مگر نه این که با ارزش ترین اعمال خدمت به مردم است! پس اگر کسى به دیگران خدمت بکند مثل کسانى که با اختراعات خود به مردم خدمت مى کنند دیگر چه نیازى به نماز دارد ! آیا این خدمات جاى نماز رو پر نمى کنه؟

نباید فراموش کرد که بالاتر از خدمت به مردم خدمت به خالق و پروردگار عالمیان در روى زمین مى باشد و نماز خدمت به خداوند متعال است که هیچ چیز جایگزین آن نمى شود. امام صادق(علیه السلام) فرموده اند: «إِنَّ طَاعَةَ اللَّهِ خِدْمَتُهُ فِى الْأَرْضِ فَلَیسَ شَى ءٌ مِنْ خِدْمَتِهِ تَعْدِلُ الصَّلَاة». بحارالأنوار، ج 14، ص 185.؛ ( پیروى و اطاعت از پروردگار خدمت کردن به او در زمین است و هیچ چیز در خدمت به پروردگار معادل نماز نیست.» دستورات دین مقدس اسلام هرکدام در جاى خود خوب و مناسب است و هر کدام اثر و نورانیت و کمال بخشى خاص خود را دارد. همان گونه که سیرى جاى تشنگى را نمى گیرد و سیرابى جایگزین گرسنگى نمى شود، در تعالیم اسلا نیز نه خدمت به خلق - همچون اختراعات مفید - جاى نماز را مى گیرد و نه نماز جایگزین خدمت به مردم مى شود. البته در مورد نمازهاى مستحبى مى توان گفت که اگر با خدمت به مردم تعارضى داشته باشد به این معنا که خواندن نماز مستحبى مانع انجام خدمت مهم و لازمى که دیگرى نمى تواند آن را انجام دهد و تنها از عهده من بر مى آید در این صورت خدمت به خلق حق تقدم دارد. نکته مهم این است که معمولا همین تعارض و تقابل میان نماز مستحبى و خدمت به خلق موردى و مختص موارد خاصى است و این گونه نیست که من همیشه نماز مستحبى و نافله را به خاطر خدمت به مردم ترک کنم چون این خود از دام هاى شیطان براى محروم کردن بندگان مومن از فیض نماز مستحبى است. در پایان خوب است این نکته را نیز یادآور شویم که خدمت به خلق دامنه وسیعى دارد و اگر چه به طور قطع هرگونه خدمت به خلق خدا هر چند به ظاهر ناچیز باشد موجب پاداش و ثواب است، چنان که پیامبر اکرم(صلى الله علیه وآله) فرموده اند: «من رفع حجراً عن الطریق کتبت له حسنة». نهج الفصاحة مجموعه کلمات قصار حضرت رسول ص، ص 769 شماره 3018.؛ (هر کس سنگى را از راه مردم بردارد براى آن حسنه و ثوابى نوشته مى شود». اما اگر این خدمت از راه تعلیم و هدایت دیگران باشد، ارزش فوق العاده اى دارد؛ پیامبر اکرم به امام على(علیه السلام) فرمود «لَأَنْ یهْدِى اللَّهُ عَلَى یدَیکَ عَبْداً مِنْ عِبَادِ اللَّهِ خَیرٌ لَکَ مِمَّا طَلَعَتْ عَلَیهِ الشَّمْسُ مِنْ مَشَارِقِهَا إِلَى مَغَارِبِهَا». بحار الأنوار، ج 1، ص 216.؛ (اگر خداوند به دست تو کسى را هدایت کند براى تو از همه چیز که خورشید بر آن طلوع و غروب کند بهتر است» و یا در خصوص خدمت به مردم در مسیر علم آموزى امام صادق(علیه السلام) فرموده اند: «مَنْ عَلَّمَ خَیراً فَلَهُ مِثْلُ أَجْرِ مَنْ عَمِلَ بِه». الکافى، ج 1، ص 35.؛ (کسى که به دیگرى چیزى بیاموزد براى او مثل پاداش آن که به آن علم عمل مى کند پاداش هست». .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه