آيا سخت جان دادن مؤمن و مكان و زمان اين امر، در كاهش عذاب مؤثر است؟

ابتدا درباره موت و اجل كمي بررسي مي‏كنيم. خداوند مي‏فرمايد: ما خلق‏الله السموات و الارض و ما بينها الاّ بالحقّ و اجل مسمّي هر موجودي از آسمان و زمين گرفته و هر آنچه كه در ميان آنهاست، وجودشان محدود به اجلي است كه خداند آن را تعيين نموده است، به طوري كه هيچ موجودي قادر نيست، از اجل خود فراتر بماند{M(سوره‏ي روم، آيه‏ي 8). لكلّ امّة اجل فاذا جاء اجلهم لايستأخرونَ ساعةً و لايستقدمون (سوره‏ي اعراف، آيه‏ي 34). در «معاني‏الاخبار» از حسن بن علي(ع) نقل شده كه علي بن محمد، امام هادي(ع) بر بيماري از اصحابش وارد مي‏شود، در حالي كه بيمار از خوف مرگ مي‏گريسته و جزع مي‏نموده است. علي بن محمد(ع) به او مي‏گويد كه اي بنده‏ي خدا! تو از مرگ مي‏هراسي چون آن را نمي‏شناسي. بگو ببينم اگر بدنت چرك شود و از كثرت چرك و ناپاكي در اذيت باشي و مبتلا به جرب و جراحت گردي و بداني كه شستشوي حمام همه اين‏ها را از بين خواهد برد، با اين وضعيت آيا مي‏خواهي كه به حمّام روي و ناپاكي‏ها را از خود بزدايي و يا اينكه از چنين كاري اكراه داري و مي‏خواهي كه به همان حال بماني؟ شخص بيمار پاسخ داد: آري حمام را ترجيح مي‏دهم، اي پسر پيغمبر خدا. در اين هنگام حضرت فرمود: پس بدان كه آن موت همان حمّام است و همانا آخرين مهلتي است براي تو كه گناهانت را از خود بزدايي و خويش را از بدي‏ها پاك سازي. حال اگر بر موت وارد شوي و بدان مجاورت كني، مسلماً از هرگونه غم و ناراحتي نجات خواهي يافت و به هرگونه فرح و شادي خواهي رسيد. پس از اين، بيمار آرامش خود را بازيافت، حالت سروري بدو دست داد و تسليم مرگ شد، چشم‏هايش را بست و اين جهان را وداع گفت. در سختي و آساني جان دادن اصلي كلّي وجود ندارد كه مؤمن راحت جان مي‏دهد و غيرمؤمن با سختي. بسياري از مؤمنين هستند كه لطف خداوند شامل حالشان مي‏شود و بعضي گناهانشان به واسطه سختي جان كندن جبران مي‏شود كما اينكه فرمايش امام هادي(ع) نيز به اين موضوع دلالت مي‏كند (مرگ آخرين مهلت است براي تو كه گناهانت را از خود بزدايي و خويش را از بدي‏ها پاك‏سازي). با اينكه شخص مؤمن از دنيا مي‏رود، ولي اين نحو جان دادن براي آن است كه پاك رحلت كند و پاك وارد جهان آخرت شود و به تعبيري اصلاح شود. همين سختي جان دادن براي كفار و مشركان بيانگر اين موضوع است كه با مرگ عذابشان شروع مي‏شود. گاه ممكن است كه اهل فسق و غير مؤمني به راحتي جان بدهد و اين به خاطر آن است كه اهل عذاب مي‏باشد و ليكن چون حسناتي هم داشته و كارهاي خوبي هم كرده، اين راحتي جان دادن پاداش آن كارهاي خوب است تا حسابش همين جا تصفيه شود و در آخرت طلبي نداشته باشد و در نهايت معذّب و بدبخت شود. بنابر اين به هيچ‏وجه آساني و سختي جان دادن نسبت به مؤمن و كافر نيكوكار و بدكردار كليّت ندارد، اجمالاً مي‏توانيم بگوئيم «از ماست كه بر ماست». هر كس آنچه را انجام داده به همان خواهد رسيد. آساني و سختي جان كندن، مقدمه و نماد برداشت محصول عمر است؛ اگر مايل هستيم ملائكه رحمت و ائمه طاهرين(ع) را همراه با خطاب‏هاي «سلاماً سلاماً» ملاقات كنيم راهش اين است كه با آگاهي و اختيار قدم در مسير هدايت بگذاريم و به ايمان و عمل صالح و مقيّد و پايبند باشيم. اگر شخص واجد صفات نيك، متعهد و متشرّع باشد، ولي در بعض مواقع مرتكب خطاها و گناهاني چند شده، سختي جان دادن درباره چنين فردي، ممكن است كفّاره گناهانش زدوده مي‏شود و به اصطلاح اين گونه جان دادن (سوختن در آتش، خورده شدن توسط حيوانات وحشي، غرق شدن در دريا و از اين قبيل) آن خطاها و قصورات را جبران مي‏كند. در پايان زمان و مكان، اسم و داشتن پدر و مادر صالح يا داشتن فرزند مؤمن و پاك و از اين قبيل موضوعات در كيفيت جان دادن، و در حالات انسان در مواقع حشر و نشر و رسيدگي به اعمال و حساب و كتاب قيامت، تأثير دارد، اما اين تأثير به ميزان اثرگذاري حالات و اعمال خود فرد نمي‏باشد. براي مثال نقل شده، فوت در شب و روز جمعه مخصوصاً شب و روز جمعه ماه مبارك رمضان، آزادي و رهايي از عذاب و وصول به بهشت و جلب رحمت الهي را به دنبال دارد؛ يا فوت در بعضي اماكن مقدسه همچون نجف اشرف، كربلا، قم، حرم رضوي و... موجب آمرزش مي‏شود و خبرهايي از اين دست بسيار است. امّا شرط اول در تمام اين موارد و راه وصول به اين مقامات، همانا ايمان و عمل صالح فرد است و اين سنت و قاعده الهي پيوسته حاكم و جاري است كه: فمن يعمل مثقال ذرّةٍ خيراً يره و من يعمل مثقال ذرّةٍ شرّاً يره هر كس به اندازه ذره‏اي خوبي كند پاداش آن را خواهد ديد و هر كس به اندازه ذرّه‏اي كار زشت كند كيفر آن را خواهد چشيد{M(سوره‏ي زلزال). نامگذاري فرزندان به نام‏هاي نيكوي ائمه براي پدر و مادر وظيفه و تكليفي مي‏باشد كه ثوابي هم براي ايشان و هم براي فرزندان در پي دارد، ولي بنابر اصول كلّي كه مطرح شده هر كس سرانجام آن بدرود آخر كه كاشته است. اگر جو بكارد، جو مي‏درود و اگر كرم ابريشم پرورش دهد، حرير و پرنيان به دست خواهد آورد و مسلماً هر كس راه هدايت و سعادت را طي كند به مقصود خود (رضوان و مغفرت الهي) خواهد رسيد و هر كس راه ضلالت و گمراهي را بپيمايد بدون شك شقيّ و بدعاقبت خواهد شد. eporsesh.com .

راسخون

مرجع:

ایجاد شده در سه روز پیش

لینک کوتاه