اخلاق /

تخمین زمان مطالعه: 6 دقیقه

گناهان كبيره چيست؟ و چه تفاوتي با گناهان صغيره دارد؟ و چه گناهاني جزو گناهان کبيره محسوب مي شود؟


در اين که مراد از گناهان کبيره چيست؟ معناي گناهان کبيره و صغيره روشن است، گناهان کبيره يعني گناهان بزرگ، و گناهان صغيره يعني گناهان کوچک، با توجه به معناي لغوي کبيره و صغيره، ترديدي نيست جميع گناهان از اين جهت که معصيت خداي متعال بزرگ و عظيم است، زيرا وقتي اراده خداي متعال عصيان مي شود، نظر به اين که اراده حق سبحانه معصيت شده بزرگ است. ولي وقتي گناهان بعضي نسبت به بعض ديگر سنجيده مي شود بعضي بزرگ تر از بعض ديگر اند، به اين اعتبار و نگاه گناهان به دو قسم تقسيم مي شود: گناهان صغيره و گناهان کبيره.معيار گناهان کبيره از صغيرهچه معياري براي تميز گناهان کبيره از صغيره وجود دارد؟ معيارهايي براي تميز گناهان کبيره از گناهان صغيره ذکر شده است:هر گناهي که در قرآن و احاديث به کبيره بودن آن تصريح شده است.هر گناهي که در قرآن کريم و روايات معتبره وعده آتش دوزخ بر ارتکاب آن داده شده باشد، مثل قتل مومن که در قرآن کريم آمده است: وَ مَنْ يَقْتُلْ مُؤْمِناً مُتَعَمِّداً فَجَزاؤُهُ جَهَنَّمُ خالِداً فيها وَ غَضِبَ اللَّهُ عَلَيْهِ وَ لَعَنَهُ وَ أَعَدَّ لَهُ عَذاباً عَظيما.[1] هر کسي مومني را از روي عمد به قتل برساند سزاي او آتش است که جاويدان در آن خواهد و مورد غضب خداوند و لعنت او خواهد بود، و خداوند عذاب بزرگي را به او وعده مي دهد.هر گناهي که در قرآن کريم و سنت معتبر نبوي و يا ائمه معصومين از گناه کبيره بزرگتر شمرده شده است، مثل فتنه (ايجاد آشوب و سلب آسايش عمومي و يا فردي مردم، ايجاد دو دستگي ميان مردم و يا ايجاد اختلاف ميان دو شخص) که در قرآن کريم شديد تر از قتل دانسته شده است، وَ الْفِتْنَةُ أَشَدُّ مِنَ الْقَتْل‏.[2] فتنه بد تر از قتل است. همان گونه که در معيار دوم ذکر شد قتل جزو گناهان کبيره است، واضح است وقتي گناهي از کبيره بزرگتر شمرده مي شود آن گناه نيز جزو کبائر است.هر گناهي که نزد متدينين بزرگ شمرده شود به گونه اي که يقين حاصل شود اين گناه از زمان ائمه معصومين تا زمان کنوني به عنوان گناه بزرگ در نزد مسلمانان و متدينان تلقي شده است، چنين گناهي نيز جزو گناه کبائر شمرده مي شود. مثل انداختن قرآن در مکان نجس.[3]اصرار بر گناهان کبيره نيز جزو گناهان کبيره است، مقصود از اصرار بر گناه صغيره آن است انسان پس از انجام گناه کوچک پشيمان نشود و قصد انجام آن را کما کان داشته باشد، و يا اين که گناه صغيره را کوچک بشمارد، و يا بر انجام آن خوشحالي نمايد و يا آن را به صورت آشکار انجام دهد.[4]تفاوت گناهان صغيره و کبيرههر يک از گناهان کبيره و صغيره آثاري دارد، به طور کلي مي توان آثاري را براي گناهان کبيره ذکر کرد که گناهان صغيره مشروط به اين که اصرار بر آن نشود آن آثار را ندارد، آثار گناهان کبيره عبارتند از:گناهان کبيره همان گونه که در بحث معيار گناهان کبيره گذشت آثار اخروي دارد يعني وعده عقوبت الهي بر آن ها داده شده است، در حالي که چنين وعده عقوبت اخروي در مورد آنها وجود ندارد، بلکه وعده عفو الهي داده شده است.گناهان کبيره موجب شکسته شدن عدالت انسان مي شود، و کسي که مرتکب کبيره شود عادل نيست در نتيجه نمي تواند به عنوان شاهد در دادگاه شهادت او مورد پذيرش قرار گيرد، و نمي تواند به عنوان امام جمعه و يا جماعت قرار گيرد. اما گناهان صغيره اين اثر را ندارد.ارتکاب گناهان کبيره موجب حد و يا تعزير مي شود، کسي که اين گناهان را مرتکب شود بايد حد و يا تعزير شود، در حالي که اين اثر بر گناهان صغيره مترتب نمي شود.[5]گناهان کبيرهدر اين که چه گناهان جزو گناهان کبيره است، رواياتي بسيار روشني در اين مورد آمده است که گناهان کبيره را مشخصا ذکر مي کند، البته بعض روايات تعدادي از گناهان را ذکر کرده است و روايات ديگر تعداد ديگري را ذکر کرده است که مجموع اين روايات دقيقا گناهان کبيره را معين مي کند:در روايتي از امام صادق ـ عليه السّلام ـ آمده است كه حضرت فرمود: آنها در كتاب علي ـ عليه السّلام ـ هفت تا است: 1. كفر به خدا؛ 2. آدم كشي؛ 3. نافرماني پدر و مادر؛ 4. خوردن ربا بعد از دانستن؛ 5. خوردن مال يتيم به ناحق؛ 6. فرار از جهاد؛ 7. مسلمان راضي باشد كه در بلاد كفر و جايي كه دسترسي به احكام اسلام ندارد، وطن و سكني گزيند (تعرب بعد از هجرت)[6] در روايتي ديگر از حضرت عبدالعظيم الحسني از امام صادق ـ عليه السّلام ـ گناهان زير جزو گناهان کبيره شمرده شده است: 1. بزرگترين گناهان كبيره شرك به خداست؛ 2. نوميدي از خدا؛ 3. ايمني از مكر (عذاب و مهلت) خدا؛ 4. عقوق والدين؛ 5. قتل نفس؛ 6. متهم كردن زن پاكدامن به زنا؛ 7. خوردن مال يتيم؛ 8. فرار از جهاد؛ 9. رباخواري؛ 10. سحر؛ 11. زناكاري؛ 12. سوگند دروغ بر تبهكاري؛ 13. خيانت در غنيمت جنگي؛ 14. بازداشتن از پرداخت زكات واجب؛ 15. شهادت دروغ و نهان كردن شهادت؛ 16. شرابخواري؛ 17. نماز يا واجب ديگر خداوند را ترك كردن؛ 18. پيمان شكني؛ 19. قطع رحم.[7]در روايت ديگر از امام صادق گناهان زير را به عنوان گناهان کبيره شمرده است: 1. شرک به خداوند؛ 2. قتل نفس محترمه؛ 3. عقوق والدين؛ 4. فرار از جهاد با دشمنان؛ 5. خوردن مال يتيم؛ 6. ربا خواري؛ 7. نسبت ناروا دادن به زنان پاکدامن؛ 8. زنا؛ 9. لواط؛ 10. سرقت؛ 11. خوردن مردار؛ 12. خوردن خون؛ 13. خوردن گوشت خوک؛ 14. خوردن گوشت حيواني که هنگام ذبح نام خدا در آن برده نشده است؛ 14. خوردن به ناحق؛ 15. کم فروشي؛ 16. قمار بازي؛ 17. شهادت ناحق دادن؛ 18. نوميدي از رحمت الهي؛ 19. ايمن دانستن خويش از مکر الهي؛ 20. ياري نکردن مظلومان؛ 21. تکيه کردن بر ظالمين؛ 22. قسم دروغ؛ 23. منع کردن حقوق مردم و يا خدا؛ 24. تکبر ورزيدن؛ 25. دروغ گويي؛ 26. اسراف؛ 27. تبذير؛ 28. خيانت؛ 29. استخفاف به حج؛ 30. جنگيدن با اولياي الهي؛ 31. لهو و لعبي که مانع ياد خدا شود مانند غنا و تار نواختن؛ 32. اصرار بر صغائر.[8] معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:1. گناهان كبيره، مرحوم آيت الله دستغيب.2. بحار الانوار، علامه مجلسي، ج76.3. كتاب كافي، ج 3، باب كبائر، مرحوم ثقه الاسلام كليني.4. تفسير الميزان، محمد حسين طباطبايي، ج4، ص 345 ـ 355، دارالکتب الاسلاميه، 1372.5. تعليق و تحقيق حول كتاب القضاء، محمد هادي معرفت. .

سامانه پاسخگویی به سوالات و شبهات

مرجع:

ایجاد شده در 1400/12/28



0 دیدگاه
برای این پست دیدگاهی وجود ندارد

ارسال نظر



آدرس : آزمايشگاه داده کاوي و پردازش تصوير، دانشکده مهندسي کامپيوتر، دانشگاه صنعتي شاهرود

09111169156

info@parsaqa.com

حامیان

Image Image Image

همكاران ما

Image Image