تخمین زمان مطالعه: 4 دقیقه
پيرامون اهداف قيام عاشورا برحسب زمان مؤلّفين و دانشمندان علوم ديني بحثهاي فراواني كردهاند و اهداف متفاوتي را نيز ذكر كردهاند، امّا آنچه را كه لازم است پيرامون اهداف نهضت عاشورا بيان شود، همان اهدافي است كه خود امام حسين ـ عليه السّلام ـ در ضمن خطبهها و وصيّتهاي خويش به آنها اشاره كردهاند. امام حسين ـ عليه السّلام ـ از آنجايي كه وصّي و جانشين واقعي نبي اكرم ـ صلّي الله عليه و آله ـ بودند و دوران امامت ايشان هم مصادف شده بود با آغاز سلطنت يزيد، امام اينجا در يك شرايط خاصّي قرار گرفتند. چرا كه از يك طرف مجبور شده بودند با يك فرد فاسد و بيبند و بار به عنوان خليفه پيامبر، بيعت كنند و از طرفي هم عدّهاي از مردم عراق براي بيعت با حضرت، اعلام آمادگي كرده بودند. لذا امام حسين ـ عليه السّلام ـ از زمان روي كار آمدن يزيد تا زمان شهادت خويش، در هر موقعيّتي، يك هدفي اتّخاذ كردهاند. از اين جهت زماني كه امام ـ عليه السّلام ـ در مدينه بود و مروان از ايشان خواست تا با يزيد بيعت كنند، فرمودند: من با شخصيّتي فاسد و شرابخوار مثل يزيد بيعت نخواهم كرد. و در زماني كه امام آمادة سفر از مدينه به مكّه شدند به برادرشان محمد بن حنفيه گفتند: من براي اصلاح دين جدّم و اجراي امر به معروف و نهي از منكر از مدينه خارج ميشوم. و در زمانيكه امام ـ عليه السّلام ـ باز در مكه بودند و مردم كوفه از ايشان دعوت كردند كه به كوفه بروند امام مسأله قيام بر عليه حكومت ظالم و فاسدي چون يزيد را گوش زد كردند.[1] به همين دلائل است كه نسبت به قيام امام حسين ـ عليه السّلام ـ چندين هدف ذكر شده است كه البته همگي اين عوامل در كنار هم دست به دست هم دادهاند تا موجب برپايي اين قيام عاشورا شدهاند.[2] امّا از مهمترين اين عوامل و اهداف: مسأله امر به معروف و نهي از منكر و مسأله اصلاح جامعة اسلامي است كه امام حسين ـ عليه السّلام ـ پيش از حركت از مدينه، در وصيّت خويش خطاب به محمد بن حنفيه بيان كردهاند، امام ـ عليه السّلام ـ گفتند: من نه از روي خودخواهي و سركشي و هوسراني از مدينه خارج ميگردم و نه براي ايجاد فساد و ستمگري، بلكه هدف از اين حركتم، اصلاح مفاسد امّت جدّم و ديگر منظورم، امر به معروف و نهي از منكر است، و ميخواهم سيرة جدّم پيامبر و پدرم علي بن ابيطالب را در پيش بگيرم.[3] امام ـ عليه السّلام ـ در ضمن اين وصيّت خويش وظيفه و انگيزة از قيام خود را در چهار چيز اعلام ميكنند: 1. اصلاح امور امت 2. امر به معروف 3. نهي از منكر 4. پيروي از سيره پيامبر و امير مؤمنان. اما عواملي ديگر مثل بيعت گرفتن براي يزيد و تحت فشار قرار دادن امام و دعوت مردم كوفه از امام حسين ـ عليه السّلام ـ و غيره از جمله عواملي بودهاند كه باعث سرعت بخشيدن به قيام عاشورا شدهاند و اگر اين عوامل هم نميبود باز امام ـ عليه السّلام ـ انساني نبودند كه ساكت بنشيند و نسبت به خلافت كسي مثل يزيد هيچ عكس العملي از خود نشان ندهند. زيرا امام فرمودند: اگر در دنيا پناهگاهي هم نباشد من با يزيد بيعت نخواهم كرد.[4] براي مطالعه بيشتر راجع به اين مسأله ميتوانيد به كتبي چون: انگيزة قيام امام حسين تأليف دكتر محمد حسين ضيائي بيگدلي، نشر دارالعلم، قم. ديدگاهها به مناسب كنگرة بينالمللي امام خميني و فرهنگ عاشورا، 1374، مؤسسه نشر آثار امام خميني. مراجعه كنيد.--------------------------------------------------------------------------------[1] . عبد المحمدي، حسين، زمينههاي قيام امام حسين، مركز تحقيقات نمايندگي ولي فقيه در سپاه، انتشارات منبع، 1379، چاپ اوّل، ص 336. [2] . پيشوايي مهدي، سيرة پيشوايان، نشر توحيد، قم، 1374، چاپ دوّم، ص 167. [3] . مجلسي محمد باقر، بحار الانوار، ج 44، مكتبه الاسلاميه، تهران، 1393هجري، چاپ اوّل، ص 329. [4] . ترجمه نفس العموم، شيخ عباس قمي، ؟؟ شيخ محمد باقر كمرهاي، نشر مسجد جمكران، قم، چاپ 5، 1374، ص 98. .
راسخون
تماس با ما
آدرس : آزمايشگاه داده کاوي و پردازش تصوير، دانشکده مهندسي کامپيوتر، دانشگاه صنعتي شاهرود
09111169156
info@parsaqa.com
حامیان
همكاران ما
کلیه حقوق این سامانه متعلق به عموم محققین عالم تشیع است.