مي‌خواهم در كنار دروس دبيرستان دروس حوزة علميه را نيز همانند يك طلبه به طور كامل بخوانم، لطفا توضيحي درباره دروس حوزه بفرماييد و آيا نيازي به استاد دارم؟

مقدمه: در ابتدا لازم است به دروس و مقاطع تحصيلي حوزة علميه اشاره‌اي گردد: نظري اجمالي به سطوح دروس حوزه علميه دروس حوزه در چهار مقطع: (مقدمات، سطح 1، سطح 2 و خارج) ارائه مي‌شود كه طلاب ديني در مقطع مقدمات با دروس ذيل آشنا مي‌شوند: ادبيات عرب (صرف و نحو) به مدت سه سال ـ تجويد، معاني بيان، ادبيات، تفسير، تاريخ معصومين، منطق، 1 و 2، حفظ قرآن، درس عقايد (كلام)، درس اخلاق و لمعتين (در ده،‌ دوازده واحد درس فقه) و اصول فقه در دو جلد و.... در مقطع سطح 1 و 2، با دروس زير آشنا مي‌گردند: فقه و اصول (هر روز)، الهيات و معارف 1 و 2، تفسير قرآن، حديث (رجال 1 و 2، درايه) فلسفه‌ (دو جلد بدايه الحكمه و نهايه الحكمه ‌علامه طباطبايي) و... . و در مقطع درس خارج (فقه، اصول، فلسفه، تفسير و...) طلاب از محضر بزرگان و اساتيد صاحب نظر در رشته خودشان استفاده مي‌كنند كه در آن درس استاد با نقد و بررسي اقوال صاحب‌نظران ديگر، نظر خود را اعلام مي‌دارد که در حقيقت طلاب با شيوه استدلالي و تحليلي در مباحث فقهي و اصولي آشنا مي گردند. (لازم به ذكر است كه طلاب در كليه دروس به طور فعال در درس استاد شركت دارند و هر كجا كه نقد و اشكال داشتند با نهايت احترام به استاد و صاحب‌نظر، نظر خود را بيان مي‌دارد.) سنوات تحصيلي به طور متعارف دروس مقطع مقدمات حوزه در 6 سال و سطح 1 و 2، در 4 سال برگزار مي‌شود. طلاب اغلب از سال اوّل تا ششم به صورت تمام وقت از كلاسهاي مدرسه استفاده مي‌كنند به طوري كه وقت ديگري نخواهند داشت كه به كاري مشغول شوند و در مقطع سطح 1 و 2 كه تا پاية دهم حوزه ادامه دارد، طلاب مي‌توانند آزادانه از اساتيد دلخواه، استفاده كنند در درس خارج طلاب با استنباط و چگونگي آن آشنا مي‌شوند كه سالها طول مي‌كشد. طلاب (به طور عموم) يك دورة خارج فقه و اصول را مي گذرانند. البته طول مدت آن بستگي به تمركز درسي در طول روز و سال، هوش و پشتكار و علاقه فرد به آن درس دارد. لازم به ذكر است كه اين دروس به طور عمومي براي همه طلاب تحت نظر شوراي عالي حوزه علميه است اما از آن جايي كه دروس مقدمات به بعد (پايه 6 به بعد) بيشتر صبحها برقرار مي‌شود، طلاب مي‌توانند به صورت دلخواه در كنار دروس عمومي خود در يك رشته (حديث، تفسير، كلام، حقوق، فلسفه، جامعه شناسي، روان شناسي، اقتصاد، علوم سياسي، تاريخ، دين شناسي و...) به شكل تخصصي مشغول گردند. البته رشته‌هاي فوق تماماً در حوزة علميه قم و مؤسسات وابسته به آن برگزار مي‌شود كه هر کدام آزمون ورودي (كتبي، شفاهي) مخصوص به خود دارند. هدف از تحصيل دروس حوزوي از آنجايي كه خواندن دروس حوزه اهداف متفاوتي دارد (مانند تدريس، پژوهش، قضاوت، اجتهاد، تأليف، تبليغ در اشكال مختلف (مردمي، جوانان و نوجوانان، مدارس و دانشگاه‌ها) و حتي يادگرفتن اصول اعتقادات و مسائل لازم ديني براي زندگي شخصي) به همين جهت كيفيت و كميت درس خواندن، متفاوت مي‌شود. در برخي از موارد فوق فرد حتماً بايد با تمام انرژي و وقت خود به تحصيل دروس رشتة مورد نظر بپردازد و حواس و فكر خود را فقط و فقط متمركز آن رشته كند و در برخي رشته‌ها فرد مي‌تواند به دروس مورد نياز زندگي خود اهميت دهد، يعني دروسي را بخواند كه كاربرد علمي در زندگي او دارد. پس با توجه به اين مطالب اگر مي‌خواهيد در كنار دروس كلاسيك (دبيرستان و دانشگاه و...) دروس حوزه را بخوانيد تنها مي‌توانيد با استفاده از اساتيد حوزه دست به گزينش كتب و مباحث ضروري بزنيد، چون امروزه با تخصصي شدن دروس بايد تمام وقت مشغول يك رشته شد تا نتيجه‌بخش باشد. مشاورة حضوري براي اينكه از كم و كيف دروس حوزه بيشتر آشنا شويد. ‌بهتر است با حوزه علميه شهر خود و يا مديران مدارس و يا اساتيد مجرب حوزه مشورت نماييد. اين كار مطمئناً ديد و بينشي دقيق نسبت به دروس حوزه به شما مي‌بخشد. در ضمن اگر علاقه داريد دروس حوزه را تمام وقت بخوانيد مي‌توانيد از نحوة ورود به حوزه و دروس آن بپرسيد و اگر فقط مي‌خواهيد در كنار تحصيلات كلاسيك دروس حوزه را بخوانيد با كمك و مشورت اساتيد و مدير حوزه علميه شهر خود در برخي از دروس مشتركاً با طلاب، در كلاسها شركت كنيد و در غير اين صورت مي‌توانيد با تهيه ليست درس ضروري با طلابي كه داوطلب‌اند آن بحثها را در مدرسه و يا خارج از مدرسه بگذرانيد. نياز به استاد حضوري اگر بخواهيد دروس حوزه را به صورت متفرقه بخوانيد حتماً نياز به استاد داريد، چون استاد تجربه‌هاي خود را به شما منتقل مي‌كند، شما را با شيوه‌هاي درسي و مطالعة حوزه آشنا مي‌كند، نكات مبهم دروس را برايتان روشن مي‌كند و با بيان مثال‌هاي واضح در آسانتر فهميدن مطالب سخت شما را ياري مي‌كند و از همه مهمتر استاد بيان مي‌دارد كه چه دروسي جنبة ابزاري دارند به عنوان مثال منطق ابزاري است براي فهميدن فلسفه و فلسفه ابزار و مقدمه‌اي است براي رسيدن به مطالب دقيق و ناب خداشناسي، ‌انسان شناسي و... كسي كه فلسفه مي‌داند مي‌تواند از تفسير الميزان كمك بگيرد و به مفاهيم واقعي شيعه و اهلبيت ـ عليه السلام ـ دست يابد. استاد مطالب خيلي ضروري را به شما گوشزد مي‌كند و مطالب غيرضروري كتب را به شما معرفي مي‌كند او در كنار هر درسي مي‌تواند كتابهاي مورد نياز و شروح مختلف آن بحث را براي شما مشخص نمايد. نکته پاياني اين که، با توجه به بينشي که نسبت، مواد آموزشي و سنوات تحصيلي حوزه پيدا نموديد، و با توجه به اهداف و انگيزه هاي شخصي خود از سپري کردن اين دروس، مناسب است که در ابتداي راه، معين کنيد که مي خواهيد در چه سطحي از دروس حوزه بهره جوييد. چه بسا اهداف شما با خواندن دروس پايه هاي 1-3، مرتفع گردد و چه بسا با نظر يک استاد حوزه، از همان ابتدا، چند کتاب، هدف مطالعات و تحصيل شما، قرار گيرند، مثلا حديث شناسي و علوم مربوط را خواهان هستيد. استاد زبردست، از هدر رفتن وقت شما جلوگيري مي نمايد و چند کتاب خود آموز، مقدماتي و اصلي را پيشنهاد مي نمايد و شما سريع تر به هدف خواهيد رسيد. اما اگر هدف شما کلي است و مي خواهيد همه دروس را بخوانيد، مي توانيد همان ترتيب مذکور را طي نماييد. البته هيچ گاه از نظرات طلاب و اساتيد با تجربه بي نياز نخواهيد بود. وسايل کمک آموزشي: نوارها و CD هاي دروس حوزوي و کتب کمک درسي و شرح ها در نوار فروشي ها و فروشگاه هاي محصولات فرهنگي و کتابفروشي ها (در قم و شهر هاي بزرگ) عرضه مي شود. همچنين به چند سايت درس حوزه علميه، جهت اطلاع اشاره مي شود: 1. سايت تبيان www.tebyan .net ( لينک حوزه علميه) 2. سايت شارح www. shareh. com (لينک حوزه علميه) که زير مجموعه سايت بلاغ از سايتهاي دفتر تبليغات حوزه مي باشد. 3. سايت شهر اسلامي www. islamicqomcity. Com ( لينک حوزه علميه قم) 4. سايت حوزه نت www. hawzeh. net .

مرجع:

ایجاد شده در 1400/10/19

لینک کوتاه