چرا می گویند صدقه عمر را طولانی میکند؟

صدقه باز دارنده بلایا و مرگ های بدفرجام است. روایت زیر به نقل از «وسایل الشیعه» نمونه روشنی از ظرایف انفاق در پیشگیری از مرگ بد است. « مردی یهودی از کنار پیامبر اکرم(ص) می گذشت و به عنوان سلام گفت‌: «اَلسّامُ عَلَیْکَ » (نوعی نفرین و طلب مرگ برای مخاطب است ) حضرت در پاسخ فرمودند‌ «عَلَیْکَ». اصحاب که متوجه ظرافت پاسخ پیامبر(ص) نشدند. عرض کردند یهودی در ظاهر عرض سلام، برای شما آرزوی مرگ کرد. حضرت فرمودند: و من هم با پاسخ « علیک » نفرینش را به خودش برگرداندم؛ یعنی «مرگ بر تو باد» سپس فرمودند: این یهودی با نیش ماری سیاه در صحرا کشته می شود، اما طولی نکشید که یهودی با کوله باری از هیزم از صحرا برگشت. اصحاب با حیرت و نگاه های تردید آمیز مبنی برعدم تحقّق فرموده پیامبر (ص) به ایشان نگریستند. پیامبر اکرم(ص) به یهودی گفت: که پشته هیزمش را برزمین بگذارد و هیزم ها را پخش کند. به محض باز شدن بسته هیزم، ناگاه مار سیاهی در میان هیزم ها دیده شد که تکه چوبی را به دندان گرفته بود. پیامبر اکرم(ص) فرمودند: مرد یهودی! چه عملی در صحرا انجام دادی؟ عرض کرد: کار خاصّی نکردم. پس از جمع آوری هیزم ها و به دوش کشیدن آنها، یک تکه از دو تکه نان همراه خود را خوردم و چون به فقیری بر خوردم، تکه دیگر را به او دادم. پیامبر(ص) فرمودند: این مار مأمور گرفتن جان این مرد یهودی بود، ولی خداوند با این انفاق او، مرگ با نیش مار را از او دور کرد. سپس این حدیث زیبا را بیان فرمودند: « اِنَّ الصَّدَقَةَ تَدْفَعُ میتَةَ السُّوء عَنِ الاِنْسان؛ صدقه و انفاق، مرگ های سیاه و بد (سوختن در آتش، تکه تکه شدن در تصادفات و مانند آن) را از انسان دفع می کند». (وسایل الشیعه، جلد 6، ابواب الصدقه، باب 9،‌ حدیث 3 ) مثالهای زیبای قرآن ج 1، حضرت آیت الله مکارم شیرازی به نقل از سایت تبیان1. نظام جهان، نظام علت و معلولی است؛ یعنی هر پدیده ای علتی می خواهد و امور اتفاقی رخ نمی دهند. 2. علل پدیده ها بر دو گونه هستند. یکی علل مادی و عادی و دیگری علل معنوی و غیر عادی. این دو گزاره را عقل می فهمد اما این که علل مادی و معنوی کدامند، خارج از حیطه عقل است. علل مادی و عادی را علوم در می یابند، اما علل معنوی را دلایل نقلی اثبات می کنند. مثلا برای طول عمر، یکسری علل ذکر شده است. تغذیه مناسب، آب و هوای خوب و... که پزشکی و علوم تغذیه آن را تبیین می کند. دیگر، صله رحم که دین بیان می دارد. بنابراین درباره این که صدقه دفع بلا می کند، تا اینجا که صدقه علت معنوی دفع بلاست عقل می فهمد، به این که دفع بلاء نیاز به علت معنوی دارد. اما درباره این که صدقه علت دفع بلاست دلایل نقلی باید اقامه کرد. این مطلب واضح است که هر موضوع دلایل خاص خود را طلب می کند. مثلا برای اثبات وجود شخصیت تاریخی به نام نادرشاه فقط دلایل تاریخی می توان اقامه کرد و دلیل عقلی در آن راه ندارد، زیرا امری جذئی و تاریخی است و عقل تنها در حیطه کلیات کاربرد دارد. درباره گزاره های دینی چون «صدقه دفع بلا است» نیز باید دلایل متناسب با ان اقامه کرد. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه