آيا ميتوان به علت طويل بودن برخي دعاها، تنها ترجمة آن را بخوانيم؟

اهل بيت عصمت و طهارت(:) در آداب و شروط دعا امور زيادي را ذكر كردهاند امّا دربارة رعايت نكات ادبي و دستوري سخني به ميان نياوردهاند. لذا عربي خواندن و رعايت امور ادبي در اجابت و ثواب دادن بر دعا شرط نيست بلكه فقط موجب فضيلت و برتري آن ميشود. گرچه دعا با هر زبان، لغت و لهجه و در هر مكان و زمان اگر از روي خلوص نيّت ادا شود، خوب، مفيد و مؤثر است، ولي برترين دعاها آنهايي است كه از زبان اولياي الهي بيان شده است. مانند دعاهايي كه در قرآن كريم از قول انبيأ و بندگان شايستة خدا و نيز در روايات از پيامبر اكرم(ص) و ائمه اطهار(:) نقل شده است امام صادق(ع) ميفرمايند: «نَحْنُ قَوْمٌ فُصَحأُ اِذا رَوَيْتُمْ عَنّا فَاعْرُبُوهَا ما قومي فصيح و خوش سخن هستيم هرگاه از ما سخني را نقل ميكنيد درست نقل كنيد». به دو دليل دعاهايي كه از انبيأ و امامان(:) رسيده از دعاهاي ديگر برتر هستند. اين گونه دعاها از سوي كساني صادر شده كه معرفتشان نسبت به خداي متعال از ديگران بيشتر بوده و آداب عبوديت و راه و رسم دعا كردن را نيز بهتر از ساير مردم ميدانستهاند. لذا ميبينيم دعاهاي معصومين(:) غالباً با حمد و ثناي الهي، تسبيح، تهليل و تكبير شروع ميشود و درخواستهاي آنان به جاي اعتراض و طلبكاري، حالت معذرتخواهي و بخششطلبي دارد و به جاي انكار نعمت يا ناله و شكوه از كمبودها و محروميتها رحمتهاي الهي، فضل و انعامِ بيانتهاي او را يادآور ميشوند. آنچه را كمتر بر زبان ميآورند، درخواستهاي مادّي و مال و منال دنيوي است و بيشتر خواستار قرب الهي، رضايت او و كمالات انساني هستند.  با خواندن دعاهايي كه از انبيأ و ائمة هدي(:) نقل شده در واقع به اين بزرگواران تأسي كردهايم و مشمول ادلهاي واقع ميشويم كه تأسي به رسول خدا(ص) و اولياي او را توصيه كرده است. نكتة قابل توجه اين است كه، چون دعا درخواست چيزي از خداوند ميباشد و انسان در مقام خواستن بايد بفهمد كه «چه ميخواهد»، «چه ميگويد» به اين دليل براي عدهاي توهم ايجاد شده كه كساني كه معاني ادعية مأثوره را نميفهمند و هنگام قرائت نميدانند چه ميگويند، خواندن آن ادعيه بر ايشان سودي ندارد. لذا بهتر است چنين افرادي با زبان خود و مطابق فهم خود با خدا صحبت كنند. در پاسخ به اين عده بايد بگوييم درست است بين دعايي كه انسان معناي آن را ميفهمد با دعائي كه فقط لقلقة زبان است تفاوت بسياري وجود دارد، ولي ندانستن معاني آيات قرآن يا دعاها نميتواند مجوّزي براي ترك آن باشد يا آن كه جملات را به غير عربي بگوييم، اگر انسان به آنچه خدا و ائمه اطهار(ع) امر فرموده عمل نمايد و تكاليف ديني را به صورتي كه از او خواسته شده انجام دهد اگر چه هيچ فايدهاي در بر نداشته باشد امّا دست كم روح تعبد را كه همان تسليم بودن در مقابل خدا و بندگي در برابر اوست، در انسان تقويت ميكند. بنابراين بايد قرآن، نماز و دعا را به همان شكلي كه شارع فرموده بخوانيم و در عين حال در صدد فهم معاني آن بوده و متوجه باشيم كه ارزش روح تعبّد، از عباداتِ ساختگي خودمان به مراتب والاتر است. .

پایگاه اطلاع رسانی استاد حسین انصاریان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/23

لینک کوتاه