آیت الله جوادی آملی پیرامون ولایت مطلقه فقیه و ضوابط اجرای آن چنین بیان می دارند؟ :«از برهان ضرورت وجود ناظم و رهبر برای جامعهٴاسلامی و نیز از نیابت فقیه جامع الشرایط از امام عصر (علیه السلام) در دوران غیبت آن حضرت به خوبی روشن می گردد که ولیّ فقیه، همهٴاختیارات پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) و امامان (علیهم السلام) در ادارهٴ جامعه را داراست؛ زیرا او در غیبت امام عصر (عج)، متولّی دین است و باید اسلام را در همهٴ ابعاد و احکام گوناگون اجتماعی اش اجرا نماید. و چنین مسئولیتی , نیازمند اختیارات متناسب با آن است .

آیت الله جوادی آملی پیرامون ولایت مطلقه فقیه و ضوابط اجرای آن چنین بیان می دارند؟ :«از برهان ضرورت وجود ناظم و رهبر برای جامعهٴاسلامی و نیز از نیابت فقیه جامع الشرایط از امام عصر (علیه السلام) در دوران غیبت آن حضرت به خوبی روشن می گردد که ولیّ فقیه، همهٴاختیارات پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) و امامان (علیهم السلام) در ادارهٴ جامعه را داراست؛ زیرا او در غیبت امام عصر (عج)، متولّی دین است و باید اسلام را در همهٴ ابعاد و احکام گوناگون اجتماعی اش اجرا نماید. و چنین مسئولیتی , نیازمند اختیارات متناسب با آن است . از این رو نمی توان از یک سو وظیفه اجرای احکام دین در گستره وسیع آن را بر عهده ولی فقیه قرار داد ولی قدرت لازم و ابزار مناسب آن را در اختیار او نگذاشت . این سخن که فقیه جامع الشرایط، همه اختیارات پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) و امامان (علیهم السلام) که در اداره جامعه نقش دارند را داراست.بدان معناست که فقیه و حاکم اسلامی، محدوده ولایت مطلقه اش تا آنجایی است که ضرورت نظم جامعه اسلامی اقتضا می کند اوّلا؛ و ثانیاً به شأن نبوّت و امامت و عصمت پیامبر و امام مشروط نباشد و بنابراین، آن گونه از اختیاراتی که آن بزرگان از جهت عصمت و امامت و نبوّت خود داشته اند، از اختیارات فقیه جامع الشرایط خارج است و اگر مثلا پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) بنابر شأن نبوّت و عصمت خود، دربارهٴ ازدواج دو نفر که خارج از مسألهٴ اجتماع و ضرورت ادارهٴ جامعه است نظری صادر فرموده و آنان را به ازدواج دعوت و امر نموده اند، در چنین مواردی، ولیّ فقیه، اختیاری ندارد و هر موردی از اختیارات آن بزرگان که ثابت شد منوط و مشروط به سمت های اختصاصی آنان می باشد و مربوط به ادارهٴجامعه نیست مانند نماز عیدَیْن که در عصر خود امام زمان (ارواحنا فداه) واجب است از حوزهٴ اختیارات فقیه خارج می گردد.مقصود از «ولایت مطلقه»، ولایت مطلقه در اجرای احکام اسلام است؛ یعنی فقیه و حاکم اسلامی، ولایت مطلقه اش، محدود به حیطهٴ اجراست نه اینکه بتواند احکام اسلام را تغییر دهد اوّلاً؛ و ثانیاً در مقام اجراء نیز، مطلق به این معنا نیست که هر گونه میل داشت، احکام را اجرا کند، بلکه اجرای احکام اسلامی نیز باید توسط راهکارهایی که خود شرع مقدس و عقل ناب و خالص بیان نموده اند، صورت گیرد.از اینرو، حاکم اسلامی در عصر غیبت امام زمان (عج)، همانند دیگر مسلمانان، بنده محض و تسلیم مطلق قوانین خداست و برای اجرای همه جانبه آن قوانین تلاش می کند و اگر در موارد تزاحم، یکی از احکام را تعطیل می کند، اوّلاَ بر اساس قاعده عقلی و نقلی «تقدیم اَهمّ بر مهم» است و ثانیاً تعطیل حکم، به معنای اجرا نشدن آن به طور موقّت است و هیچ گاه سبب تغییر در احکام خداوند نمی شود.» ( عبد الله جوادی آملی ،ولایت فقیه ، ولایت فقاهت و عدالت ، پیشین ، ص 248-250) .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه