آیا روح وجود دارد؟ اگر وجود دارد چه دلایلی بر وجود آن هست؟

تمام شرایع آسمانی و پیروان آنها به وجود روح معترفند. و انسان را مرکب از جسم و روح می دانند. و حتی بسیاری از مشرکان نیز به وجود روح معترف بودند. لکن بین این افراد در چگونگی روح اختلاف نظر است. برخی از معتقدین به روح معتقدند که روح امری مادی و جسمانی است. لکن جسم لطیف است نه مثل اجسام عادی کثیفند اما عده ای دیگر معتقدند که روح امری است غیرمادی و مجرد از ماده. و مراد از روح در زبان عرف مردم نیز همین قول دوم است. فلذا از نظر معتقدین به روح غیرمادی (مجرد) گروه اول فقط اساسا معتقد به وجود روحند و در واقع امر منکر وجود روحند. معتقدین به وجود روح مجرد دلایل زیادی بر مدعای خود اقامه کرده اند که به برخی از آنها اشاره می شود.1. علوم جدید اثبات کرده است که تمام سلول های انسان ها در طول عمرشان چندین بار به طور کامل عوض می شوند. یعنی سلول ها به مرور زمان از بین می روند و سلول های جدیدی جای آنها را می گیرند. در حالی که شخصیت انسان (من بودن انسان) از اول عمر تا آخر عمر ثابت می ماند. فلذا ما در هفتاد سالگی هم به یاد خاطرات دوران دبستان می افتیم و می گوییم من درسال 8 سالگی چنین کردم و چنان کردم. یعنی با این که تمام اجزاء بدن تا 70 سالگی چندین بار عوض شده است و «من بودن» شخص عوض نشده است. پس معلوم می شود که آن حقیقت ثابت که ما از آن تعبیر به «من» می کنیم غیرمادی است.2. ما وقتی آن حقیقت خود (من) را تصور می کنیم می بینیم که آن «من» یکی بیش نیست. و قابل تقسیم به دو قسمت نمی باشد. حتی به صورت فرضی. در حالی که هر جسمی قابل تقسیم به دو قسمت است. پس آن چیزی ما از آن تعبیر می کنیم به «من» غیرمادی است.3. محال است در آن واحد روحی یک جسم دو صورت موجود شود. در حالی که در ما می توانیم صورت های متضاد را با هم تصور کنیم، ما می توانیم سردی و گرمی، سیاه و سفید، شجاعت و ترس و ... را با هم تصور کنیم. پس در وجود ما چیزی وجود دارد که خواص جسم را ندارد. و غیرمادی است.4. محال است روی یک جسم صورت نامتناهی نقش ببندد. در حالی که ما می توانیم در ذهن خود بی نهایت را تصور کنیم. و از این جهت است که می توانیم بگوییم اعداد بی نهایتند. پس ذهن ما که از شئون روح است غیرمادی است.5. ما مفاهیم کلی مثال انسان، حیوان را ادراک می کنیم. در حالی که کلیات نمی توانند در عالم ماده وجود داشته باشند. آنچه در عالم ماده است، علی و حسن و بهرام و ... است نه انسان که وجه مشترک این افراد است. پس در وجود انسان چیزی هست که جایگاه مفاهیم کلی است و آن نمی تواند مادی باشد.6. ما علم داریم و می توانیم چیزهایی را ادراک کنیم که نه ماده دارند و شکل و رنگ مثل مفهوم محبت، درد، لذت و ... و شکی نیست که اینها جسم نیستند پس در وجود ما چیزی هست که با این امور سخنیت دارد و محل این امور است.7. امور جسمانی با مروز زمان از بین می روند یا کهنه و پیر و فرسوده می شوند. در حالی که ما آنچه را که در ذهن داریم همواره تازه می بینیم و هیچگاه موجودات ذهنی ما فرسوده نمی شوند. سیب مادی خراب می شود ولی سیب ذهنی ما همیشه سالم است. پس این صور غیرمادی هستند. بنابراین محل و جایگاه آنها نیز غیرمادی است.جهت مطالعه بیشتر ر.ک:معاد از دیدگاه امام خمینی. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه