تخمین زمان مطالعه: 3 دقیقه
درباره جمع قرآن سه نظر وجود دارد:قرآن در زمان خود پیامبر اسلام(ص) و با نظارت آنحضرت و در پرتو هدایت الهى جمعآورى شد، هر چند خود حضرت رسول(ص) شخصاً قرآن را ننوشته، یا جمعآورى آیات را انجام نداده است.[1]قرآن موجود از سوی حضرت على(ع) و بعد از رحلت پیامبر(ص) جمعآورى و تدوین شد، و این کار در دورانى که حضرت على(ع) خانهنشین بودند، انجام پذیرفت.[2]قرآن بعد از رحلت پیامبر(ص) توسط برخى صحابه، غیر از امام علی(ع)، جمعآورى و تدوین شد.[3]بسیارى از علماى شیعه، بویژه متأخرین و محققان معاصر، معتقدند که قرآن در زمان پیامبر(ص) و با نظارت ایشان جمعآورى شد.[4]برخى از شیعیان نیز نظر دوم را پذیرفته و علی(ع) را گردآورنده آن دانستهاند.[5] اما بسیارى از اهلسنت رأى سوم را اختیار کرده و مستشرقین نیز معمولاً همین نظر را پذیرفته و اضافه کردهاند: قرآنى که حضرت على(ع) جمعآورى کرد، مورد اعتناى اصحاب واقع نشد.چنانکه روشن است، بنابر نظر اوّل و دوم، جمع کل قرآن به خداوند مستند بوده و پیدایش سورهها و ترتیب آنها نیز در پرتو وحى الهى بود؛ زیرا رسول اسلام(ص) طبق آیه شریفه: «ما ینطق عن الهوى ان هو الا وحى یوحى»،[6] هر چه میفرمود، به خصوص در امور دینى، با راهنمایى وحى بود، و امامان معصوم(ع) نیز اگر نبى نبودند، ولى ادامه دهنده راه رسالت و داراى منصب الهى عصمت، و علم لدنى بودند.کسانى که رأى سوم را پذیرفتهاند، نه تنها نخواهند توانست الهى بودن این دو؛ یعنى پیدایش سورهها و ترتیب آنها را اثبات کنند، بلکه در واقع آنرا نفى کرده و ذوق و سلیقه شخصى اصحاب را در این مسئله دخیل میدانند.در اینجا ذکر چند نکته ضرورى است:الف) علامه طباطبائى در ذیل آیه شریفه: «انا نحن نزلنا الذکر و انا له لحافظون»،[7] میگوید: ویژگیهایى که براى قرآن ذکر شده است، مانند فصاحت و بلاغت، عدم وجود اختلاف و عجز از آوردن مثل آن، همگى در همین قرآن که در دسترس ما است، وجود دارد. و نتیجه گرفتهاند که این قرآن، همان قرآن است که در صدر اسلام و در زمان خود رسول اکرم(ص) شناخته شده بود.[8]این سخن اگر چه تحریف را از قرآن نفى میکند، ولى نمیتواند ثابت کند که این مجموعه، با این شکل و صورت، وحیانى است؛ زیرا ویژگیهاى مذکور بهگونهاى نیست که بتواند به اثبات رساند که ترتیب مجموعه آیات که سورهها را به وجود آورده، و ترتیب مجموعه سورهها که قرآن موجود را تشکیل داده، همانطور است که در زمان حضرت بود.اگر کسى بتواند اعجاز عددى را افزون بر مورد مفردات و تراکیب قرآنى در حوزه سورهها و ترتیب آنها، ثابت کند؛ یعنى بین آیات یک سوره و بین خود سورهها روابط عددى خاصى برقرار باشد که ایجاد آن براى بشر مقدور نیست میتواند وحیانى بودن سورهها و ترتیب آنها را نیز به اثبات رساند، ولى به هرحال باز وحیانى بودن ترتیب همه آیاتى که در یک سوره گرد آمده است، اثبات نخواهد شد.[9] .
اسلام کوئست
تماس با ما
آدرس : آزمايشگاه داده کاوي و پردازش تصوير، دانشکده مهندسي کامپيوتر، دانشگاه صنعتي شاهرود
09111169156
info@parsaqa.com
حامیان
همكاران ما
کلیه حقوق این سامانه متعلق به عموم محققین عالم تشیع است.