آیا بنده هر نوع عمل و عبادتی که برای خدا انجام می دهم باید از آن لذت ببرم؟ مثلا نماز می خوانم باید از آن لذت ببرم و اگر نبرم گناه کرده ام؟ یا نه خیلی از اعمال هست اگر لذتی در کار نباشد اشکال ندارد؟ حتی شنیدم از عبادت کردن نباید لذت برد! از دید اخلاقی وظیفه چیست؟

دوست گرامی. ما دو نوع لذت داریم، لذت های مادی و لذت های معنوی. لذت از مناجات و عبادت جزء لذت های معنوی انسان است. کسی که از لذت های مادی مانند موسیقی، فیلم، ماهواره، زن، خانه، ماشین، شهوات و مانند آن بیش از مقداری که مورد تایید دین است، عادت کند و لذت برد، اگر بخواهد از معنویات لذت ببرد، باید از اینگونه لذت ها فاصله بگیرد و کم کم موضوع لذت هایش را عوض کند و سعی کند از نماز و عبادت و مناجات حق تعالی انس بگیرد و لذت های معنوی را جایگزین لذت های مادی نماید. اگر در زندگی به ضرورت از دنیا استفاده کنیم و به آن دل نبندیم، بسیاری از مشکلات ما در زمینه لذت های معنوی حل خواهد شد.البته باید توجه داشته باشیم که فلسفه عبادت و بندگی لذت بردن نیست، همانگونه که فلسفه غذاخوردن لذت بردن نیست، ما غذا نمی خوریم که صرفا لذت ببریم، بلکه غذا می خوریم تا سیر شویم و سالم بمانیم. در مورد عبادت هم همین گونه است، ما عبادت نمی کنیم که لذت ببریم، عبادت می کنیم تا به کمال برسیم، عبادت پیمان بندگی با خدا است و انسان از طریق خداپرستی به او نزدیک می شود و به کمال می رسد، ولی ضمنا لذت هم می بریم. همانگونه که غذا خوردن لذت دارد و برای شما انگیزه ایجاد می کند، عبادت هم لذت خاص خودش را دارد و انگیزه معنوی ایجاد می نماید. خدای متعال همانگونه که در شهوات و امور مادی زندگی لذت قرار داده، در عبادت و مناجات با خودش نیز لذت قرار داده است تا انگیزه کافی برای تامین این نیازها در انسان وجود داشته باشد. لذت بردن از عبادت نشان ازارتباط خوب و موثر با خداوند دارد. انسان هایی که می توانند با خدای متعال رابطه نزدیکی برقرار کنند، از این رابطه لذت می برند و انس بیشتری با خدای متعال و فضای معنوی زندگی دارند و پیشرفت می کنند. لذا این سخن که گفته اید: شنیدم از عبادت کردن نباید لذت برد! از یک منظر درست است و از یک منظر غلط. اگر منظور این است که کسی برای لذت بردن عبادت کند، بدون این که قصد قربت نماید، این کار باطل است و این عبادت فایده ای ندارد. عبادتی لذت بخش است که مورد رضای خدا باشد و تا انسان نیت خود را درست نکند، نمی تواند از عبادت لذت ببرد.اما اگر منظور لذت بردن همراه عبادتِ به قصد قربت باشد، درست است و از آن جدا نیست، بلکه لذت عبادت به حدی است که فرد را از رفتن به سمت لذایذ مادی و دنیوی منصرف می کند، از این منظر، این سخن که نباید از عبادت لذت برد نادرست است.حضرت موسی (ع) چهل روز در کوه طور مشغول مناجات با حضرت حق بود و در این چهل روز به قدری غرق در عبادت و بندگی خدای متعال بود که به آب و غذا و حتی خواب نیاز پیدا نکرد. این به خاطر آن بود که لذت عبادت ایشان را از سایر نیازها بی نیاز می کرد. آنچه ذائقه انسان را کور می کند که مزه ی مناجات و عبادات را نچشد، گناه است، والا لذتی در بندگی خدا هست که اگر انسان آنرا بچشد، هرگز از درب این خانه جای دیگر نمی روند. برخی عواملی که در ایجاد لذت عبادت موثرند، عبارتند از: معرفت خدا و احساس حضور در محضر او، توجه به معانی نماز و حضور قلب در عبادت، نماز اول وقت و به جماعت، گزینش مکان مناسب و دورى ازجاهاى شلوغ و پر سر و صدا، انتخاب بهترین زمان برای عبادت به نحوی که خسته و کسل نباشد، آمادگی قبل از عبادت، یعنی انسان خود را مستعد و مهیا سازد و قدرى به خود تلقین کند که من در صدد نیایش و نماز هستم و سعى کند افکار متفرق را از ذهنش دور کند، در حین عبادت نیز مصمّم بر مراقبت باشد و اگر احیاناً افکار دیگرى به او هجوم آورد، همین که متوجه شد، سعى کند خود را از دام آن افکار برهاند. و نیز برای درک لذت عبادت چله گرفتن بسیار مفید است، یعنی تصمیم بگیرد چهل روز مثلا روزی حداقل یک ساعت نماز بخواند. یا شب ها عبادت کند. یا بر یک دعا یا مناجات استمرار داشته باشد.اگر عبادت خود را خالصانه انجام دهیم و در طول شبانه روز از خود و اعمالمان مراقبت نماییم، ما هم می توانیم مزه ی مناجات با خدا را بچشیم و از آن لذت ببریم. بعد از هر نماز از خدا بخواهید تا لذت عبادت را از شما نگیرد. در روایات آمده که اولین چیزی که خداوند از گناهکار می گیرد لذت عبادت است و این بالاترین تنبیه خدا است. ان شا الله مورد توجه ویژه خداوند و امام زمان سلام الله علیه قرار بگیرید.   فصل هجدهم آداب بندگی .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه