دربرخي روايات که گفته شده است: هر کس چنين کار واجبي يا مستحبي انجام دهد بنده اي از بندگان اسماعيل ـ عليه السلام ـ را آزاد کرده است؛ منظور از بندگان اسماعيل ـ عليه السلام ـ چيست؟

امام صادق ـ عليه السلام ـ فرمودند:(( افطار دادن به شخص روزه دار مسلمان، ثوابي معادل آزاد کردن بنده اي از فرزندان اسماعيل دارد)). پيامبر اسلام ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ فرمودند: ((اگر کسي انساني را از شرک به اسلام دعوت کند برايش اجر و ثوابي معادل آزاد کردن بنده اي از نسل و فرزندان اسماعيل ثبت مي شود)). در برخي روايات هم ثواب عمل افضل و برتر از ثواب آزاد کردن بنده اي از نسل اسماعيل بيان شده است. امام باقر ـ عليه السلام ـ فرمودند: ((کسي که به شيعه اي از شيعيان ما که دست ياري و کمک به طرف او دراز کرده، کمک نمايد و يا از گرسنگي او را رهائي دهد، قسم به خداوند براي اين عمل ثوابي بهتر از ثواب رها کردن و آزاد کردن بنده اي از فرزندان اسماعيل مقرر مي شود)). اين گونه روايات که در متون اسلامي ما مسلمين فراوان يافت مي شود ، به چند مطلب اشاره دارند: اول: اينکه در اين گونه روايات هيچ جا نگفته است که بنده اي از بندگان اسماعيل بلکه، روايات با عنوان «رقبة من ولد اسماعيل» يعني بنده اي از فرزندان اسماعيل و يا شبيه به اين عبارت ياد شده است.و اگر در ترجمه ها و در متون اين گونه روايات «بنده اي از بندگان اسماعيل» عنوان شده باشد، اشتباه از مترجم بوده است. دوم: اين روايات افراد بشر را به اهميت اجتماع بشري و ياري و کمک به همديگر و مبارزه با نظام برده داري، آشنا مي کند. سوم: اينکه در ميان افراد بشر فرزندان اسماعيل برگزيده هستند و از جايگاه والائي نزد خداوند برخوردارند. از فرمايش پيامبر اکرم ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ که فرمودند:(( خداوند کنانه را از فرزندان اسماعيل و قريش را از کنانه، و بني هاشم را از قريش برگزيد و من را از بني هاشم انتخاب کرد؛)) اين مطلب به دست مي آيد که نسل اسماعيل از حيث نسب، نسلي برگزيده در نزد خداوند است که حتي نسب پيامبر اسلام ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ نيز به آن حضرت مي رسد. لذا ياري رسانيدن به اين خاندان و نسل و ذريه آن، نزد خداوند از اجر و ثواب بالائي برخوردار است. حال دين اسلام برخي مسائل اجتماعي را عنوان مي کند و در ضمن آن طبق روايات بيان مي دارد که اين اعمال و رفتارها که اغلب با اجتماع بشري در ارتباط تنگاتنگ مي باشد، از چنان اهميتي برخوردار است که اگر کسي به آن اقدام کند گويا اينکه يک نفر يا چندين نفر از نسل برترين پيامبران الهي را از بند بردگي و اسارت رهانيده است. به عنوان نمونه به چند حديث ديگر در ارتباط با اجتماع و کمک به هم نوع که ثوابش معادل آزاد کردن يک بنده، و يا بيشتر از فرزندان اسماعيل است اشاره مي شود. امام صادق ـ عليه السلام ـ فرمودند: ((کسي که مؤمن را اطعام دهد و غذا بخوراند، ثوابش معادل آزاد کردن بنده اي از نسل اسماعيل است که گويا او را از ذبح شدن نجات داده است)). و نيز فرمودند:((اگر مؤمن محتاجي را اطعام دهد، ثوابش معادل آزاد کردن صد نفر از فرزندان اسماعيل از بندگي و بردگي است)). پيامبر اکرم ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ فرمودند:(( کسي که يک جرعه آب به مؤمني که دسترسي به آب ندارد، بنوشاند، گويا ده نفر از فرزندان اسماعيل را از بردگي نجات داده است.)) امام باقر ـ عليه السلام ـ فرمودند:(( هر کس چهار نفر از مسلمين را سير کند، گويا برده اي از فرزندان اسماعيل را آزاد کرده است)). درنتیجه باید گفت در هيچ روايتي ندارد که اگر چنين کاري بکند گو یا بنده اي از بندگان اسماعيل را آزاد کرده است. بلکه: عبارت: «من ولد اسماعيل» در روايات وارد شده است که به معني بنده اي از فرزندان اسماعيل است. .

مرجع:

ایجاد شده در 1400/10/19

لینک کوتاه