آيا حديث: مداد العلماء افصل من دماء الشهداء از نظر سندي و رجالي قابل اعتماد است ؟

اين روايت بسيار معروف بوده و در منابع متعدد نقل شده است و برخي از بزرگان نيز وثاقت آنرا تأييد نموده اند. منابعي كه اين حديث را نقل كرده اند عبارتند از: من لايحضِره الفقيه شيخ صدوق و امالي شيخ صدوق. كه در مجلس دوم اين كتاب نقل شده. كتابها و منابع پژوهشي مانند: منية المريد و ميزان الحكمه و كتاب دارسة في علم الداريه مرحوم غفاري نيز اين حديث را نقل و تفسير كرده اند. البته مفهوم اين روايت در منابع ديگري نيز نقل شده است كه متن آن با متن موجود در فقيه و امالي متفاوت است. از نظر سندي نيز راوي مدرك بن عبدالرحمن است كه به نقل مرحوم آقاي خوئي، برقي او را از اصحاب امام صادق ـ عليه السّلام ـ شمرده است، كه در اين صورت مي توان به روايت اعتماد نمود. بنابراين مي توان نتيجه گرفت كه روايت یاد شده تا حدّي شهرت دارد و از نظر مفهوم نيز مخالف اصول اسلامي نيستو نمي توان آنرا مجعول و يا ساختگي دانست بلكه مي توان گفت كه چون شيخ صدوق آن را نقل نموده است قابل قبول است و محتواي آن نيز پس از دقت قابل قبول به نظر مي رسد چون شهيدان به خاطر آنچه علما مي نويسند و آنرا حفظ مي كنند كه عبارت از قرآن و حديث اهل بيت است به شهادت مي رسند و كار آنها كه جهاد و شهادت است توسط علما و دانشمندان الهي نوشته شده و به دست ديگران مي رسد و اساساً شهيدان به دستور علماي الهي و به دعوت آنها در ميادين جهاد به شهادت مي رسند، البته در برخي از روايات منظور از علما اهل بيت پيامبر هستند كه در اينصورت معناي حديث قطعي بوده و دلالت آن روشن تر و سندش نيز معتبر خواهد بود. .

مرجع:

ایجاد شده در 1400/10/19

لینک کوتاه