زمینی وقف قبرستان شده، اما برای اهالی منطقه مضر بوده و از نظر بهداشتی و اداره بهداشت و محیط زیست مشکل دارد. آیا به لحاظ شرعی تغییر کاربری زمین امکان پذیر است؟

در ارتباط با آنچه در پرسش آمده، اولین راه‌کار، بازسازی قبرستان به شیوه­ای است که خطری برای دیگران نداشته باشد؛ چون در غیر حالت اضطرار، تغییر و تبدیل وقف جایز نیست؛ مگر این‌که چنین امکانی وجود نداشته و ضرر قابل ملاحظه‌ای نیز برای محیط اطراف داشته باشد که در این صورت، باید با اجازه ولی فقیه یا نماینده او، از آن زمین در مواردی که مرتبط با امور قبرستان است؛ استفاده گردد و یا آن زمین را فروخته و مشابه آن‌را در جای دیگری خریده و به عنوان قبرستان آماده‌سازی کنند. ضمائم:پاسخ دفاتر مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:[1]حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی):تغییر و تبدیل وقف جایز نیست.حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی):جایز است از آن در موارد عمومی دیگر که نزدیک به غرض واقف است استفاده کنند.حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی (مد ظله العالی):در فرضی که قبرستان بودن آن، ضرر حرام نداشته باشد باید به وقف عمل شود. بله! در فرضی که مستلزم ضرر حرام باشد و راهی برای جلوگیری از آن، وجود نداشته باشد باید به آنچه که اقرب به نظر واقف است عمل شود.حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی):در فرض احراز وجود ضرر می‌توانند دفن نکنند، ولی تخریب قبور جایز نیست و اجاره دادن زمین در جهت دیگر به صورتی که موجب نبش یا تخریب قبور موجود نشود و صرف اجرت آن در قبرستان دیگر مانعی ندارد.حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی(مد ظله العالی):چنانچه مشکل مهمی داشته باشد، باید آن را بفروشد و در جای دیگری زمین خریده و وقف قبرستان کنند.حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی):منظور از سؤال دقیقاً روشن نیست و لازم است در فرض سؤال به علمای همان منطقه مراجعه شود. حضرت آیت الله هادوی تهرانی (دامت برکاته):این تغییر کاربری در موقوفه پس از مطالعات کارشناسی دقیق و در صورت احراز ضرر قابل توجه و عقلائی با نظر موافق مجتهد جامع الشرایط و در حکومت اسلامی با نظر موافق حاکم اسلامی (ولی فقیه) جایز است؛ البته این زمین از موقوفه بودن خارج نمی‌شود و بهتر است تا جایی که ممکن است در موردی که به موضوع وقف نزدیکتر است، استفاده شود؛ مثلاً به عنوان مکان برگزاری مراسم تدفین و غسالخانه و سایر امور مربوط به اموات استفاده شود.لینک به سایت استفتائات .

اسلام کوئست

مرجع:

ایجاد شده در 1400/12/23

لینک کوتاه