درباره اهمیت امر به معروف و نهی از منکر و ضرورت آن توضیح دهید؟

«کنتم خیر امه اخرجت للناس تأمرون بالمعروف و تنهون عن المنکر» ؛ «شما بهترین امتی بودید که به سود انسان ها آفریده شده اند [؛ چه این که] امر به معروف و نهی از منکر می کنید». «معروف» آن است که عقل و شرع آن را نیک و خوب بداند و «منکر» آن است که عقل و شرع آن را ناپسند و بد بداند. بنابراین آنچه که نیک است- اعم از امور فرهنگی، اعتقادی، اقتصادی، عبادی، اخلاقی، سیاسی، جسمی، روانی و ... – معروف است و کلیه آن چه که ناپسند است، مشمول منکر می گردد. پس امر به معروف، به معنای «فرمان دادن به کار خوب» و نهی از منکر، به معنای «باز داشتن از کار بد» است.بهترین راه برای به دست آوردن مصداق های معروف و منکر، مراجعه به شرع است. بعضی از معروف ها عبارت است از: تقوا، احسان و نیکی، توکل، حسن ظن به خدا، توبه، تلاوت قرآن، شکر خدا، مشورت، دعا، اخلاق نیک، بردباری، ایستادگی در راه دین، خوف از خدا، انفاق، انیشیدن و تفکر، عفو و بخشش، فرو بردن خشم، جهاد، نماز، روزه و ... بخشی از منکرها نیز عبارت است از: کفر، نفاق، دوستی با کافران، ظلم و ستم، خیانت به بیت المال، کتمان حق، دین فروشی، بخل، کرنش در برابر دشمن، بدگمانی، دروغ؛ غیبت، تهمت، ایجاد اختلا، ریاست طلبی، حسادت، قطع رحم و ... فریضه امر به معروف و نهی از منکر، در همه ادیان مطرح بوده است و وجوب آن اختصاص به مسلمانان ندارد. این حکم در میان بنی اسرائیل به چشم می خورد. خداوند در قرآن می فرماید: «اهل کتاب همه یکسان نیستند؛ بلکه پاره ای از آنان به انجام این فریضه می پردازند و از نیکان به شمار می روند». لقمان اجرای این فریضه را به فرزندش سفارش می کند. خداوند به حضرت موسی و هارون دستورم ی دهد که با زبان نرم، فرعون را نصیحت کنند. امر به معروف و نهی از منکر، از مهم ترین، بهترین و عالی ترین فریضه ها و واجبات اسلامی است؛ به طوری که برخی از فقیهان، آن را از ضروریات دین دانسته اند. در آیات و روایات گوناگونی به آن سفارش شده است و تعابیر زیبایی در آنها به چشم می خورد. حضرت علی (علیه السلام) می فرماید: «تمام کارهای نیک و (حتی) جهاد در را خدا در برابر امر به معروف و نهی از منکر، هم چنین آب دهان در برابر دریای پهناوری است». امام باقر (علیه السلام) می فرماید: «بد قومی هستند، قومی که به امر به معروف و نهی از منکر عیب می گیرند و آن را بی ارزش می پندارند». ذکر چند امر در این زمینه لازم است:1- این فریضه از تکالیف همگامنی است و همه مسلمانان باید آن را پاس بداند. این چنین نیست که در زمان اقتدار حاکمیت اسلامی، این فریضه تنها بر دوش نیروهای انتظامی و قوه قضاییه و سایر نهادهای دولتی قرار داشته باشد؛ بلکه تک تک آحاد مردم به انجام این فریضه موظف اند. امر به معروف و نهی از منکر، واجب کفایی است و چنان چه عده ای به اجرای آن بپردازند و به گسترش معروف و از بین بردن منکر اقدام ورزند، انجام دادن آن از دیگران ساقط می شود.2- در اجرای فریضه امر به معروف و نهی از منکر، بین زن و مرد تفاوتی نیست و هر دو گروه، در این راستا وظیفه و مسؤولیت دارند.3- یکی از مراتب امر به معروف و نهی از منکر اقدام و برخورد عملی با شخص گنه کار است؛ ولی به فتوای مراجع تقلید، این امر باید با اجازه حاکم شرع و مسؤولان حکومت اسلامی انجام گیرد و بدون اجازه آنها جایز نیست. 4- این فریضه دارای شرایطی است که بدون فراهم آمدن آنها، انجام دادن آن بر شخص واجب نیست؛ بلکه در برخی موارد نیز حرام است. .

راسخون

مرجع:

ایجاد شده در سه روز پیش

لینک کوتاه