گفته بودید از اساتید مختلف در راه سیر سلوک استفاده نمایید، من مخالفم زیرا پراکندگی روی اساتید مختلف باعث پراکندگی قوه خیال می شود، آن طور که شایسته است از توجه نیک به سخنان بزرگان کاسته می شود، در مراحل سیر و سلوک انسان نیاز به یک راه و استقامت در آن راه دارد و نمی تواند چندین راه را با هم طی کند مثل دانش آموزی که جهت شرکت در کنکور تنها در یک مدرسه اسم می نویسند و تحت نظر آن عمل می کنند. حال رفتن سراغ کتاب های کمک آموزشی بعد از اینکه درس های یک استاد بررسی شد بلامانع است ولی اول یک استاد را کامل بررسی می کنند بعد به سراغ دیگری می روند چون از استاد قبلی معیار و ملاک برای درس یافته اند و قدرت تشخیصشان افزایش یافته است؟!

استفاده از اساتید مختلف به دو گونه است :1- استفاده عام : یعنی بهره مند شدن از رهنمود های کلی و عمومی و مواعظ و اندرزها و راهنمایی ها و تجربیات اخلاقی و سلوکی .2- استفاده خاص : یعنی خود را به طور کامل به استادی مطمئن و کامل و راه رفته و آشنا با سیر و سلوک سپردن و روح خود را برای تربیت و تهذیب در اختیار او قرار دادن و از دستورات خاص و برنامه های سلوکی او پیروی کردن . در صورت اول استفاده از اساتید اخلاق متعدد به منظور یاد آوری و تذکر مطالب اخلاقی و معنوی و غرق نشدن در گرداب غفلت و جاذبه های مادی و دور نشدن از معنویات و قرار داشتن در جو و فضای اخلاقی امری بی اشکال است و آثار و برکات فراوانی به دنبال دارد . اما در صورت دوم سفارش بزرگان اهل کمال و معرفت آن است که باید با حوصله و تامل و تحقیق فراوان به دنبال استادی بود که با روحیات و اخلاقیات سالک و طالب معرفت و کمال ، مجانست و سنخیت و سازگاری داشته باشد تا در راه سلوک معنوی مشکل و مانعی ایجاد نگردد . مثلا کسی که اهل بسط است با استادی که اهل قبض است تناسبی ندارد و یا سالکی که بیشتر اهل رجا و امید است با استادی که حال غالب او خوف است هماهنگ نیست . معمولا استاد مجرب و پخته و راه رفته برای هر نوع شاگرد و سالکی متناسب با روحیات و زمینه ها و توانایی ها و استعداد های روحی او دستور و سفارش خاصی دارد که با دستورات او در مورد شاگرد دیگر متفاوت است . در این مورد حرف شما درست است که تعدد استاد موجب تشویش ذهن سالک و پراکندگی خیال و اندیشه او و در نهایت دچار شدن به تعارض و تضاد در راه سلوک می گردد که به حال او مضر و زیانبار است . تفاوت برنامه های سلوکی دو ویا چند استاد موجب سر در گمی و اضطراب و تحیر سالک نو پا می گردد و مانع پیشرفت سلوکی و روحی او می گردد . ر. ک : 1- رساله لب اللباب ، سید محمد حسینی طهرانی 2- سیر و سلوک منسوب به سید بحر العلوم ، انشارات حکمت .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه