اللهى . بحار الانوار ج 45 ص 207 ) عن أبى عبد الله ع : من زار الحسین یوم عاشوراء وجبت له الجنه ( از امام صادق ع روایت شده است هر کس روز عاشورا امام حسین ع را زیارت کند بهشت بر او واجب مى شود . کامل‌الزیارات ص 173 ) و همچنین از امام صادق ع نقل شده است که هر کس از منزلش خارج شود به قصد زیارت امام حسین ع اگر پیاده باشد خداوند در برابر هر قدمش یک حسنه به او مى دهد و گناهانش را محو مى کند و اگر هم سواره باشد در برابر هر مسافت حسنه اى به او داده مى شود ، و اگر از زیارت انصراف دهد خداوند ملکى را به سویش مى فرستد تا سلام رسول خدا را به او برساند و به او بشارت مى دهد که عملت را از سر گیر که خداوند تو را بخشید . ( ثواب‌الأعمال ص 91 ثواب من زار قبر الحسین ع ) روایت شده است : إِنَّ زِیَارَهَ قَبْرِ رَسُولِ اللَّهِ ص وَ زِیَارَهَ قُبُورِ الشُّهَدَاءِ وَ زِیَارَهَ قَبْرِ الْحُسَیْنِ ع تَعْدِلُ حَجَّهً مَعَ رَسُولِ اللَّهِ ص ( همانا ثواب زیارت قبر رسول خدا ص و زیارت قبور شهداى در راه خدا و زیارت قبر امام حسین ع همچون ثواب حج در رکاب رسول خداست . الکافى ج 4 ص 548 باب زیاره النبى ) أَبِى عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ زِیَارَهُ قَبْرِ الْحُسَیْنِ ع تَعْدِلُ عِشْرِینَ حَجَّهً وَ أَفْضَلُ وَ مِنْ عِشْرِینَ عُمْرَهً وَ حَجَّهً ( امام صادق ع فرمودند : زیارت قبر امام حسین ع برابر است با بیست حج واجب و حتى بیش از بیست حج مستحب و واجب فضیلت دارد . الکافى ج 4 ص 580 باب فضل زیاره أبى عبد الله الحسین ع ) عَنْ أَبِى عَبْدِ اللَّهِ ع إِنَّ زِیَارَهَ الْحُسَیْنِ ع تَعْدِلُ خَمْسِینَ حَجَّهً مَعَ رَسُولِ اللَّهِ ص ( از امام صادق ع نقل شده است که ثواب زیارت امام حسین ع برابر است با پنجاه حج واجب ، که در رکاب رسول خدا ص بجا آورده شود . وسائل‌الشیعه ج 14 ص 454 ) عَنْ أَبِى عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مَنْ أَرَادَ أَنْ یَکُونَ فِى جِوَارِ نَبِیِّهِ وَ جِوَارِ عَلِىٍّ وَ فَاطِمَهَ فَلَا یَدَعْ زِیَارَهَ الْحُسَیْنِ ع ( از امام صادق ع روایت شده است : هر کس که دوست دارد در کنار پیامبر ص و على و فاطمه ع باشد به زیارت امام حسین ع برود . وسائل‌الشیعه ج 14 ص 425 ) أُمِّ سَعِیدٍ الْأَحْمَسِیَّهِ قَالَتْ قَالَ لِى أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع یَا أُمَّ سَعِیدٍ تَزُورِینَ قَبْرَ الْحُسَیْنِ ع قَالَتْ قُلْتُ نَعَمْ ( قَالَ یَا أُمَّ سَعِیدٍ ) زُورِیهِ فَإِنَّ زِیَارَهَ الْحُسَیْنِ وَاجِبَهٌ عَلَى الرِّجَالِ وَ النِّسَاءِ ( ام سعید از امام صادق ع نقل مى کند که حضرت به من فرمود : به زیارت قبر امام حسین ع برو که زیارت قبر امام حسین ع بر هر زن و مردى واجب است . وسائل‌الشیعه ج 14 ص 437 ) عَنْ أَبِى جَعْفَرٍ ع فِى حَدِیثٍ قَالَ مَنْ کَانَ لَنَا مُحِبّاً فَلْیَرْغَبْ فِى زِیَارَهِ قَبْرِ الْحُسَیْنِ ع فَمَنْ کَانَ لِلْحُسَیْنِ ع مُحِبّاً زَوَّاراً عَرَفْنَاهُ بِالْحُبِّ لَنَا أَهْلَ الْبَیْتِ وَ کَانَ مِنْ أَهْلِ الْجَنَّهِ وَ مَنْ لَمْ یَکُنْ لِلْحُسَیْنِ ع زَوَّاراً کَانَ نَاقِصَ الْإِیمَانِ ( از امام باقر ع روایت شده است : کسى که ما اهل بیت را دوست دارد به زیارت قبر امام حسین ع برود و زائرى که محب امام حسین ع باشد مورد عنایت ما اهل بیت است و این زائر اهل بهشت مى باشد و شخصى که به زیارت امام حسین ع نرود ناقص الایمان است . وسائل‌الشیعه ج 14 ص 432 ) اگر انسان میل به زیارت و شرکت در مراسمات حضرت اباعبدالله ع پیدا کرد باید بداند که دلش نرم و آثار محبت نمایان شده است . باید فرصت را غنیمت شمرد و در جلب محبت کوشش کند . همانطور که در حدیث بالا امام باقر ع فرمودند زائر حسین ع مورد عنایت و لطف تمامى ائمه و در صدر آنها خود سیدالشهدا ع قرار دارد ، چه عنایتى از این بالاتر که انسان در جایى که دلش شکسته و امامان نیز به او نظر لطف دارند محبت اهل بیت به خصوص محبت سیدالشهدا ع را طلب کند . تا بدینوسیله از منازل سخت قیامت گذر کرده و در جوار حضرت سیدالشهدا ع منزل گزیند . برکاتى که در شرکت در مجالس اباعبدالله ع وجود دارد انسان را همانند منجنیقى به بالا و جلو پرتاب مى کند و به طى سیر و سلوک مسیرهاى اخلاقى سرعت دو چندان مى دهد . بعضى از آثار و برکات این مجالس به قرار زیر است . فضیلت مجالس عزادارى براى امام حسین ع : اول : آنکه مصلاى خداوند است یعنى محل صلوات بر بندگان است . دوم : ملائکه در آن مجالس حاضر مى شوند . سوم : شخص به دعاى پیغمبر خدا و ائمه هدى فائز مى شود . چهارم : آنکه حضرت سید الشهدا با آنان مکالمه نماید و آنها را مورد محبت قرار دهد . پنجم : مانند عرفات ، مشعرالحرام و حطیم است . ششم : مطاف بیت الله است و همچنین خاموش کننده آتش هاست . ( الخصائص الحسینیه ص 85 ) در پایان ذکر چند نکته ضرورى مى نماید : اول : قرآن و اهل بیت علیهم السلام از هم جدا شدنى نیستند و محبت هر یک به تنهایى سودمند نخواهد بود رَسُولِ خدا ( صل الله علیه و آله ) فرمودند : إِنِّى تَارِکٌ فِیکُمْ ثَقَلَیْنِ مَا إِنْ تَمَسَّکْتُمْ بِهِمَا لَنْ تَضِلُّوا بَعْدِى أَحَدُهُمَا أَعْظَمُ مِنَ الْآخَرِ وَ هُوَ کِتَابُ اللَّهِ حَبْلٌ مَمْدُودٌ مِنَ السَّمَاءِ إِلَى الْأَرْضِ وَ عِتْرَتِى أَهْلُ بَیْتِى لَنْ یَفْتَرِقَا حَتَّى یَرِدَا عَلَىَّ الْحَوْضَ فَانْظُرُوا کَیْفَ تَخْلُفُونِّى فِى عِتْرَتِى پیامبر اکرم ص فرمودند من میان شما دو چیز گران بها میگذارم که اگر بعد از من به آنها چنگ بزنید ، گمراه نخواهید شد . یکى از دیگرى بزرگتر است و آن کتاب خدا است که ریسمان آویخته از آسمان به زمین است و دیگرى عترت من ( اهل بیتم ) که از یک دیگر جدا نمى‌شوند تا در حوض کوثر بر من وارد شوند دقت کنید چگونه با اهل بیت من رفتار میکنید . ( بحار الأنوار ج 23 ص 108 ) . بنابراین فکر اینکه محبت به اهل بیت ع به تنهایى کافیست تا انسان را از شقاوت و بدبختى نجات دهد فکر اشتباهى است . حضرت فرمودند یکى از آن دو بزرگتر است و آن کتاب خداست پس شرط اصلى جهت ورود و قبول محبت اهل بیت ع اطاعت از خداوند و عمل به فرامین کتاب اللهى مى باشد . دوم : در محبت اهل بیت علیهم السلام ، باید از یکسونگرى ، پرهیز داشت . آمیختن محبت به عمل ، کاراصلى ما است . محبت ، در صورتى که ناب و عمیق باشد ، دوست و دوستدار را همرنگ وهمراه مى‌سازد . محبت چه به خدا باشد ، یا پیامبر ص ، یا امامان ع یا هر شخص‌دیگر ، اگر واقعى باشد ، انسان را از مخالفت و ناراضى ساختن محبوب و کارى که برخلاف خواسته ، میل و رضاى او باشد ، بازمى‌دارد . اگر در عین ادعاى عشق و دوستى ، کارى کنیم که دوست را برنجاند ، عاشق و دوستدار نیستیم ، بلکه‌یک مدعى هستیم که دلیلى بر اثبات ادعا نداریم . امام صادق‌علیه السلام در حدیثى خطاب به مفضل ، ضمن دسته‌بندى شیعیان‌نسبت به محبت اهل‌بیت ع مى فرماید : گروهى ما را دوست دارند ، سخن ما را حفظ مى‌کنند ، فرمان ما را پیروى‌مى‌کنند و با کار ما مخالفت نمى‌کنند . اینان از مایند و ما از آنانیم . ( وفرقه احبونا و حفظوا قولنا واطاعوا امرنا ولم یخالفوافعلنا ، فاولئک منا و نحن منهم ) . ( تحف العقول ، ص 514 ) . امام صادق ( ع ) در روایتى دیگر مى فرماید : ما اساس هر خوبى و خیر هستیم و هرچه نیکى است از فروع ماست و در شمار نیکى هاست : توحید و نماز و روزه و خشم فرو خوردن و خطاکار را بخشیدن ، دلجویى از فقیران و رعایت حال همسایگان و اعتراف به فضل صاحبان فضل و دشمنان ما ریشه و اصل هر شر و بدى هستند و هرچه پلیدى است از شاخه‌هاى آنهاست و دروغ و بخل و سخن چینى ، قطع رحم ، رباخورى ، تعدى به مال یتیمان ، زنا و سرقت و ارتکاب هرگونه خطا و تبهکارى از آنها ناشى مى‌گردد . پس دروغ گفته است کسى که پنداشته است با ماست در حالى که به گواهى اعمال زشتش وابسته به غیر ماست . ( روضه کافى ، ج 8 ص 242 ) . حدیثى از امام رضاعلیه السلام گویاى همین نکته است . نه عمل صالح و تلاش در عبادت را به اتکاى محبت اهل‌بیت‌علیهم السلام رهاکنید و نه محبت و دوستى اهل‌بیت‌علیهم السلام و تسلیم آنان بودن را به اتکاى‌عبادت ، چرا که هیچ کدام بدون دیگرى پذیرفته نیست . ( لاتدعوا العمل الصالح والاجتهاد فى العباده اتکالا على حب‌آل محمد ولاتدعوا حب آل محمد والتسلیم لامرهم اتکالاعلى العباده ، فانه لایقبل احدهما دون الاخر بحار الانوار ، ج 75 ، ص 347 ) . على‌علیه السلام فرمود : هر که ما را دوست‌بدارد ، باید مثل ما عمل کند و پرهیزکارى را همچون‌جامه و پوشش ( جلباب ) خود قرار دهد . من احبنا فلیعمل بعملنا ولیتجلبب الورع . درباره حب عملى , امام محمد باقر ( ع ) مى‌فرمایند : اى جابر از طرف من به شیعه من سلام برسان و به آنها اعلام کن که هیچ قرابت و خویشاوندى بین ما و خداى عزوجل نیست و فقط با طاعت و بندگى به درگاه الهى تقرب جسته مى‌شود اى جابر هرکس اطاعت خدا را کند و ( همراه آن ) به ما محبت ورزد ، دوست و محب ما مى‌باشد و هرکس معصیت خدا را کند حب ما برایش نافع نمى‌باشد ( لازم به یادآورى است معصیت‌هاى اتفاقى که بعدش توبه هم باشد - باعث نمى‌شود که حب اهل بیت ( ع ) سودى نبخشد . ) . یا جابر بلغ شیعتى عنى السلام و اعلمهم انه لا قرابه بینا و بین الله عزوجل و لا یتقرب الیه الابالطاعه یا جابر من اطاع الله و احبنا فهو ولینا و من عصى الله لم ینفعه حبنا . ( بحار الأنوار ج 68 ص 179 ) سوم : نباید پنداشت که جریان محبت از طرف محبان نسبت به خاندان نبوت و امامت یک جریان یک سویه است . بیش و پیش از اینکه ما به ایشان ارادت بورزیم و محبت خویش را نثار آنها نماییم ، ائمه معصومین ع به شیعیان و علاقه مندان خود عنایت دارند و همواره اهل محبت و ولایت را مورد لطف وافر خود قرار مى دهند . به طورکلى محبت یک علاقه دو طرفه است ، تا محبت طرف مقابل در حق ما وجود نداشته باشد راه شناخت براى ما باز نخواهد شد . شناخت سیره و روش معصومین ع عنایتى است که باید از جانب خود آنها به انسان داده شود ، وچه محبتى از این بالاتر که انسان توفیق شناخت مولا و امامش را پیدا کند . تا که از جانب دلدار نباشد کششى کوشش عاشق بیچاره به جایى نرسد . رابطه محبت آمیز میان شیعیان و اهل بیت ( ع ) هم یک رابطه طرفینى است و به همین دلیل هم بسیار موثر ، سازنده و کارگشا مى باشد . این رابطه باعث آن شده است که اهل ولایت و محبت ، در تمام زندگى و چالش هاى فرا روى خود ، دست توسل به دامن رهبران معصوم ع و صاحبان ولایت و محبت بزنند ، چشم به شفاعت آن پاکان بدوزند و همواره از فیض وجود و عنایت ایشان برخوردار باشند . امیدواریم در راه کسب شناخت ، ثابت قدم بوده و به درجات بالاى معرفت نایل آیید . واین نکته را همیشه مد نظر داشته باشید که : در ره منزل لیلى که خطرهاست در آن شرط اول قدم آن است که عاشق باشى . .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه