وعده هایی که خدا در قرآن می دهد خیلی محکم ، امید بخش هستند، ممنون میشم آیات با این مضمون را در اختیارم بگذارید.

دونمونه را ذکر می کنیم : 1- سوره نساء / آیه 48: «إِنَّ اللَّهَ لا یَغْفِرُ أَنْ یُشْرَکَ بِهِ وَ یَغْفِرُ ما دُونَ ذلِکَ لِمَنْ یَشاءُ وَ مَنْ یُشْرِکْ بِاللَّهِ فَقَدِ افْتَرى إِثْماً عَظِیماً » خداوند (هرگز) شرک را نمى بخشد و پائین تر از آن را براى هر کس بخواهد (و شایستگى داشته باشد) مى بخشد، و آن کس که براى خدا شریکى قائل گردد، گناه بزرگى مرتکب شده است.امیدبخش ترین آیات قرآن(تفسیر نمونه، ج 3، ص: 410)آیه فوق صریحا اعلام مى کند که همه گناهان ممکن است مورد عفو و بخشش واقع شوند، ولى" شرک" به هیچ وجه بخشوده نمى شود، مگر اینکه از آن دست بردارند و توبه کنند و موحد شوند، و به عبارت دیگر هیچ گناهى به تنهایى ایمان را از بین نمى برد همانطور که هیچ عمل صالحى با شرک، انسان را نجات نمى بخشد (إِنَّ اللَّهَ لا یَغْفِرُ أَنْ یُشْرَکَ بِهِ وَ یَغْفِرُ ما دُونَ ذلِکَ لِمَنْ یَشاءُ).ارتباط این آیه با آیات سابق از این نظر است که یهود و نصارى هر یک به نوعى مشرک بودند، و قرآن بوسیله این آیه به آنها اعلام خطر مى کند که این عقیده را ترک گویند که گناهى است غیر قابل بخشش، سپس در پایان آیه دلیل این موضوع را بیان کرده مى فرماید:" کسى که براى خدا شریکى قائل شود گناه بزرگى مرتکب شده است" (وَ مَنْ یُشْرِکْ بِاللَّهِ فَقَدِ افْتَرى إِثْماً عَظِیماً) «1» این آیه از آیاتى است که افراد موحد را به لطف و رحمت پروردگار دلگرم مى سازد، زیرا در این آیه خداوند امکان بخشش گناهان را غیر از شرک بیان کرده است، و طبق روایتى که مرحوم طبرسى در مجمع البیان از امیر مؤمنان على ع نقل کرده، این آیه امیدبخش ترین آیات قرآن است ( ما فى القرآن آیة ارجى عندى من هذه الایة ). و به گفته ابن عباس" این آیه از جمله آیاتى است که خداوند در سوره نساء بیان کرده و براى افراد با ایمان بهتر است از آنچه خورشید بر آن مى تابد".زیرا افراد بسیارى هستند که مرتکب گناهان عظیمى مى شوند و براى همیشه از رحمت و آمرزش الهى مایوس مى گردند، و همان سبب مى شود که در باقیمانده عمر، راه گناه و خطا را با همان شدت بپیمایند، ولى امید به آمرزش و عفو خداوند وسیله مؤثر باز دارنده اى نسبت به آنان در برابر گناه و طغیان مى گردد، بنا بر این آیه در واقع یک مسئله تربیتى را تعقیب مى کند.هنگامى که مى بینیم (طبق گفته بعضى مفسران و پاره اى از روایات که در ذیل آیه نقل شده) افراد جنایتکارى همچون" وحشى" قاتل افسر رشید اسلام حمزة بن عبد المطلب عموى پیامبر ص با نزول این آیه ایمان مى آورد و دست از جنایات خود مى کشد، این امیدوارى براى دیگر گناهکاران پیدا مى شود، که از رحمت پروردگار مایوس نشوند و بیش از آنچه گناه کرده اند خود را آلوده نسازند.ممکن است گفته شود که این آیه در عین حال مردم را به گناه تشویق مى کند، زیرا وعده آمرزش" همه گناهان غیر از شرک" در آن داده شده است.ولى شک نیست که منظور از این وعده آمرزش، وعده بدون قید و شرط نیست بلکه افرادى را شامل مى شود که یک نوع شایستگى از خود نشان بدهند، و همانطور که سابقا هم اشاره کرده ایم،" مشیت" و خواست خداوند که در این آیه و آیات مشابه آن، ذکر شده به معنى" حکمت" الهى است، زیرا هرگز خواست خدا از حکمت او جدا نیست، و مسلما حکمت او اقتضا نمى کند که بدون شایستگى، کسى را مورد عفو قرار دهد، بنا بر این جنبه تربیتى و سازندگى آیه به مراتب بیش از سوء استفاده هائى است که ممکن است از آن بشود.2- سوره نحل / آیه 119: (ثُمَّ إِنَّ رَبَّکَ لِلَّذِینَ عَمِلُوا السُّوءَ بِجَهالَةٍ ثُمَّ تابُوا مِنْ بَعْدِ ذلِکَ وَ أَصْلَحُوا إِنَّ رَبَّکَ مِنْ بَعْدِها لَغَفُورٌ رَحِیمٌ). " پروردگارت نسبت به آنها که از روى جهل اعمال بد انجام داده اند، سپس بعد از آن توبه کرده اند و اصلاح و جبران نمودند، آرى پروردگارت بعد از این توبه و اصلاح، آمرزنده و مهربان است" (تفسیر نمونه، ج 11، ص: 446 )؛ قابل توجه اینکه اولا علت ارتکاب گناه را" جهالت" مى شمرد، چرا که جهل عامل اصلى بسیارى از گناهان است، و اینگونه افرادند که پس از آگاهى به راه حق باز مى گردند، نه آنها که آگاهانه و از روى استکبار و غرور یا تعصب و لجاجت و مانند آن راه غلط را مى پیمایند.ثانیا: مساله توبه را به توبه قلبى و ندامت درونى محدود نمى کند، بلکه روى اثر عملى آن تاکید کرده، و اصلاح و جبران را مکمل توبه مى شمارد، تا این فکر غلط را از مغز خود بیرون کنیم که هزاران گناه را با یک جمله" استغفر اللَّه" مى توان جبران کرد. نه، باید عملا خطاها جبران گردد و قسمتهایى که از روح انسان و یا جامعه بر اثر گناه آسیب یافته اصلاح و مرمت شود.توبه حقیقى این است نه لقلقه لسان. ثالثا: به قدرى روى این مساله تاکید دارد که مجددا با جمله" إِنَّ رَبَّکَ مِنْ بَعْدِها لَغَفُورٌ رَحِیمٌ" تاکید مى کند که مشمول آمرزش و رحمت الهى شدن تنها بعد از توبه و اصلاح امکان پذیر است.به عبارت دیگر این واقعیت که پذیرش توبه حتما بعد از ندامت و جبران و اصلاح است با سه تعبیر ضمن یک آیه بیان شده است: نخست به وسیله کلمه" ثم" سپس" مِنْ بَعْدِ ذلِکَ" و سرانجام با کلمه" مِنْ بَعْدِها" تا آلودگانى که پشت سر هم گناه مى کنند و مى گویند ما به لطف خدا و غفران و رحمتش امیدواریم این فکر نادرست را از سر به در کنند.پی نوشتها:1- افتراء از ماده فرى (بر وزن فرد) در اصل به معنى قطع کردن است و از آنجا که اگر بخشى از چیز سالمى را قطع کنند، فاسد و خراب مى شود به معنى هر کار خلاف و از جمله شرک و دروغ و تهمت مى باشد. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه