چطور باید بر نفسم غلبه کنم؟ خواهش می کنم یک کتاب خوب معرفی کنید.

میل نفس و خواهش های نفسانی را هوی یا هوس می نامند.از دیدگاه لغویین هوی در میل های مذموم و ممدوح هر دو به کار می رود اما در قرآن بیشتر در خواهش های مذموم به کار می رود. (سید علی اکبر قرشی، قاموس قرآن، نشر دار الکتب الاسلامیه، ج 7، ص 171)«وَ لا تَتَّبِعْ أَهْواءَ الَّذینَ کَذَّبُوا بِآیاتِنا؛ و هوسهاى کسانى را که آیات ما را تکذیب کردند پیروى مکن». (سوره انعام، آیه 150)میل نفس و خواهش دل به کامرانی و شهوات را هوی و هوس نامند. در قرآن پیروی از هوی نفس مورد نکوهش و مذمت قرار گرفته است و کسانی که از هوی و هوس پیروی نمی کنند مورد ستایش و تشویق پروردگار متعال قرار گرفته اند: «وَ أَمّا مَنْ خافَ مَقامَ رَبِّهِ وَ نَهَى النَّفْسَ عَنِ الْهَوى * فَإِنَّ الْجَنَّةَ هِیَ الْمَأْوى ؛ و اما کسى که از ایستادن در برابر پروردگارش هراسید و نفس خود را از هوس باز داشت. پس جایگاه او همان بهشت است». (سوره نازعات، آیه 41)؛ (بهاء الدین خرمشاهی، دانشنامه قرآن، انتشارات دوستان، ج 2، ص 2358)در روایات اهل بیت (ع) نیز روایات متعددی پیرامون خطر هوی نفس و لزوم مخالفت با هوس ها وارد شده است از جمله در روایتی از حضرت علی (ع) نقل شده: «ان طاعه النفس و متابعه اهویتها اس کل محنه و رأس کل غوایه؛ فرمانبری از نفس و پیروی از هوس های آن، شالوده هر رنج و سرچشمه هر گمراهی است». و در روایت دیگری آمده: «ملاک الدین مخالفه الهوی؛ اساس دین، مخالفت با هوای نفس است».(امام علی علیه السلام)و نیز فرموده: «ایاکم و غلبه الشهوات علی قلوبکم فان بدایتها ملکه و نهایتها هلکه؛ زنهار از چیره آمدن شهوت ها بر دل هایتان، زیرا که آغاز آن ها بندگی است و انجامشان نابودی».و فرمود: «مبادا هوس بر شما چیره آید، زیرا که آغاز آن فتنه و گمراهی است و فرجامش رنج». (محمدی ری شهری، میزان الحکمه، ترجمه حمید رضا شیخی، نشر دار الحدیث، ج 14، ص 6690، ح 21365/ 21408/21435)دغدعه شما براى نظارت و کنترل هوا و خواسته های افراطی نفس اماره، خصلتى ستودنى و نعمتى بزرگ است. واقعیت آن است که برخى به کلى از نفس خود غافل مى شوند و آن را به فراموشى مى سپارند، ولى برخى نیز این توفیق را مى یابند که همواره نسبت به لغزشهای نفس خویش نگران باشند و در یک جدال و کشمکش دائمی با خواسته های افراطی آن بسر برند. گاهى کسى دشمنى دارد و یا بیمارى دارد، ولى از آن مطلع نیست و اقدامى براى دفع آن نمى کند. این خطرناک ترین نوع دشمن و زیانبارترین نوع بیمارى است. جمله اى را به حضرت مسیح(ع) نسبت مى دهند که فرموده است: بیمار کسى نیست که از دردى رنج مى برد، بیمار حقیقى آن است که بیمار است ولى خود را سالم مى پندارد. لذا این دغدغه و نگرانى را در خود حفظ و تقویت کنید، اگر چه نگرانى ها براى انسان مفید نیستند، ولى این نوع نگرانى سود محض است. برای اینکه در این مسیر موفق باشید موارد زیر توصیه می شود: 1- با دوستان پاک و با تقوا رفاقت کنید. 2- از دوستانى که حریم حدود الهى را مى شکنند به شدت پرهیز کنید. 3- در مجالس دعا و محافل موعظه و نماز جماعت شرکت کنید. 4- پرخورى و نیز از خوردن غذاهاى چرب و پرانرژى و تحریک کننده پرهیز کنید. البته باید مواظب سلامتى خود باشید. 5- از مشاهده صحنه هاى مهیج و تحریک کننده دورى کنید. 6- ورزش را در برنامه منظم و روزانه خود قرار دهید. 7- سعى کنید هیچ گاه تنها نشوید. 8- برنامه منظم مطالعاتى براى خود قرار دهید و سعى کنید فرصت هاى خود را با تفکر و مطالعه مناسب خصوصا پیرامون گناه و آثار زیانبار آن بر جسم و روح انسان، پر کنید. 9- هفته اى یکى دو روز، روزه بگیرید.از آنجایی که دغدغه جوانان در این خصوص بیشتر ناظر به کنترل شهوت است، پیشنهاد می کنیم به آدرس اینترنتی زیر بروید و دو مقاله ای که در این آدرس در مورد خودارضایی و کنترل شهوت هست مطالعه نمایید.http://www.porseman.org/archview.aspx-7برای آگاهی بیشتر رجوع کنید به:1. خودسازی: استاد ابراهیم امینی، بحث روح انسانی و حیوانی2. تعلیم و تربیت در اسلام: شهید مطهری(ره)3. فلسفه اخلاق: شهید مطهری(ره)4.چهل حدیث امام خمینی 5.- آداب الصلوه یا پرواز در ملکوت امام خمینی6- مراحل اخلاق در قرآن , آیت الله جوادی آملی7.نقطه های آغاز اخلاق عملی آیت الله مهدوی کنی 8.و...... .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه