تخمین زمان مطالعه: 3 دقیقه
غیبت امام دوازدهم حضرت مهدى(عج)، از مهمترین محورهایى بوده است که از آغاز غیبت کبرا تاکنون، بحثهاى گسترده کلامى پیرامون آن صورت گرفته، و برحسب نیازها و شرایط متفاوت در طى دورانهاى مختلف تاریخى، ابعاد گوناگونى یافته است.امام مهدی(عج) از آغاز امامت خود در سال 260 هـ.ق ارتباط خود با شیعیان را محدود به ارتباط از طریق نمایندگان خاص خود کرده بود.[1]اکثر منابع شیعی سال وفات علی بن محمد سمری نایب چهارم را پانزدهم ماه شعبان سال 329[2] یا 328 ق[3] ثبت کردهاند.یک هفته قبل از درگذشت او این توقیع از سوی امام مهدی(عج) صادر شد:«ای علی بن محمد سمری! خداوند به برادرانت در رابطه با شما اجر عنایت فرماید؛ زیرا شش روز دیگر وفات خواهی کرد. خودت را مهیّا کن و هیچکس را به جانشینی برنگزین؛ زیرا اکنون غیبت دوم آغاز شده، و تا زمانی که خداوند اجازه فرماید، ظهوری رخ نخواهد داد، و ظهور پس از مدتی طولانی خواهد بود که افراد، سنگدل شده و جهان از ظلم و جور پُر شده است. و در این مدت کسانی نزد شیعیانم آمده و مدعی دیدن من میشوند، ولی بدان هرکه قبل از قیام سفیانی و صیحه آسمانی ادعا کند که مرا دیده، دروغگو و افترازننده است».[4]شش روز پس از صدور این توقیع، شیعیان بر بستر مرگ سفیر چهارم گرد آمده و از او پرسیدند چه کسی جانشینیاش را عهدهدار خواهد شد. سمری پاسخ داد: «خداوند نقشهای دارد که آنرا به سرانجام خواهد رساند».[5]پس از درگذشت سمری ارتباط شیعیان با امام از طریق نواب خاصه هم پایان یافت و غیبت وارد مرحلهای جدید شد. این دوره از غیبت در منابع متأخر، غیبت کبرا نامیده شده است. پس غیبت کبرا، از سال 329 هـ.ق آغاز شده و تاکنون ادامه دارد.بنابراین، هرچند در سال وفات سمری نایب چهارم امام زمان(عج) اختلاف نظر اندکی وجود دارد، اما بنابر تحقیق و جستجو در منابع، پانزدهم ماه شعبان را همه بر آن اتفاق نظر دارند و کسی ماه شوّال را نگفته است.علمای شیعه درباره زمان پایان غیبت صغری اختلاف نظر ندارند، ولی در اینکه غیبت صغرا از چه زمانی آغاز شده، مشهور آن است که این غیبت با تولد امام دوازدهم آغاز شده است: شیخ مفید (م413ق) چنین نگاشته است: «غیبت کوتاه آنحضرت از زمان تولد ایشان شروع شده و تا زمانی که رابطه شیعیان با ایشان از طریق نمایندگان و واسطهها نیز قطع میشود، ادامه مییابد. غیبت طولانی نیز از زمان پایان غیبت اول تا روزی که حضرتش قیام خود را با شمشیر آغاز کند، به درازا خواهد کشید».[6]طبرسی (م548 ه.ق) نیز مدّت غیبت صغرا را هفتاد و چهار سال ثبت کرده است[7] که بر اساس آن، سال تولد حضرتش، آغاز غیبت صغرا نیز خواهد بود.البته برخی متأخران، معتقدند که ابتدای غیبت صغرا، سال 260 ق(سال شهادت امام عسکری ع) میباشد[8] که بدین ترتیب، مدّت غیبت صغرا نزدیک به 69 سال خواهد بود. .
اسلام کوئست
تماس با ما
آدرس : آزمايشگاه داده کاوي و پردازش تصوير، دانشکده مهندسي کامپيوتر، دانشگاه صنعتي شاهرود
09111169156
info@parsaqa.com
حامیان
همكاران ما
کلیه حقوق این سامانه متعلق به عموم محققین عالم تشیع است.