آیا علم حضوری الزاماً بدون حس حاصل می‌شود، یا این‌که می‌توان از طریق حس نیز به علم حضوری و شهودی رسید؟

به چند دلیل می‌توان گفت علم حسی انسان در هنگام مواجهه با محسوس خارجی علم حضوری نیست؛1. بر اساس تعریف، علم حضوری به علمی که عین واقعیت معلوم پیش عالم حاضر است؛[1] زیرا محسوس خارجی و مادی در نفس حضور ندارد، آنچه در نزد نفس در مواجهه با محسوسات حضور دارد، صورتی از محسوسات است نه وجود خارجی آنها.2. بر اساس اقسامی که برای علم حضوری بیان کرده‌اند(علم نفس به ذات خود و حالات وجدانی و ذهنی خود، علم علت به معلول خویش، و علم هر مجرد به مجرد دیگر)،[2] علم حسی انسان، نسبت به محسوس مادی و خارجی، از اقسام علم حضوری شمرده نشده است. البته در مورد مجرداتی که علتِ محسوسات هستند، می‌توان گفت علم آنها نسبت به محسوسات علم حضوری است. .

اسلام کوئست

مرجع:

ایجاد شده در 1400/12/23

لینک کوتاه