فضه چگونه شخصیتی بود؟ آیا ازدواج کرد و فرزندی داشت؟

پاسخ: فضه کنیز حضرت زهرا(سلام الله علیها) است. درباره ملیت او اختلاف است. برخی او را اهل «نوبیه» شهری در جنوب سودان(1) و برخی دیگر ایشان را از اهالی مصر می دانند. بنا بر برخی گزارشها فضه از اهالی هند است و حتی برخی ایشان را دختر پادشاه هند دانسته اند.(2) پس از نزول آیه «فَقُلْ لَهُمْ قَوْلًا مَيْسُورًا» (3)، پیامبر(صلی الله علیه وآله) وی را به خانه حضرت زهرا(سلام الله علیها) فرستاد و او را فضه نامید.حضرت فاطمه(سلام الله علیها) کارهای خانه را بین خود و فضه تقسیم کرد؛ یک روز خود و یک روز فضه کارها را انجام می‌داد. رابطه ایشان با خانواده اهل بیت(علیهم السلام) چنان بود که حضرت علی(علیه السلام)هنگام دعوت به وداع فرزندان خود با پیکر مادر، فضه را هم خطاب قرار داده و گفته است: «یا أُمَّ کلْثُومٍ یا زَینَبُ یا سُکینَةُ یا فِضَّةُ یا حَسَنُ یا حُسَینُ هَلُمُّوا تَزَوَّدُوا مِنْ أُمِّکم؛ ؛‌ای ام کلثوم،‌ای زینب،‌ای سکینه،‌ای فضه،‌ای حسن،‌ای حسین، بشتابید و با مادرتان وداع کنید.»(4) حضرت علی (علیه السلام) فضه را به عقد فردی حبشی به نام «ابوثعلبه» در آورد. که از او دارای یک فرزند پسر شد.(5) پس از وفات ابوثعلبه با شخصی دیگر به نام «ابوملیک غطفانی» ازدواج کرد. پسرش از شوهر قبل پس از مدتی درگذشت اما از ابوملیک فرزندانی داشت.نوه فضه به نام شهره بنت مسکه بنت فضه در بین نسل او معروفتر است. «مالک بن دینار» می گوید: زمانی که برای زیارت خانه خدا راهی حج بودیم، زنی لاغر اندام را دیدم که بر حیوانی لاغر و ناتوان سوار است ولی حیوان در راه بازماند. من او را سرزنش کردم که چرا با چنین مرکبی توشه سفر بسته است و می‌خواهد راهی بدین درازی را بپیماید، اما زن سر به آسمان بلند کرد و گفت: «نه در خانه‌ام گذاردی و نه به خانه‌ات رساندی. سوگند به عزت و جلالت اگر کسی غیر از تو چنین کاری با من کرده بود، شکایتش را پیش تو می‌آوردم.» ناگهان شخصی در بیابان پیدا شد که در دستش افسار ناقه‌ای بود و آماده تا آن زن را به مقصد برساند. من که از این ماجرا، کمالات زن را دیدم، دانستم پرهیزکاری است که نزد خدایش مقام بلندی دارد، پرسیدم تو کیستی؟ گفت: من «شهره»، دخترِ «مسکه» دختر فضه کنیز فاطمه زهرا(علیهاالسلام) هستم.(6) .

كانون گفتگوی قرآنی

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/27

لینک کوتاه