آیااطلاعات کاملی راجع به «دحيه کلبي» وجود دارد؟

دحيه بن خليفه بن فروه بن فضاله بن زيد بن امرؤ القيس بن خزرج از قبيله خزرجيان بود که بعدها از انصار و اصحاب پيامبر گرديد. دحيه برادر رضاعي پيامبر ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ بود و در کودکي از يک دايه شير خورده بودند. او صورتي بسيار زيبا داشت و از زيبا رويان عصر خود به حساب مي آمد به حدّي که در زيبايي ضرب المثل بود. دحیه مردي تجارت پيشه و ثروتمند و مورد علاقه زياد پيامبر خدا ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ بوده است. او در بيشتر جنگ هاي صدر اسلام به جز جنگ بدر شرکت داشته است. زماني که پيامبر اکرم(ص) دولت اسلامي را بنيان نهاد و آن را استحکام بخشيد، تصمیم گرفت تا رسالت جهاني خود را به جهانيان معرفي کند و همه اقوام و ملل را با دين نجات بخش اسلام آشنا کند، بنابراين نامه هايي با هدف دعوت به اسلام به اميران و سلاطين روزگار خويش فرستاد. حضرت تقريباً به تمام شخصيت هاي برجسته سياسي و معنوي زمان خود نامه دعوت نوشت. اکنون 185 نامه از نامه هاي تبليغي پيامبر در دست داريم. در سال هفتم هجري پيامبر خدا ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ براي همين منظور شش تن از برجسته ترين و ورزيده ترين اصحاب خود را برگزيد و به نقاط مختلف روانه کرد. دحيه کلبي نامه رسان رسول خدا ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ نزد قيصر روم بود. قيصر امپراطور روم در قسطنطنيه ساکن بود ولي در آن وقت به شکرانه پيروزي بر ايران و به واسطه نذري که کرده بود، عازم زيارت بيت المقدس بود. دحيه کلبي در بصري يکي از شهرهاي شام از اين جريان مطلع شد. صاحب کتاب الطبقات الکبري مي نويسد: «پيامبر دستور داده بود نامه را به حاکم بصري بدهد تا او نامه را به قيصر برساند. او نیز چنين کرد. استاندار بصری، عدي فرزند حاتم طايي را به همراه سفير پيامبر (دحيه) روانه کرد تا نامه پيامبر خدا ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ را در بيت المقدس به حضور قيصر برسانند». دحيه در شهر حمص با قيصر ملاقات کرد. وقتي خواست نزد قيصر برود کار پردازان دربار به او گفتند: بايد در برابر قيصر سجده کني در غير اين صورت نامه تو را نخواهد گرفت. دحيه گفت: من براي کوبيدن چنین سنت هاي نادرستی، رنج اين همه راه را بر خود هموار کردم من از طرف صاحب رسالتي به نام محمد ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ مأمورم تا به قيصر اعلام کنم که بشر پرستي بايد از ميان برود و جز خداي يگانه کسي پرستش نشود. با اين عقيده و با اين مأموريت، چگونه مي توانم تسليم نظريه شما شوم و در برابر غير خدا سجده کنم؟ کارگزاران دربار از منطق نيرومند و گفتار محکم سفير پيامبر شگفت زده شدند. يک نفر از درباريان خير انديش به دحيه گفت: شما مي تواني نامه ات را روي آن ميز بگذاري و برگردي زيرا کسي جز قيصر به نامه هاي روي ميز دست نمي زند. دحيه تشکر کرد و نامه را روي ميز گذاشت و برگشت. قيصر نامه را گشود وقتی «بسم الله» را در آغاز نامه مشاهده کرد، توجه اش جلب شد. سپس مترجم عربي را خواست و او هم نامه را براي قيصر ترجمه کرد. امپراطور روم «قيصر» احتمال داد نويسنده نامه همان پيامبر موعود در تورات و انجيل باشد، از اين رو افرادی را مأمور کرد تا از دوستان و خويشان «محمد ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ » کساني را در شام پيدا کنند و نزد او بياورند. اتفاقاً در همان ايام ابوسفيان با گروهي از قريش براي بازرگاني به شام آمده بودند. مأمور قيصر آنها را به بيت المقدس نزد وی برد. قيصر پرسيد: از ميان شما کسي هست که با محمد(ص) پيوند خويشاوندي داشته باشد؟. ابوسفيان گفت: من در جد چهارم (عبد مناف) با پيامبر مشترک هستم. قيصر گفت: ابوسفيان جلو بايستد و ديگران پشت سر او قرار گیرند. من سئوال هايي مي پرسم اگر ابوسفيان در پاسخ غرض ورزي کرد، فوراً به خطا و دروغ او اشاره کنند و سپس سوالاتي کرد و به شرافت خانوادگي و صداقت و امانتداري پيامبر خدا ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ پي برد. قيصر سپس در ادامه تحقيقات خود طي نامه اي موضوع را با دانشمندان رومي مطرح کرد. آن ها در جواب نامه نوشتند: اين همان پيامبر موعود است. قيصر سپس دحيه را خواست و او را احترام کرد و پاسخ پيامبر ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ را نوشته و همراه هدايايي به او تقديم کرد و مراتب ايمان اخلاص خود را در آن منعکس کرد. از ويژگي هاي ديگر دحيه اين بود که گاهي جبرئيل در صورت وی ظاهر مي شد و خدمت رسول خدا ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ مشرف مي شد. علامه مجلسي ضمن حديثي از پيامبر نقل مي کند که فرموده بودند: هر وقت ديديد دحيه بن خليفه پيش من است، بر من داخل نشويد چون ممکن است جبرئيل باشد. البته از این حکم حضرت علي ـ عليه السلام ـ مستثني بود. دحيه کلبي در سال 48 هـ . ق در زمان معاويه درگذشت. .

مرجع:

ایجاد شده در 1400/10/19

لینک کوتاه