تخمین زمان مطالعه: 3 دقیقه
در قرآن کریم از مال و فرزند به عنوان وسیله آزمایش انسانها سخن به میان آمده است؛ مانند: «وَ اعْلَمُوا أَنَّما أَمْوالُکُمْ وَ أَوْلادُکُمْ فِتْنَة وَ أَنَّ اللهَ عِنْدَهُ أَجْرٌ عَظیمٌ»؛[1] و بدانید اموال و اولاد شما، وسیله آزمایش هستند و [براى کسانى که از عهده امتحان برآیند،] پاداشی بزرگ نزد خدا است.علت این تعبیر نسبت به مال و فرزند را در چند چیز میتوان یافت:1. آنان میتوانند وسیلهای باشند تا شیطان با استفاده از آنها انسان را فریب دهد: «...وَ شارِکْهُمْ فِی الْأَمْوالِ وَ الْأَوْلادِ»؛[2] و در ثروت و فرزندانشان شرکت کن.در این آیه شریفه یکی از راههای نفوذ شیطان و اسباب و وسائلى را که در وسوسههاى خود به آن متوسل میشود، مال و فرزند دانسته شده است.2. در صورت دوری انسان از خدا، مال و فرزند به او سودی نمیرساند: «لَنْ تُغْنِیَ عَنْهُمْ أَمْوالُهُمْ وَ لا أَوْلادُهُمْ مِنَ اللهِ شَیْئا ...»؛[3] هرگز اموال و اولادشان، آنها را از عذاب الهى حفظ نمیکند.از آنجا که انسانها غالباً به اموال و فرزندان خود براى حل مشکلات تکیه میکنند، قرآن در این آیه شریفه چنین روش و رفتاری را رد میکند.3. اگر انسان توجه کافی نداشته باشد، مال و فرزند او را از یاد خدا دور میکند: «یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا لا تُلْهِکُمْ أَمْوالُکُمْ وَ لا أَوْلادُکُمْ عَنْ ذِکْرِ اللهِ»؛[4] اى کسانى که ایمان آوردهاید! اموال و فرزندانتان شما را از یاد خدا غافل نکند.یکى از عوامل مهم نفاق، علاقه افراطى به اموال و فرزندان است؛ لذا در این آیه، مؤمنان را از چنین علاقه افراطى باز میدارد.4. گاه انسانها مال و فرزند زیاد را وسیلهای برای فخرفروشی بر دیگران قرار میدهند: «وَ تَکاثُرٌ فِی الْأَمْوالِ وَ الْأَوْلادِ»؛[5] همانا دنیا مایه ... و افزونطلبى در اموال و فرزندان است. از آنجا که افزونطلبى در اموال و فرزندان در شدّت یافتن حب و علاقه به دنیا تأثیر زیادی دارد، از دل بستن به آنها نهی شده است.اما در مقابل؛ آیاتی وجود دارد که اصل وجود فرزند را به عنوان نعمتی الهی یاد میکند،[6] و یا از فرزند به عنوان بشارتی برای پدر و مادر یاد کرده است،[7] و یا کشتن فرزندان به دلیل هراس از فقر را امر نکوهیدهای دانسته و به شدت از آن منع میکند. [8] در همین راستا است که پیامبران الهی؛ مانند حضرت ابراهیم(ع) و زکریا(ع) از خداوند متعال درخواست میکردند که به آنها فرزند عطا کند،[9] و یا حضرت ابراهیم(ع) به جهت فرزند دار شدن در دوران پیری، از خداوند متعال تشکر میکند.[10]از جمعبندی بین این دو دسته از آیات میتوان به این نتیجه رسید که آنچه اهمیت دارد افزایش تعداد جمعیت نیکوکاران و صالحان است؛ لذا خداوند متعال نیز در آیه 74 سوره فرقان یازدهمین ویژگى مؤمنان راستین را توجه خاص داشتن به فرزند با تربیت صحیح در میان خود بیان میکند.[11] در نتیجه، با آنکه مال و فرزند زیاد به تنهایی موجب نجات انسان نمیشود و همواره وسیلهای برای آزمایش انسانها است؛ اما معنای آنچه گفته شد این نیست که لزوماً باید مال و فرزند کمتری داشت؛ بلکه تنها باید دقّت داشت که مال و فرزند، مانع ارتباط با خدا نشود و انسانهای مؤمن نباید به داشتن آنها مغرور شده و به گونهای آنها را پشتوانه خود پنداشته و نوعی بینیازی و تکبّر نسبت به خدا در وجودشان حاصل شود. همچنین نباید آنان را دستمایهای برای تکبر و تفاخر بر دیگران قرار دهند؛ لذا پیامبر(ص) فرمود: «فرزند زیاد داشته باشید که من فردای قیامت به زیادی شما افتخار کنم».[12] .
اسلام کوئست
تماس با ما
آدرس : آزمايشگاه داده کاوي و پردازش تصوير، دانشکده مهندسي کامپيوتر، دانشگاه صنعتي شاهرود
09111169156
info@parsaqa.com
حامیان
همكاران ما
کلیه حقوق این سامانه متعلق به عموم محققین عالم تشیع است.