با توجه به روایتی که در سنن النبی آمده است وحی به دو شکل با واسطه وبی واسطه میباشد توضیح دهید که: 1-علت و فرق وحی با واسطه و بی واسطه در چیست؟ 2-اگر هر دو نوع وحی از جانب خداست چرا در با واسطه پیامبر منقلب نشد ولی در بی واسطه حالت غش و امثالهم به وجود مبارک دست میداد؟

از کتاب علوم قرآنی آیت الله معرفت مطالبی را درج نموده ایم که با مطالعه آن فرق بین این دو روشن می گردد: مطابق قرآن وحی رسالی سه گونه است: و ما کان لبشر ان یکلمه الله الا وحیا او من وراء حجاب او یرسل رسولا فیوحی باذنه مایشاء انه علی حکیم،و کذلک اوحینا الیک روحا من امرنا[1] 1- وحی مستقیم:القای مستقیم وحی و بدون واسطه بر قلب پیامبر است. پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله در این باره می‏گوید:«ان روح القدس[2]  ینفث فی روعی‏» [3] . یعنی: روح القدس بر درون من می‏دمد. 2- خلق صوت:با رسیدن وحی به گوش پیامبر به گونه‏ای که کسی جز او نشنود. این گونه شنیدن صوت و ندیدن صاحب صوت مانند آن است که کسی از پس پرده‏سخن می‏گوید،و به همین علت‏با تعبیر«او من وراء حجاب‏»از آن یاد شده است. وحی بر حضرت موسی علیه السلام به ویژه در کوه طور چنین بود و نیز وحی بر پیامبراسلام صلی الله علیه و آله در لیلة المعراج به همین گونه انجام گرفت. 3.القای وحی به وسیله فرشته:جبرئیل پیام الهی را بر روان پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرودمی‏آورد،چنان که در قرآن آمده است: نزل به الروح الامین علی قلبک [4] و فانه نزله‏علی قلبک[5].  [6] در مورد سوال دوم باید عرض نمائیم که ما همین اندازه می‏بینیم که مردانی بزرگ آمدند و مسائلی به ما ارائه کرده‏اند که از قدرت بشر خارج است و ارتباط آنها را با خارج از جهان ماده مسلم می‏سازد، اما این ارتباط مرموز چگونه است؟ برای ما روشن نیست، مهم این است که ما می‏دانیم چنین ارتباطی وجود دارد. روایات فراوانی پیرامون مساله وحی در منابع اسلامی وارد شده که گوشه‏هایی از این ارتباط اسرار آمیز پیامبران را با مبدء وحی روشن می‏سازد: از بعضی از روایات استفاده می‏شود هنگامی که وحی بر پیامبر (ص) از طریق فرشته نازل می‏شد حال پیامبر عادی بود، اما هنگامی که ارتباط مستقیم و بدون واسطه برقرار می‏گشت، پیامبر (ص) سنگینی فوق العاده‏ای احساس می‏کرد، تا آنجا که گاه مدهوش می‏شد، چنان که در توحید صدوق از امام صادق (ع) نقل شده که از حضرتش پرسیدند: الغشیة التی کان تصیب رسول اللَّه (ص) اذا نزل علیه الوحی؟ قال ذلک اذا لم یکن بینه و بین اللَّه احد، ذاک اذا تجلی اللَّه له: " آن حالت مدهوشی که به پیامبر (ص) به هنگام وحی دست می‏داد چه بود؟ فرمود: این در هنگامی بود که در میان او و خداوند هیچکس واسطه نبود و خداوند مستقیما بر او تجلی می‏کرد.[7] پس از این عبارت که از کتاب تفسیر نمونه ذکر شد معلوم می شود علت این مدهوشی، تجلی خداوند بوده که به طور مستقیم با پیامبر به تکلم پرداخته است.[8] اقسام سه گانه وحی                     [1] . شوری 42:51 و 52. [2] . بنابر این که روح القدس غیر از جبرئیل باشد. [3] . الاتقان:ج 1،ص 44. [4] . شعراء 26:194-193. [5] . بقره 2:97. [6] . علوم قرآنی > آیة الله محمد هادی معرفت > اقسام وحی رسالی [7] . توحید صدوق" طبق نقل بحار الانوار جلد 18 صفحه 256 [.....] [8] . تفسیر نمونه، ج‏20، ص: 500   .

پایگاه اطلاع رسانی حوزه

مرجع:

ایجاد شده در 1401/04/17

لینک کوتاه