اخباریّین چه گروهی بودند؟

مسلمین از صدر اسلام برای استنباط احکام اسلامی در درجه اول به قرآن مجید رجوع کرده و می کنند، ولی تقریباْ مقارن با ظهور صفویه در ایران جریانی پیش آمد و فرقه ای ظاهر شدند که حق رجوع مردم عادی را به قرآن مجید ممنوع دانستند، مدعی شدند که تنها پیغمبر و امام حق رجوع به قرآن دارند، دیگران عموماً باید به سنت؛ یعنی اخبار و احادیث رجوع کنند.این گروه همان طور که رجوع به قرآن را ممنوع اعلام کردند ، رجوع به اجماع و عقل را نیز جایز ندانستند، زیرا مدعی شدند که اجماع ساخته و پرداخته اهل تسنن است، عقل هم به دلیل اینکه جایز الخطاست قابل اعتماد نیست، پس تنها منبعی که باید به آن رجوع کرد اخبار و احادیث است. از این رو این گروه «اخباریّین» خوانده شدند.این گروه به موازات انکار حق رجوع به قرآن و انکار حجیت اجماع و عقل، اساساْ اجتهاد را منکر شدند، زیرا اجتهاد عبارت است از فهم دقیق و استنباط عمیق، و بدیهی است که فهم عمیق بدون به کار افتادن عقل و اعمال نظر نامیسّر است. این گروه معتقد شدند که مردم مستقماً ـ بدون وساطت گروهی به نام مجتهدین ـ باید به اخبار و احادیث مراجعه کنند، آنچنانکه عوامل الناس به رساله های عملیه مراجعه می کنند و وظیفه خود را در می یابند.مجموعه آثار شهید مطهری ج20ـ کلیات علوم اسلامی(اصول فقه). (لوح فشرده پرسمان، اداره مشاوره نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها، کد: 4081/400002) .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه