چگونه و از کجا محبت کردن را یاد بگیریم؟

یکی از اصلی ترین رموز خوشبختی در زندگی و بهترین رابطه با دیگران محبت کردن است. از نظر اسلام، محبت بیشترین نقش را در ساماندهی جامعه آرمانی انسان دارد. یک جامعة مطلوب جامعه ای است که بر اساس محبت مردم نسبت به یکدیگر شکل بگیرد. اسلام می خواهد جامعه ای بسازد که همة مردم به هم محبت ورزند. محبت مؤثرترین عنصر پرورش انسان های شایسته و کارآمدترین ابزار پیشبرد اهداف فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی است. بدون شک امری که مانند روح در پیکر مقررات اجتماعی اسلام جریان دارد وجود و ایجاد الفت و محبت میان افراد اجتماع و مخصوصاً افراد مسلمین است. براي يادگيري محبت كردن ، راههاي زير را پيشنهاد مي دهيم: الف) الگوگیری: باید دانست که هر عملی دو جنبه دارد اول دانستن مطالبی در مورد آن و بعد کاربرد آن. برای یاد گرفتن چگونگی محبت کردن در متن زندگی، ما باید برای خود ابتدا الگویی داشته باشیم و چه الگویی بهتر از پیامبر اسلام ـ صلی الله علیه و اله و سلم ـ و ائمه ـ علیهم السلام ـ . ما باید با مطالعه روایات و احادیث آن ها و هم چنین دانستن دربارة شیوة معاشرت آن ها با دیگران در همة حالات (سلام کردن، احترام به دیگران، خوشرویی، مصافحه کردن، صحبت کردن، عفو و گذشت و غیره) آن ها را الگو قرار داده و با کاربرد آن در متن زندگی چگونگی محبت کردن را یاد بگیریم. بدون استثنا هیچ دستوری از دستورات اجتماعی اسلام را نمی بینید، مگر آن که نزدیک کردن مردم به یکدیگر و ایجاد روح صفا و صمیمیت میان آن ها، از آن دستور مشاهده می شود. در زیر به چند مورد اشاره می شود که مصادیق محبت کردن و بعضاً از عوامل ایجاد تنفر و خلاف محبت کردن محسوب می شوند: 1ـ سلام کردن دستور اسلام این است که: به لفظ «سلام علیکم» باشد و سلام کردن مستحب مؤکد است؛ ولی جواب دادنش واجب است و نه دهم ثواب برای سلام کننده و یک دهم برای جواب دهنده است. دیگر آن که اگر کسی پیش از سلام کردن چیزی پرسید، جوابش را ندهید تا به سلام کردن عادت کند. ـ عن النبی ـ صلی الله علیه و اله و سلم ـ من بدأ بالکلام قبل السلام فلا تجیبوه. ـ پیغمبر ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ فرمودند: کسی که پیش از سلام کردن شروع به سخن کند، جوابش را ندهید. 2ـ خوشرویی علی ـ علیه السلام ـ فرموده است: «مؤمن اگر حزن و اندوهی دارد، آن را در دل نگه می دارد و هنگام ملاقات با برادر مؤمنش به او روی خوش نشان می دهد و تبسم می کند تا یک حسنه برای او نوشته شود». امام باقر ـ علیه السلام ـ می فرمایند: «خداوند کسی را که با مردم مزاح و شوخی مي کند، دوست دارد. اما سخن زشت به زبان نیاورد». 3ـ مصافحه کردن روایت است که پیغمبر اکرم ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ زمانی که با کسی دست می داد، دستش را نگه می داشت تا وقتی که آن دیگری دستش را بکشد و دست آن حضرت را رها کند. 4ـ با ملایمت و نرمی سخن گفتن. 5ـ پذیرفتن هدیه و هر گونه احساس. 6ـ عفو و گذشت بدترین چیز این است که اشتباهات از مردم چشم پوشی نکنیم و در جستجوی روزی باشیم که همین کار را دربارة او انجام دهیم: امام علی ـ علیه السلام ـ می فرماید: «زشت ترین عیب ها کم گذشتی از لغزش مردم و بزرگترین گناهان شتاب کردن در انتقام است.» 7ـ عدم سرزنش دیگران. امام صادق ـ علیه السلام ـ در این باره می فرمایند: «اگر بین تو و برادر مسلمانت چیزی اتفاق افتاد او را برای گناهش مورد ملامت و توبیخ قرار مده». 8ـ دوری از تکبر: تکبر حالت زشتی است در وجود انسان که او را وادار می کند، خود بزرگبین شود و دیگران را پست و حقیر شمارد. 9ـ خیرخواهی برای دیگران. از مجموع آیات و روایات استفاده می شود که خداوند متعال می خواهد که انسان در امور زندگی خیر خواه یکدیگر باشند و مهربان و دلسوز و غم خوار یکدیگر باشند. در این باره قرآن کریم می فرماید: ان احسنتم احسنتم لانفسکم؛ «اگر به کسی احسانی کنید، آن احسان را به خود کرده اید». 10ـ از کنایه زدن به دیگران خودداری کنید. 11ـ همیشه منصف باشید. 12ـ تواضع و فروتنی. عامل دیگر را می توان در فروتنی و تواضع دانست. چنان چه امام صادق ـ علیه السلام ـ در این باره می فرماید: «التواضع اصل کل شرف نفیس و مرتبة رفیعه؛ فروتنی و تواضع، اصل و ريشه هر شرف گرانبها و مقام بلند است». ب) مشاوره: چنان چه کسی در موضوع مطرح شده به شکل حاد مسئله داشته باشد حتماً نیاز به کمک گرفتن از مشاور جهت باز سازی ساخت های ذهنی و روابط اجتماعی دارد. بنابر این رجوع به مشاور که امروزه مراکز مختلف آن تقریباً در همة شهرها وجود دارد مناسب است و روش خوبی جهت یادگیری می باشد. ج) مطالعه: گرچه روش اول ارائه شده از طریق مطالعه هم به دست می آید اما به جهت اهمیت آن، یادآوری می شودکه مطالعه کتاب هایی با موضوع "فنون ارتباطي" در یادگیری بسیار مؤثر می باشند. .

مرجع:

ایجاد شده در 1400/10/19

لینک کوتاه