دين در دوران پيامبر ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ کامل گرديد؛ زيرا خداوند مي ‌فرمايد: (الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ؛ امروز، دين شما را كامل كردم). (مائده / 3) و مذهب شيعه بعد از وفات پيامبر ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ پديد آمده است؟!

آغاز پيدايش شيعه را که براي اوّلين بار به شيعه علي ـ عليه السلام ـ معروف شدند، همان زمان حيات پيغمبر اسلام ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ بايد دانست و جريان ظهور و پيشرفت دعوت اسلامي در 23 سال زمان بعثت موجبات زيادي را در برداشت که طبعا پيدايش چنين جمعيتي را در ميان ياران پيامبر اکرم ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ را ايجاب مي کرد.به طوري که اوّلين اسمي که در زمان رسول خدا ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ پيدا شده بود «شيعه» مي باشد که سلمان، ابوذر، مقداد و عمّار با اين اسم مشهور شدند.[1] اين نشان گر اين است که پيامبر اسلام ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ قبلا به ولايت علي ـ عليه السلام ـ تصريح کرده بودند که به عنوان مثال مي توان به شأن نزول آيه و انذر عشيرتک الاقربين[2] اشاره کرد که پيامبر در اوّلين روزهاي بعثت مأموريت يافت که خويشان نزديک خود را به دين اسلام دعوت کند و فرمودند اين شخص (علي ـ عليه السلام ـ ) برادر و وصي و جانشين من مي باشد بايد از او اطاعت نمائيد.[3]بديهي است که امتيازات و فضايل اختصاصي ديگر که مورد اتفاق همگان بود و علاقه مفرطي که پيامبر اسلام ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ به علي ـ عليه السلام ـ داشتند طبعا عده اي از ياران پيامبر اسلام ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ را که شيفتگان فضيلت و حقيقت بودند بر اين وا مي داشت که علي ـ عليه السلام ـ را دوست داشته به دورش گردآيند و از او پيروي کنند چنان که عده اي را بر حسد و کينه آن حضرت وا مي داشت. گذشته از همه اينها نام «شيعه علي» و شيعه اهل بيت ـ عليهم السلام ـ در سخنان پيامبر اکرم ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ بسيار ديده مي شود چنان که جابر بن عبدالله انصاري مي گويد نزد پيغمبر اسلام بوديم که علي ـ عليه السلام ـ از دور نمايان شد پيغمبر فرمود: سوگند به کسي که جانم در دست اوست؛ اين شخص (علي ـ عليه السلام ـ ) و شيعيانش در قيامت رستگار خواهند بود. ابن عباس مي گويد: وقتي آيه «ان الذين آمنوا و عملوا الصالحات اولئک هم خير البريه»[4] نازل شد پيغمبر ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ به علي ـ عليه السلام ـ فرمودند: مصداق اين آيه، تو و شيعيان تو هستيد که در قيامت خشنود خواهيد بود. و خدا هم از شما راضي مي باشد.[5] اينها نمونه هايي است از آنچه که در زمان پيامبر اکرم ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ اتفاق افتاده است.پيروان و هواخواهان علي ـ عليه السلام ـ نظر به مقام و منزلتي که آن حضرت پيش پيغمبر اکرم ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ و صحابه و مسلمانان داشتند، مسلّم مي دانستند که خلافت و مرجعيت پس از رسول خدا ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ از آن علي ـ عليه السلام ـ مي باشد زيرا بارها پيامبر اکرم ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ خلافت و جانشين بعد از خود را معرفي کرده بود که در منابع اهل تسنن اين گونه احاديث زياد به چشم مي خورد. ولي بعد از وفات و رحلت پيامبر اکرم ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ به طوري که ابن عباس و زبير و سلمان و مقداد، ابوذر و عمار پس از فراغ از دفن و کفن پيامبر اکرم ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ و اطلاع يافتن از جريان غصب خلافت درمقام انتقاد برآمده و به خلافت انتخابي و کارگردانان آنان اعتراض نمودند ولي پاسخي شنيدند که صلاح مسلمانان در اين است.[6]اين انتقادات و اعتراضات بحدّي شد که اقليتي را از اکثريت جدا کرد و پيروان علي ـ عليه السلام ـ را به همين نام «شيعه علي ـ عليه السلام ـ» به جامعه شناساندند و دستگاه خلافت نيز به مقتضاي سياست وقت، مراقب بود که اقليت نامبرده به اين نام معروف نشوند تا خلافت را اجماعي تلقي کنند.بنابراين شيعه در زمان پيامبر اکرم ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ مشهور بود و استمرار دين اسلام حقيقي بود و آيه اليوم اکملت لکم دينکم نشان گر اين است اعلان قضيه پيش از اين از پيامبر اکرم ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ خواسته شده بود ولي پيامبر اکرم ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ بنابر مصلحت هايي از جمله آن، ترس از نپذيرفتن مردم و سوء قصد بر جان پيامبر اکرم ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ و علي ـ عليه السلام ـ آن را به تأخير انداخته بودند و هم چنين اعلام آن از لحاظ زمان و مکان دقيقا مشخص نشده بود و آن حضرت منتظر بود تا در بهترين فرصت مناسب آن را بيان کند که در روز غدير خم دستور ابلاغ آمد و الاّ قبلا ولايت علي ـ عليه السلام ـ و شيعه جزو دين اسلام و حتّي عين دين اسلام بود. قهرا بسياري از مسلمانان اين حکم را براي اوّلين بار شنيده بودند. لذا پيامبر اکرم ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ شروع به دعا کردن کرد و فرمود: «اللهم وال من والاه و عاد من عاداه»[7] و اين ناظر بر کمال يافتن دين خدا در تشريع و تماميت يافتن ولايت با نصب اولوالامر مي باشد.[8] که غير از آن را شامل نمي شود زيرا تمام احکام و دستورات ديني به طور کامل گفته شده بود و تمام مسلمانان آنها را مي دانستند ولي ولايت علي ـ عليه السلام ـ قبلا تصريح شده بود ولي تمام مسلمانان آن را نمي دانستند که در روز غدير همگي از آن اطلاع يافتند.[9]بنابراين اکمال همان نصب حضرت علي ـ عليه السلام ـ به عنوان خليفه و جانشيني پيامبر مي باشد و شيعه نه تنها بعد از کامل شدن دين به وجود نيامده بلکه همان دين کامل است که يکي از ارکان آن امامت امام علي ـ عليه السلام ـ مي باشد و بدون پذيرش امامت امام علي ـ عليه السلام ـ و امامان بعد از او کامل بودن دين معنا ندارد.معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:1ـ تشيع مولود طبيعي اسلام، سيد محمد باقر صدر.2ـ شيعه در اسلام، علامه سيدمحمد حسين طباطبائي.3ـ رهبري امام علي ـ عليه السلام ـ در قرآن و سنت پيامبر، ترجمه المراجعات سيد شرف الدين عاملي ترجمه جعفر امامي.4ـ امامت و رهبري، علامه شهيد مطهري.5ـ الغدير، علامه عبدالحسين اميني. .

سامانه پاسخگویی به سوالات و شبهات

مرجع:

ایجاد شده در 1400/12/28

لینک کوتاه