ویژگی ها، اهداف و محتوای سوره مجادله چیست؟

نام ها: نام های این سوره عبارتند از: «مُجادلِه»، «ظِهار» و «قد سَمِعَ». سبب نامگذاری آن به «مُجادله» که به معنای گفتگو است، آیه اول این سوره است که به گفتگوی زنی با پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله اشاره می کند. و نام «ظِهار» هم نوعی طلاق جاهلی بوده که از آیه 2 این سوره گرفته شده است. و «قد سَمِعَ» هم به معنای حَتماً شنید است، که از آیه اوّل آن گرفته شده است. شمارگان: دارای 22 آیه و 473 کلمه و 1792 حرف است. نزول: سوره مجادله که در مدینه بر پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله فرود آمد، صد و پنجمین سوره ای است که بر پیامبر صلی الله علیه و آله نازل شده و بعد از سوره منافقون و قبل از سوره حجرات فرود آمده است. اما در چینش کنونی قرآن پنجاه و هشتمین سوره بشمار می آید. فضایل: از پیامبر صلی الله علیه و آله حکایت شده «که هر کس سوره مجادله را بخواند (و پیروی کند) در قیامت از حزب خدا (حزاللّه) خواهد بود.(1) ویژگی ها: آیه 12 آن درباره صدقه دادن به هنگام سخن گفتن خصوصی با پیامبر است و تنها کسی که به این آیه عمل کرد علی علیه السلام بود و همچنین تنها سوره ای است که در تمام آیات آن لفظ جلالۀ «اللّه» ذکر شده است. اهداف: اهداف اساسی سوره مجادله عبارتند از: 1. یادآوری ایمان و شرایط آن. 2. تأدیب مسلمانان به آداب اسلامی. 3. مبارزه با خرافات و اصلاح فرهنگ غلط جاهلی. 4. جداسازی مرز مؤمنان و منافقان. 5. یادآوری قیامت. مطالب: مهمترین مطالب این سوره عبارتند از: الف) عقاید: 1. طرح مسأله ایمان به خدا و روز قیامت که با دوستی دشمنان خدا سازگار نیست. (آیه 22) 2. یادآوری عذاب های جهنم و نعمت های بهشت. (آیات 17-18 و 22) ب) اخلاق: 1. منع نَجوی یعنی سخن در گوشی گفتن. (آیات 7-10) 2. دستوراتی پیرامون آداب مجالست و همنشینی. (آیه 11) ج) احکام: 1. حکم ظهار که یک عمل زشت جاهلی و نوعی طلاق بود، اسلام این حکم را تعدیل کرد و در مسیر صحیح قرار داد. (آیات 2-4) د) مطالب فرعی: 1. مطالب کوبنده ای در مورد منافقان. (آیات 8 و 14-19) 2. هشدار به مسلمانان در مورد داخل شدن به حزب شیطان و منافقان. (آیه 19) 3. مطالبی پیرامون حزب اللّه و دوستی و دشمنی برای خدا. (آیه 22) 4. لزوم صدقه دادن هنگام نجوی با پیامبر صلی الله علیه و آله که فقط علی علیه السلام به این حکم عمل کرد و سپس با آیه بعد نسخ شد. (آیات 11-12) 5. وعده پیروزی نهایی خدا و پیامبرانش که یک سنت الهی است. (آیه 21) پی‌نوشت‌: (1) مجمع البیان، ذیل آغاز سوره مجادله. منبع: سیمای سوره های قرآن (برگرفته از تفسیر قرآن مهر)، محمدعلی رضایی اصفهانی، انتشارات پژوهش های تفسیر و علوم قرآن، قم، 1389 ش. .

راسخون

مرجع:

ایجاد شده در سه روز پیش

لینک کوتاه