چرا امامان ـ عليهم السلام ـ ساده زندگي مي‌كردند؟

1ـ همگامي با طبقة محروم جامعه. 2ـ دلبستگي به دنيا مبغوض خدا و رسول خدا –صلي الله عليه و سلم - است. 3ـ دور ساختن كبر و غرور. 4ـ از باب مواسات و برابري با افراد جامعه.از جمله عللي كه مي‌توان براي اين موضوع مطرح كرد به عوامل ذيل مي توان اشاره كرد:1 ـ همگامي با طبقة محروم جامعه:اميرالمؤمنين -عليه السلام- فرمود: «هنگامي كه رهبر و مقتداي مسلمين، سمت رهبري را عهده‌دار شد بايد از حيث پوشاك (زندگي) همچون افراد كم درآمد جامعه باشد.»[1] در واقع ساده زيستي رهبران ديني دو پيا مد مثبت دارد و رعايت نكردن آن هم دو خطر بزرگ دارد. در صورت اول فقير مي‌تواند با نگاه و تأمل در زندگي حاكمان و رهبران، زندگي آميخته به فقر خويش را به راحتي تحمل كند و احساس تبعيض ننمايد و ثروتمندان جامعه گستاخ نشده و طغيان نمي كنند، و طبيعي است كه در صورت دوم يعني در جامعه‌اي كه حاكم اسلامي و هيئت حاكمه كاخ‌نشين باشند، انسان‌هاي فقير ديگر نمي توانند صبر كنند و همچنين ثروتمندان طغيان كرده، گستاخ شده و دست به چپاول مي زنند.2 ـ دلبستگي به دنيا مبغوض خداست:در مخالفت انسان با خدا و رسول خدا همين بس كه به امري كه مبغوض و مطرود آنهاست محبت داشته باشند.اميرمؤمنان علي -عليه السلام- برخورد پيامبر با دنيا را چنين توصيف مي‌كند:اگر در ما نبود جز دوستي آن‌چه خدا و رسول آن را دشمن مي دارد و بزرگ ديدن آن‌چه خدا و رسول، آن را خُرد و كوچك مي‌شمارد براي نشان دادن مخالفت ما با خدا كافي بود و سرپيچي‌ ما از فرمان‌هاي او آشكار مي‌نمود. [2]پيامبر -صلي الله عليه وآله و سلم - مي‌فرمايد:ما را با دنيا چه كار باشد حكايت من و دنيا حكايت سواري است كه در روز گرمي درختي برايش به پا شده و او در زير آن درخت خواب كوتاهي نموده، سپس كوچ كرده و آن را واگذاشته است[3].اي بسا مرد حق انديش و بصيرمي‌شود از كثرت نعمت ضرير[4]كثرت نعمت گداز از دل بردناز مي آرد، نياز از دل بردسال‌ها اندر جهان گرديده‌امنم به چشم منعمان كم ديده‌ام4 ـ دور ساختن كبر و غرور:«زيد بن وهب» مي‌گويد گروهي از اهل بصره به حضور امام علي(ع) رسيدند و مردي از رؤساي خوارج در ميان آنان بود به نام «جعده بن نعجه» نگاهي به لباس علي -عليه السلام- انداخت و گفت: چه چيز تو را از پوشيدن لباس خوب باز مي‌‌دارد؟ امام فرمود: اين لباس مرا از كبر و غرور دور مي‌سازد و براي پيروي مسلمانان از من شايسته‌تر است.»[5]5 ـ از باب مواسات و برابري با افراد جامعه:كفي بك عاراً أن تبيت ببطنهو حولك أكباد تحنّ الي القّد[6]اين ننگ تو را بس كه شب با شكم سير بخوابي، در حالي كه در اطراف تو شكم‌هايي گرسنه و به پشت چسبيده باشند. آيا رهبران عدل، بسنده كنند كه نامشان رهبر و پيشوا باشد و در سختيهاي روزگار با مردم خويش شريك نگردند؟[7] انسان براي چه آفريده شده است؟ اين‌كه همچون چهارپايان مدتي را در طلب تأمين شكم خويش گذراند و ديگر هيچ؟ از اين زوايه انسان نمي‌تواند هرگونه كه خواست زندگي كند و توجهي به مسؤوليت خود در قبال ديگران و جامعه انساني نداشته باشد. «و يؤثرون علي انفسهم ولو كان بهم خصاصهَ[8]» يعني؛و ديگران را بر خويش مقدم مي دارند و به آنان ايثار مي‌كنند در حاليكه خود بر آنچه مي بخشند نيازمندند.عن النبي -صلي الله عليه وآله و سلم - قال: من قضي لمؤمن حاجة كان كمن عبدالله دهراً[9]كسي كه نياز مؤمني را برطرف كند مثل اين است كه خداوند را براي هميشه عبادت كرده است.اشتغال به رسيدگي امور جامعه:«معمر بن خلاء» مي‌گويد: از امام هشتم -عليه السلام- شنيدم كه فرمود: «به خدا قسم اگر به تصدّي رهبري سياسي جامعه دست يابم سخت‌ترين غذاها را خواهم خورد، اگرچه قبل از آن از غذاهاي خوب استفاده مي كردم و نيز خشن‌ترين لباسها را خواهم پوشيد گرچه قبل از رهبري مي توانستم از لباس مناسب و خوب استفاده كنم و همچنين به كارهاي مداوم و سخت خواهم پرداخت ولي قبل از تصدّي مسؤوليت استراحت دارم.» [10] .

سامانه پاسخگویی به سوالات و شبهات

مرجع:

ایجاد شده در 1400/12/28

لینک کوتاه