دکتر شریعتی در صفحه ۵۵۲ کتاب اسلام شناسی می گوید در قرآن آیاتی که محمد را سرزنش می نماید و خطا و لغزش او را یاد می کند کم نیست ، بیشتر از آیاتی است که او را ستوده است، آیا این گفته صحیح است؟

از جمله اصول مسلم نزد شیعیان عصمت پیامبر اکرم (ص) و ائمه معصومین است بنا بر این پیامبر (ص)از هر خطا ولغزشی محفوظ است وبرخی آیات هم که به ظاهر موهم خطا ولغزش در پیامبر است باید به گونه ای توجیه وتفسیر شود که با دیگر آیات واصول مسلمه سازگار باشد از جمله توجیهات در مورد آیات وروایاتی که سخن از معصیت انبیا درآن مطرح شده این است که عصیان یک پیامبر متفاوت با عصیان یک انسان معمولی است معصیت یک انسان معمولی عبارت است از انجام گناه کبیره ویا صغیره وخلاصه نافرمانی وسرپیچی نمودن از دستورات خداوند که توسط پیامبر به مردم رسیده اما از انجا که اولیای الهی معصومند و موید به روح القدس و معنی ندارد که خودشان از دستوراتی که خود از جانب خداوند به مردم رسانده اند سرپیچی ونافرمانی داشته باشند مراد از معصیت آنان عصیان وقصورهایی است که در سیر خودشان به سوی خداوند دارند که تمامی انبیای واولیایی الهی وقتی حرکت کمال را به سوی خداوند طی میکنند به هر مرحله ای که میرسند مرحله سابق را در خورعبودیت خداوند نمیدانند به همین جهت از اعمال وافکارشان که در مرحله قبل داشته اند توبه واستغفار میکنند واعمال خود را که به مراتب از حسنات افراد معمولی بالاتر است در درگاه خداوند ناچیز میبینند ویا حتی عمل خود را در برابر عظمتی که از خداوند مشاهده میکنندمعصیت میبینند به همین جهت به در گاه خداوند توبه وانابه میکنند وهمیشه وقتی به نفس خودشان نگاه میکنند خود را در موضع کوتاهی وتقصیر ومعصیت میبینند , بنا بر این اگر چنانچه در آیه ویا روایتی سخن از عصیان در مورد یک پیامبر مطرح است این نوعی جفای به پیامبر است که ماعصیان یک نبی را همین عصیان خودمان بدانیم چنانکه معنی ندارد عیان یک فرد بزرگ و عالم را به مانند عصیان یک فرد معمولی بدانیم ممکن است صدور یک عمل از یک فرد بزرگ دارای اطلاعات زشت شمرده شود در حالی که همین عمل صدورش از یک فرد معمولی ویا یک کودک قبیح وزشت محسوب نشود . ضمن آنکه مطلب آقای شریعتی یک ادعا است ومعلوم نیست آیات عتاب بیشتر از آیاتی باشد که خداوند پیامبر را ستوده باشد وممکن است همان آیاتی را که ایشان عتاب میداند از یک منظر دیگر ستایش پیامبر باشد در برخی آیات نیز ظاهر خطاب و عتاب به پیامبر است ولی مراد از ان دیگران هستند وبه حسب آنچه در روایات آمده است قرآن به ایاک اعنی واسمعی یا جاره نازل شده یعنی به تو میگویم , همسایه بشنو که این ضرب المثلی است در عرب که مرادف فارسی آن به در میگویم دیوار بشنود است یعنی ظاهر قرآن خطاب به پیامبر است ولی مراد از ان تمامی کسانی هستند که قرآن را میخوانند , در پایان یاد آور میشویم بهتر است آیات فراوانی را که آقای شریعتی مدعی هستند دلالت بر خطا ولغزش پیامبر دارد به صورت جدا گانه وتک تک مطرح کنند تا نسبت به هرکدام توضیح لازم داده شود . .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه