آیا کتابت قرآن از ابتدا و اساس مورد توجه پیامبر اسلام(ص) و حضرت علی(ع) بود و برایشان این امر، مهم بود و موضوعیت داشت، یا حفظ و شفاهی‌خواندن آن کافی بود؟ همچنین ریشه‌ی «قرء» آیا صرفا به معنای خواندن چیزی مکتوب و نوشته‌شده است، یا دلالت بر حفظ و شفاهی هم می‌کند؟

آیات قرآن کریم در زمان‌ها و شرایط مختلفی نازل شد و ممکن بود در هر مقطع، افراد مختلفی در کنار رسول خدا(ص) حضور داشته باشند که دارای توانایی‌های مختلفی بوده و با توجه به توانایی‌های که داشتند به حفظ و ضبط قرآن در ذهن و قلب و یا به صورت کتابت و نگارش و یا هر دو صورت اقدام نمایند. با توجه به روایات، مشخص می‌شود که نگارش قرآن - علاوه بر حفظ آن - دارای ارزش است؛ از همین‌رو امام علی(ع) نیز تمام آن‌را نگاشت.[1]حضرتشان ‏فرمود: «هیچ آیه‌‏اى از قرآن بر رسول خدا(ص) نازل نشد، مگر آن‌که آن‌را بر من می‌خواند و املا می‌فرمود و من آن‌را با خط خود می‌نوشتم و تأویل و تفسیر و ناسخ و منسوخ و محکم و متشابه آن‌را نیز به من می‌آموخت و از خداى تعالى خواست که فهم و حفظ آن‌را به من تعلیم دهد و هیچ آیه‏اى از کتاب خدا را فراموش نکردم ...‏».[2]علاوه بر این در آموزه‌های دینی به نگارش هر دانشی توصیه شده است که شامل قرآن نیز خواهد شد:پیامبر(ص) فرمود: «قَیِّدُوا الْعِلْمَ بِالْکِتَاب»؛[3] علم را با نوشتنش، در بند کنید.و نیز فرمود: «مؤمن هنگامى از دنیا برود و یک ورقه که علم و دانشى بر آن نوشته شده باشد، از خود به یادگار بگذارد، آن ورقه روز قیامت به صورت حائلى میان او و آتش دوزخ‌ در مى‌آید، و خداوند متعال به پاداش هر حرفى که بر روى آن ورقه نوشته شده است، شهرى که هفت بار وسیع‌تر از دنیا است، به او مى‌دهد.[4]البته با توجه به این‌که قرائت لزوما به معنای خواندن از روی نوشته نیست،[5] می‌توان قرآن را از حفظ نیز تلاوت نمود که آن هم دارای ارزش خاص خود خواهد بود.[6] .

اسلام کوئست

مرجع:

ایجاد شده در 1400/12/23

لینک کوتاه