معنای فراز "وَ لاتَفْتِنّى بِما اَعْطَیْتَهُمْ، وَ لاتَفْتِنْهُمْ بِما مَنَعْتَنى فَاَحْسُدَ خَلْقَکَ، وَ اَغْمِطَ حُکْمَکَ" از صحیفه سجادیه چیست؟ معنای سخن امام سجاد (ع) در درخواست نیازمودن دیگران درباره نداشته‌های خود چیست؟

بر اساس گزارش صحیفه سجادیه،[1] یکی از دعاهای امام سجاد(ع) این بود:«اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ لَا تَفْتِنِّی بِمَا أَعْطَیْتَهُمْ، وَ لَا تَفْتِنْهُمْ بِمَا مَنَعْتَنِی فَأَحْسُدَ خَلْقَکَ، وَ أَغْمَطَ حُکْمَکَ»؛[2]بار خدایا، بر محمد و خاندان او درود فرست و مرا با آنچه به ثروت‌مندان عطا کرده‏اى مورد آزمایش قرار مده و آنان را نیز با نداشته‌های من امتحان مکن، تا مبادا به بندگانت حسادت کرده و از تقدیرت دلگیر باشم.در این بخش از دعا، هرچند عبارت «فَأَحْسُدَ خَلْقَکَ ... » در انتهای کلام و بعد از «لَا تَفْتِنْهُمْ بِمَا مَنَعْتَنِی» قرار گرفته، ولی به نظر می‌رسد مربوط به فراز اول «لَا تَفْتِنِّی بِمَا أَعْطَیْتَهُمْ» باشد؛ یعنی امام از خدا می‌خواند که او را با اموال دیگران آزمایش نکند، به‌گونه‌ای که زمینه حسادت به اموالشان و نیز اعتراض به تقدیر و قضای الهی فراهم شود؛ چرا که اگر عبارت «أَغْمَطَ حُکْمَکَ» را مربوط به فراز اول بدانیم، نمی‌توانیم هیچ‌گونه ارتباط معنایی بین این دو عبارت برقرار کنیم.به همین دلیل برخی از شارحان در ترجمه و شرح خود بر صحیفه سجادیه، ترجمه این عبارت را جا به جا کرده‌اند.[3]اما این‌که معنای عبارت «لَا تَفْتِنْهُمْ بِمَا مَنَعْتَنِی» چیست که امام از خدا می‌خواهد تا تنگ‌دستی ایشان باعث امتحان مردم نشود؟برخی شارحان صحیفه آن‌را این‌گونه شرح کرده‌اند:خدایا! به دلیل آن‌که مرا از دنیا محروم کردی، دنیاداران را درگیر آزمایشی دشوار نکن؛ که تکبر و طغیان، آنان را فرا گرفته و مرا به دلیل تنگ‌دستی‌ام حقیر و خوار ببینند؛ و از این طریق به گناه بیافتند.[4] .

اسلام کوئست

مرجع:

ایجاد شده در 1400/12/23

لینک کوتاه