صحت احادیث وحادثه های تاریخی راچگونه اثبات میکنید؟ باتوجه به گذشت ایام،امکان جعل،تقلب.. چطوربه احادیث ورویدادهای تاریخ اعتمادکنیم؟

در مورد سوال شما باید به این نکته توجه داشت که علم حدیث و متدهای آن با علم تاریخ متفاوت است و این امر به علت موضوع تعریف شده برای این علوم و هدف متفاوت در رویکرد به آنها است. در علم حدیث آنچه اهمیت دارد، توجه به رجال(شخصیت راویان) و درایه(نقد محتوای احادیث) است. اما در علم تاریخ، محقق تاریخی در هر پژوهشی در ابتدا با دو قصد رو به روست. تمام گزارش های تاریخی که از طریق منابع در اختیار قرار می گیرند، در ابتدای امر چیزی بیش از یک یا تعدادی داده نیستند. داده خبری است که صحت و سقم آن برای پژوهشگر تاریخ روشن نیست، اما در منابع تاریخی، مثبوت و در اختیار است. بنابر این نخستین قدم در هر پژوهش تاریخی، رسیدن به حقیقت از طریق تحلیل داده های تاریخی است و سپس تحلیل و رسیدن به حکمت تاریخی است(به عبارت دیگر رویکر فلسفه نگارانه به تاریخ). به طور کلی نقد تاریخی متشکل از دو بخش 1. نقد برونی ( ناظر به شناسایی امر واقع) و2. نقد درونی (ناظر به تحلیل) است.به طورکلی مسائل مورد اهمیت در نقد برونی عبارتند از:1. فاصله زمانی و مکانی بین راوی و روایت.2. وضعیت و شرایط تاریخی مخاطبان راوی.3. اصالت روایت از لحاظ خط و زبان و نوع کاغذ و شیوه تحریر که آیا با زمانه و فرهنگ راوی تطابق دارد یا نه؟4. تناسب معنوی روایت با روایت های موازی.5. بررسی منابع و مآخذ روایت6. فهم معانی لفظی روایت با توجه به تحول و تطور زبان در بستر تاریخ7. زدودن امور غیر واقع از روایت و مسائل مورد اهمیت در نقد درونی 1. فهم علایق، انتظارات و پیش فهم های راوی.2. راوی چه مقصودی از نقل روایت داشته است؟3. فهم معنای واقعی روایت و ارزیابی آن در میزان عقل.4.کشف حلقه های مفقوده در روایت به کمک عقل تاریخی5.سنجش ارزیابی و مقایسه عقاید و آرای مورخان دیگر یا نقادانی که با این رخداد سر و کار داشته اند.در نقد درونی یکی از مهم ترین ابزارهای تحلیل روایت، روش های تطبیقی و مقایسه ایست.6. کشف فهم و دیدگاه اصلی موجود، اما مستور در روایت که همه مطالب روایت بر محور آن نظم یافته است. در این زمینه می توانید به این منابع رجوع کنید: صادق آئینه وند، علم تاریخ در گستره تمدن اسلامی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی - عبدالحسین زرین کوب،، از چیزهای دیگر، تهران: انتشارات جاویدان، 1356چارلز ریگین، بررسی تطبیقی، ترجمه محمد فاضلی، تهران: آگاه، 1388کونتیین اسکینر، ماکیاوللی، ترجمه عزت الله فولادوند، تهران: طرح نو،1380در پایان باید گفت مهمترین کار برای یک مورخ و رسیدن به یک الگوی موثر کار عملی و تحقیق کاربردی در این عرصه های تاریخی است. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه