آیا بین سنت و مستحب رابطه تساوی منطقی بوده؟ (همراه با ذکر منبع معتبر)

در پاسخ به نکاتی توجه کنید : 1- از دیدگاه واژه‌شناسی، سنت به معنای روش و طریق است. خواه روش و طریق پسندیده و خواه روش و طریق ناشایست.روایت نبوی زیر، به معنای لغوی سنّت اشاره دارد:مَنْ سَنَّ سُنَّةً حَسنةً کانَ لَهُ أَجرُها وَأجرُ مَنْ عَمِلَ بِها إلیٰ یَوْمِ القیامةِ وَمَنْ سَنَّ سُنَّةً سَیِّئَةً کانَ عَلیهِ وِزْرُهٰا وَوِزْرُ مَنْ عَمِلَ بِهٰا إلیٰ یَومِ القِیٰامَةِ. هر کس روشی شایسته را بنیان نهد، پاداش آن عمل نیک و پاداش هر کس که تا قیامت بدان روش عمل کند، نصیب او می‌گردد و هر کس طریقه‌ای ناپسند را بنیان نهد، جزای آن عمل ناپسند و عقاب هر ‌کس که تا قیامت بدان عمل کند، بر عهدۀ او خواهد بود2- واژۀ «سنت»، در روایات و در بیان عالمان دین افزون بر معنای لغوی، در چهار معنای دیگر نیز به کار رفته و به اصطلاح تبدیل شده است. 3- یکی از معانی اصطلاحی سنت معنایی است که در برابر بدعت است . در این معنا سنت، سخن یا عملی پسندیده است که از جانب پیامبر (صلی الله علیه و آله) و امام معصوم انجام شده است: «ما یُصدَرُ مِن النبی (صلی الله علیه وآله) أو مطلقِ المعصومِ مِنْ قَولٍ أو فعلٍ أو تَقریرٍ.»؛ بنابر‌این، هر سخن، عمل یا ترک عملی که به معصوم مستند و از او صادر شده باشد، سنت به شمار می‌رود. برخی روایات و سخنان عالمان به این معنا اشاره دارد:جاء رجل إلی أمیر المؤمنین (علیه السلام) فقال: أخبرنی عن السنة والبدعة. فقال أمیر المؤمنین (علیه السلام): السنة ما سنّ رسول الله (صلی الله علیه وآله) والبدعة ما حدث من بعده. امیرالمؤمنین (علیه السلام) در پاسخ به معنای سنت و بدعت فرمود: سنت عملی است که رسول خدا (صلی الله علیه و آله) بنیان نهاده باشد و بدعت، عملی است که پس از ایشان، و به نام دین، پدید آمده باشد.امام سجاد (علیه السلام) نیز فرمودند:إنَّ أفضَلَ الأعمالِ ما عُمِلَ بالسنّةِ وإنْ قَلَّ. بهترین کارها عملی است که مطابق با سنت باشد، اگرچه اندک باشد. 3- بنا بر معنای سنت در اصطلاح که عبارت از قول و فعل و تقریر معصوم –ع- است نسبت سنت با مستحب از میان نسبت های چهار گانه منطقی تساوی نمی باشد زیرا سنت به این معنا اعم از مستحب است و شامل واجب و مستحب و حتی مباح نیز می باشد و می توان گفت رابطه میان این دو عموم و خصوص مطلق است یعنی هر مستحبی سنت است ولی هر سنتی مستحب نمی باشد . 4- د این مورد می توانید به کتاب های اصول فقه ، مبحث حجیت ، بحث سنت مراجعه نمایید . کتاب اصول فقه مرحوم مظفر در این مورد کتاب مناسبی است . .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه