پرسش: اگر خدا زائران بیت الله الحرام را انتخاب می کند پس چرا حج همه آنها مقبول نیست؟

پاسخ: در دعاهای وارد شده از معصومین (علیهم السلام) به ویژه دعاهای ماه مبارک رمضان از خدای سبحان درخواست می کنیم که زیارت خانه خود را روزی ما کند و ما را در زمره حاجیان خانه خود بنویسد. یکی از این دعاها دعای زیر است: بِإِسْنَادِنَا إِلَى التَّلَّعُكْبَرِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع وَ أَبِي إِبْرَاهِيمَ ع قَالا تَقُولُ فِي شَهْرِ رَمَضَانَ مِنْ أَوَّلِهِ إِلَى آخِرِهِ بَعْدَ كُلِّ فَرِيضَةٍ اللَّهُمَّ ارْزُقْنِي حَجَّ بَيْتِكَ الْحَرَامِ فِي عَامِي هَذَا وَ فِي كُلِّ عَامٍ مَا أَبْقَيْتَنِي فِي يُسْرٍ مِنْكَ وَ عَافِيَةٍ وَ سَعَةِ رِزْقٍ وَ لَا تُخْلِنِي‏ مِنْ‏ تِلْكَ‏ الْمَوَاقِفِ‏ الْكَرِيمَةِ وَ الْمَشَاهِدِ الشَّرِيفَةِ وَ زِيَارَةِ قَبْرِ نَبِيِّكَ صَلَوَاتُكَ عَلَيْهِ وَ آلِهِ وَ فِي جَمِيعِ حَوَائِجِ الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ فَكُنْ لِي اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ فِيمَا تَقْضِي وَ تُقَدِّرُ مِنَ الْأَمْرِ الْمَحْتُومِ فِي لَيْلَةِ الْقَدْرِ مِنَ الْقَضَاءِ الَّذِي لَا يُرَدُّ وَ لَا يُبَدَّلُ أَنْ تَكْتُبَنِي مِنْ حُجَّاجِ بَيْتِكَ الْحَرَامِ الْمَبْرُورِ حَجُّهُمُ الْمَشْكُورِ سَعْيُهُمُ الْمَغْفُورِ ذُنُوبُهُمُ الْمُكَفَّرِ عَنْهُمْ سَيِّئَاتُهُمْ وَ اجْعَلْ فِيمَا تَقْضِي وَ تُقَدِّرُ أَنْ تُطِيلَ عُمُرِي فِي طَاعَتِكَ وَ تُوَسِّعَ عَلَيَّ رِزْقِي وَ تُؤَدِّيَ عَنِّي أَمَانَتِي وَ دَيْنِي آمِينَ رَبَّ الْعَالَمِينَ.(1) ترجمه: امام صادق و امام كاظم (عليهما السّلام): در ماه رمضان، از آغاز تا پايان، پس از هر نماز واجب مى‏گويى: «خدايا! امسال و هر سال، تا مرا زنده نگه داشته ‏اى، حجّ خانه خودت را روزى‏ ام كن، در آسانى و تن‏درستى و گشايش روزى، و مرا از آن جايگاه‏ هاى ارجمند و حرم‏هاى شريف و زيارت قبر پيامبرت محروم مكن و در همه نيازهاى دنيا و آخرت براى من باش. خداوندا! از تو مى‏خواهم در آن فرمان حتمى- كه شب قدر، تقدير مى‏كنى و رقم مى‏زنى؛ تقديرى كه برگشت و دگرگونى ندارد- مرا نيز از حُجّاج خانه‏ ات كه حجّشان پذيرفته، تلاششان سپاس شده، گناهانشان بخشوده و بدى‏هايشان پوشانده شده است، بنويسى و در آنچه حكم و تقدير مى‏كنى، اين را نيز قرار بده كه عمرم را در اطاعت خود دراز كنى، روزىِ مرا بر من بيفزايى و امانت و قرض مرا از سوى من ادا كنى. بپذير، اى پروردگار جهانيان!». با عنایت به اینکه خدای سبحان قطعا دعای تعدادی از بندگان را مستجاب نموده و زیارت خانه خود را نصیب آنان می کند این سوال مطرح می شود که چرا حج عده ای از آنان مقبول نیست مگر خدا سبحان دعای آنان را مستجاب نکرده و به عبارتی مگر آنان را دعوت نکرده است؟ در پاسخ به سوال فوق باید به نکات زیر توجه کرد: - بحث از قبولی یا عدم قبولی اعمال کسی در اختیار هیچ بنده ای نیست و اساسا بندگان الهی درمورد اعمال دیگران نمی توانند قضاوت کنند و حکم به قبولی یا عدم قبولی آن بدهند مگر در موارد مسلم و قطعی مانند اینکه ارکان یک عبادت فراموش شده باشد یا عمدا انجام نشده باشد. - دعوت یا گزینش الهی به معنای قبولی اعمال افراد نیست زیرا قبول شدن اعمال بستگی به مسائل دیگری نیز دارد. مانند اینکه انسان به شرایط و حدود عمل پایبند بوده است یا خیر. - مثال و تشبیه ساده ای برای این موضوع می توان ذکر کرد و آن هنگامی است که مهمانی به خانه میزبان دعوت می شود اما مهمان آداب میهمانی را رعایت نمی کند. در این صورت کوتاهی از ناحیه میهمان است نه میزبان زیرا میزبان آداب میهمان داری را رعایت کرده است اما میهمان قدر دعوت میزبان را ندانسته و آداب آن را مراعات نکرده است. - از این رو می توان گفت انتخاب الهی و دعوت خدای سبحان مایه امتحان بندگان خداست. خدای سبحان از میان بندگان خود نام تعدادی را در زمره حاجیان می نویسد در اینجا آزمون دیگری برای بندگان آغاز می شود برخی برای رفتن به حج آماده می شوند و تلاش می کنند همه آداب آن را به شایستگی مراعات کنند برخی از این دعوت سرباز می زنند برخی دعوت را می پذیرند اما آداب میهمانی را رعایت نمی کنند. - در باب ماه مبارک رمضان نیز این قاعده وجود دارد زیرا همه انسانها به ماه میهمانی خدا دعوت می شوند اما عده ای قدر این ضیافت را ندانسته و شکر آن را به جای نمی آورند. عده ای روزه می گیرند اما روزه آنان جز گرسنگی و تشنگی چیز دیگری بیش نیست. درباب حج نیز طواف و سعی عده ای جز خستگی چیز دیگری بیش نیست. .

كانون گفتگوی قرآنی

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/27

لینک کوتاه