حکم اذکار اضافی در سجده و رکوع چیست؟ آیا دعا کردن در رکوع مستحب است؟ آیا احادیثی در این رابطه وجود دارد؟ آیا اگر عارف یا عالمی عملی را انجام داد در نماز خود آیا این می‌تواند مجوزی برای ما باشد که آن‌را در نماز جماعت اجرا و یا عمل کنیم؟

در مورد ذکر رکوع باید گفت؛ انسان هر ذکری در رکوع بگوید کافی است و احتیاطاً[1] آن ذکر به اندازه‌ی سه مرتبه «سبحان الله»، یا یک مرتبه «سبحان ربی العظیم و بحمده» باشد.[2]در مورد اذکاری که می‌توان در رکوع گفت، روایاتی به ما رسیده است؛ مانند:از پیامبر اکرم(ص) نقل شده است: من از قرائت در رکوع و سجود نهی شده‌ام، پس در رکوع خداوند را بزرگ بدارید و در سجده زیاد دعا کنید که سزاوار است مستجاب شود.[3]امام صادق‌(ع) از پدر بزرگوارشان و او از امام علی(ع) نقل کرده است: «قرائتی در رکوع و سجود نیست. در رکوع و سجود تنها مدح خدای عزوجل است و بعد از آن درخواست و دعا، پس قبل از دعا با مدح و ثنای خدای عزوجل شروع کنید سپس دعا کنید».[4]بنابراین، از دعا کردن در رکوع نهی نشده است و می‌توان گفت هر دعایی در رکوع مطلوب است. علامه مجلسی ذیل این حدیث فرمود: این حدیث دلالت بر استحباب ذکر و دعا در رکوع دارد.[5] و گفتن ذکر صلوات نیز در رکوع مستحب است بعد از ذکر یا قبل از آن[6] و این هم خود نوعی دعا است.همچنین در حدیثی از امام باقر(ع) خواندن این دعا نیز آمده است: «إِذَا أَرَدْتَ أَنْ تَرْکَعَ فَقُلْ وَ أَنْتَ مُنْتَصِبٌ اللَّهُ أَکْبَرُ ثُمَّ ارْکَعْ وَ قُلِ اللَّهُمَّ لَکَ رَکَعْتُ وَ لَکَ أَسْلَمْتُ وَ بِکَ آمَنْتُ وَ عَلَیْکَ تَوَکَّلْتُ وَ أَنْتَ رَبِّی خَشَعَ لَکَ قَلْبِی وَ سَمْعِی وَ بَصَرِی وَ شَعْرِی وَ بَشَرِی وَ لَحْمِی وَ دَمِی وَ مُخِّی وَ عِظَامِی وَ عَصَبِی وَ مَا أَقَلَّتْهُ قَدَمَایَ غَیْرَ مُسْتَنْکِفٍ وَ لَا مُسْتَکْبِرٍ وَ لَا مُسْتَحْسِرٍ سُبْحَانَ رَبِّیَ الْعَظِیمِ وَ بِحَمْدِهِ ثَلَاثَ مَرَّاتٍ‏...».[7]گفتنی است؛ اگر می‌دانیم عارف یا عالمی در نماز خود عملی را با استناد به روایات صحیح انجام می‌دهد و رعایت کرده است که از نظر فتوای مراجع تقلید در رساله‌های عملیه منعی نداشته باشد اشکالی ندارد، و گرنه نمی‌توان به آن استناد و بر طبق آن عمل کرد.در هر حال پاسخ حضرت آیت الله مهدی هادوی تهرانی (دامت برکاته) نسبت به قسمت اول سؤال، به شرح زیر است:خواندن قرآن یا ذکر یا دعا در هر جای نماز جایز است. لینک به سایت استفتائات .

اسلام کوئست

مرجع:

ایجاد شده در 1400/12/23

لینک کوتاه