عالم ربانی کیست و دیدگاه توحیدی اش چیست ؟

عالم ربانی همانطور که از عنوانش استفاده می شود کسی است که انتساب ویژه به پروردگار متعال دارد، اولا: اعتقاداتش همانگونه باشد که خداوند متعال است و از انسان خواسته که او را آنطور بدانیم و بشناسیم. او را به وحدانیت مطلقه در تمامی شئون ربوبیت و کمالات حقیقی بشناسد؛ چنانکه رسول خدا ـ صلی الله علیه و آله ـ می فرماید: حق معرفت خداوند آن است که او را این گونه بشناسی: بدون همتا و شبیه و ضد و این که او واحد، احد، ظاهر، باطن، اول، آخر، بدون همتا و نظیر است. علاوه بر این سایر اعتقاداتش مطابق بیانات صریح قرآن و سنت بوده و ائمه ـ علیهم السلام ـ را جانشینان بلافصل و حق پیامبر اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ که دارای کمالات روحی و معنوی مانند رسول خدا ـ صلی الله علیه و آله ـ هستند بداند. ثانیا: چون این اعتقاد دارای مراتبی است از جهت توجه اجمالی و تفصیلی به آن، عالم ربانی نیز از این جهت مراتبی دارد. ثالثا: چون اعتقاد تنها به این حقایق کفایت نمی کند، باید التزام عملی به ارتباط وجودی با حق تعالی نیز در تمامی شئون زندگی داشته باشد، به این جهت نیز عالم ربانی درجاتی پیدا می کند. رابعا: چون تداوم بر اعمال صالح و ارتباط بندگی با حق تعالی تاثیر مهمی در بالا رفتن ایمان و باورهای قلبی نسبت به حق تعالی دارد از این جهت نیز عالم ربانی انواعی خواهد داشت. خلاصه آنکه عالم ربانی کسی است که اعتقاداتش همواره بر محور مبدأ و معاد دور میزند، اخلاقش نمونه ای از صفات الهی و رفتارش نشانده عمل به وظایف عبودی باشد، قلبش بهره ای از محبت الهی و اولیائش داشته یا سرشار از آن باشد و خوف از عذاب خداوند و یا عظمتش یا دوری از او در اعمال و رفتارش متجلی باشد، و همانطور که امام علی علیه السلام در خطبۀ 87 می فرماید: ای بندگان خدا! به راستی از محبوب ترین بندگان خدا بنده ای است که خدا او را بر نفسش کمک کرده است. پس حزن را لباس زیرین و خوف را لباس رویین خود قرار داده، چراغ هدایت در قلبش درخشیده و وسایل پذیرایی (عمل صالح) را برای روزی که به آن فرود می آید (قیامت) آماده می کند. پس امور دور(کمال حقیقی) را بر خویش نزدیک و امور سخت(غلبه بر شیطان و هواهای نفسانی) را آسان می گیرد. (به حقیقت) نگاه می کند پس بینا می شود. و یاد ( خدا و قیامت) می کند، پس (عملش را) زیاد می کند. و از آب گوارا (ی معارف الهی) سیراب می شود، به گونه ای که آبشخور آن برایش آسان شده، و اولین آب را می نوشد و راه سخت را می پیماید. لباس تمایلات (غیر خدایی) را از وجودش برکنار کرده و جز یک همت برای او باقی نمانده است. پس، از صفت نابینایی و همراهی با هوا پرستان خارج شده و نسبت به کلیدهای درهای هدایت و قفل درهای ضلالت و پستی، به گونه ای شده است که به راه خود بینا شده و آن را پیموده و نشانه های آن را می شناسد و مسیرهای هلاک کننده را پشت سر گذارده. به محکمترین دستاویزها(ی هدایت) و ریسمان های آن چنگ زده، یقین او (به خدا و حقایق عالم و معاد) مانند خورشید گردیده، جان خویش را برای خداوند سبحان در بالاترین جایگاه ها قرار داده. نسبت به هر امری که بر او وارد می شود و در برگرداندن هر فرعی به اصل خود، چراغ تاریکی ها، برطرف کنندۀ نابینایی ها، کلید امور مبهم، دفع کنندۀ مشکلات، راهنمای بیابانهای وسیع است. می گوید تا بفهمد (بفهماند) و ساکت می شود تا سالم بماند. خود را برای خدا خالص گردانیده و خدا نیز او را خالص کرده است. پس او از معدن های دین خدا و میخ های زمین او است. نفس خود را ملازم با عدالت قرار داده و اولین نشانۀ عدالت او زدودن هوای نفس است. حق را توصیف و به آن عمل می کند. هیچ خیری را رها نمی کند مگر این که آن را قصد کرده و هیچ امری که گمان خوبی داشته باشد را ترک نمی کند. کتاب خدا را زمام امورش قرار داده و آن رهبر اوست که هر جا سنگینی داشته باشد آن را می پذیرد. .

طریق سعادت

مرجع:

ایجاد شده در 1402/02/28

لینک کوتاه