کسی با وجوداینکه دیندار هم هست ولی خیلی این فکر به سراغش می آید که خدایی که از اول همه چیز را در مورد ما می دانست پس چرا ما را آفریده است؟ و چه نیازی به آفریدن ما داشته است؟

اولا وجود این افکار و حتی سوال در این باره که آیا اصلا خدایی هست هیچ اشکالی ندارد چون باعث می شود که عقایدتان محکم تر شود و آن ها را بازسازی کنید. اما علم الهی به گذشته و آینده و حال، منافاتی با آفرینش انسان برای آزمایش و امتحان و ابتلای او در جهت رسیدن به کمال ندارد. ذکر این نکته لازم است که گذشته و حال و آینده تنها برای ما معنی دارد و برای خداوند که خالق زمان و مکان است. چیزی به نام گذشته و آینده و حال وجود ندارد و همه چیز در نزد خداوند فی الحال حاضر است. در واقع « آفرینش» لباس «بوجود آمدن» است که خداوند آن را بر پیکره «نیستی» (عدم) پوشانده و با «به وجود آوردن همه» آنها را از زاویه نیستی به گرمای خورشید هستی منتقل ساخته از این رو «وجود» خود نعمتی است که از آبشار الطاف الهی سرچشمه گرفته و اگر چیزی که امکان و شایستگی آفرینش و به وجود آمدن داشت اما آفریده نمی شد آن وقت جای انتقاد بود. در نتیجه اعتراض به آفرینش انسان، وجاهت عقلی و فطری ندارد. اما بخشی از این سوال در مورد علم خداوند است که مسئله بسیار مفصلی است در اینجا چند مساله مطرح است: 1- اینکه خدا چرا می آفریند؟ 2- اینکه خدا چرا این گونه آفریده است؟ 3- چرا خدا گناهکاران را آفرید؟ 4- چرا خدا جهان را آفرید؟ چه هدفی از این کار داشت؟ به تعبیر کلی تر، مگر خدای متعال از همه چیز بی نیاز نیست؟ پس چه نیازی به آفرینش جهان داشت؟ اگر بگویید خدا فیاض است، این سؤال پدید می آید که پس خداوند باید جهان را بیافریند تا فیاض باشد. آیا این نوعی نیاز نیست؟ اینها سوالاتی است که باید بدان پاسخ داده شود. بنابراین در قالب چند نکته به این پرسش ها پاسخ خواهیم داد: اول اینکه هدف انسان در کارهایش رسیدن به کمال یا رفع نقص است، برای همین می گویند که انسان موجودی کمال گرا است. برای مثال غذا می خورد تا رفع گرسنگی و نیاز بدن کند لباس می پوشد تا خود را از سرما و گرما حفظ کند ازدواج می کند برای ارضای نیازی که در این باره احساس می نماید عبادت می کند تا به کمال نهایی و قرب الهی برسد و خدمت به خلق خدا می کند تا کمالات عالی را کسب کند. اما خداوند هیچ نقصی ندارد تا با افعالش آن را برطرف سازد و کمالی را فاقد نیست تا برای رسیدن به آن بکوشد. دوم هدف مندی همیشه با نیاز همراه نیست بلکه به هر میزان، موجودی کامل تر و بی نیازتر باشد به رفع نیاز دیگران بیشتر اقدام می کند و این از ویژگی ها و نشانه های موجود کامل و مهربان است.  خداوند مهربان نیز در جستجوی نفعی برای خودش نیست بلکه مهم ترین هدف او، خیر رساندن به دیگران و ایجاد زمینه رشد و کمال برای موجوداتی که افریده است. از این رو هدف خداوند از آفرینش این است که موجودی را به کمال ممکن و شایسته آن برساند بدون آنکه در این کار، برای ذات پاک او نتیجه ای داشته باشد. هر امر ممکنی در این جهان، برای خود قابلیت و شایستگی هست شدن و دریافت کمالات وجودی را دارد و گویی همگی با زبان حال خودشان درخواست وجود و طلب کمال می کنند. آفرینش جهان پاسخ به این سؤال های طبیعی و ذاتی اشیاء و در حقیقت به کمال رساندن آنها است. از گیاهی که دانه بوده تا درختی تنومند شده و میوه داده از حیوانی که زاده شده و خود زائیده و در طبیعت رشد کرده تا موجود کاملی مثل انسان که شرافت اشرف مخلوق بودن را تجربه کرده و به کمال غایی و نهایی با قوه انتخاب و اختیار رسیده است. به عبارت دیگر آفرینش، احسان و فیضی است از جانب خدا نسبت به موجودات ممکن اعمال شده؛ چنین آفرینشی حسن ذاتی دارد و قیام به چنین فعلی جز اینکه خود فعل زیبا باشد، به چیز دیگری نیاز ندارد. او با آفرینش👈 کمالی را افاضه می کند و وسایل کمال برتر هر موجودی را در اختیار آن می گذارد. و خود داری از آن بخل و نقص است پس سزاوار است خدای حکیم و کمال مطلق، جهان را بیافریند و آن را در غایت حکمت و لطافت ایجاد کند. به قول استاد حسن زاده آملی که میفرمایند آن طرف بخل نیست دم به دم عالم در حال بخشش است او جواد است دنبال جایی میگردد که جودش را پیاده کند اول خدا گدا گدا کند بعدا گدا خدا خدا کند .

پایگاه اطلاع رسانی حوزه

مرجع:

ایجاد شده در 1401/04/17

لینک کوتاه