اگر كودكمان پرسيد خدا کجاست چه جوابي به کودک بدهيم؟

تعليم و تربيت در دوران کودکي امري بسيار مهم است که نبايد از آن غفلت کرد. دل کودک چون لوح سفيدي است که هر چيزي در آن قرار بگيرد، ثبات و پايداري بسياري دارد:قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ ع الْعِلْمُ مِنَ الصِّغَرِ كَالنَّقْشِ فِي الْحَجَر؛[1] حضرت علي (ع) مي فرمايند: علم در کودکي مانند حکاکي بر روي سنگ است.همچنين پيامبر (ص) فرموده اند: حفظ الرّجل بعد ما يكبر كالكتاب على الماء؛[2] يادگيري در بزرگسالي مثل نگارش بر روي آب است.حال با توجه به اهميت مساله، بايد شيوه هاي مناسب براي آن نيز آموخت. درک کودک از هستي، بيشتر منعطف به محسوسات و مشاهدات خويش است. اگر بخواهيم براي او از مهرباني خدا بگوييم، بايد مثال مهرباني پدر و مادر را بيان کنيم و اينکه محبت خدا بسيار بيشتر از محبت پدر و مادر است، اگر بخواهيم از عدم امکان ديدن خدا بگوييم، بايد از ديده نشدن جريان برق، يا هوا سخن بگوييم و اگر بخواهيم از بزرگي خدا سخن بگوييم بايد از عظمتي فراخ تر از کوه ها و خورشيد و ... سخن بگوييم.و نبايد بيش از توان کودک به او تعليم دهيم. يکي از روانشناسان در اين باره مي گويد: تحول مفهوم خدا همگام با رشد شناختي كودك است و هر دوره داراي ويژگي هاي انحصاري است. بنابراين لازم است در هر دوره بنا به تناسب خصوصيات ذهني و شناختي به فرزندانمان آموزش هاي ديني را ارائه نماييم و اجازه دهيم كودكان دين كودكانه خود را داشته باشند و از طرح و تدريس عقايد پيچيده و مشكل براي آنها خودداري كنيم، چرا كه نمي توانند آن را درك كنند و چه بسا موجب بدفهمي و گريز آنها از دين شود. همچنين به لحاظ عاطفي بهتر است در اين سنين خداوند را با صفات رحمت و رحمانيت معرفي كنيم و نه با صفات قهر آميز.در بعد عملي نيز بايد از تأكيد زياد و افراطي روي اجراي دقيق و صحيح برخي احكام دين و عقوبت اجرا نشدن كاملاً صحيح آنها خودداري نماييم؛ چون تأكيدات افراطي باعث ايجاد وسواس هاي فكري و عملي در آنها و باقي ماندن اين مشكل تا سنين نوجواني و بزرگسالي مي شود. بهتر است طرح بسياري از مسائل اعتقادي تا دوره تفكر صوري به تأخير افتد.به هر حال با توجه به اهميت مساله بايد براي آن وقت اختصاص دهيم و با صبر و حوصله و آگاهي لازم، اقدامات لازم را در جهت تربيت فرزند انجام دهيم. حضرت علي (ع) در اين باره به امام حسن (ع) مي فرمايند:إِنَّمَا قَلْبُ الْحَدَثِ كَالْأَرْضِ الْخَالِيَةِ مَا أُلْقِيَ فِيهَا مِنْ شَيْ‏ءٍ قَبِلَتْهُ فَبَادَرْتُكَ بِالْأَدَبِ قَبْلَ أَنْ يَقْسُوَ قَلْبُكَ وَ يَشْتَغِلَ لُبُّكَ؛[3] قلب نوجوان چونان زمين كاشته نشده، آماده پذيرش هر بذرى است كه در آن پاشيده شود. پس در تربيت تو شتاب كردم، پيش از آن كه دل تو سخت شود، و عقل تو به چيز ديگرى مشغول گردد.پی نوشتها:[1]. بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار، ج‏، 1ص224.[2]. نهج الفصاحة مجموعه كلمات قصار حضرت رسول ص ص 445.[3]. نهج البلاغة – نامه 31.منبع:سايت انوار طاها .

راسخون

مرجع:

ایجاد شده در سه روز پیش

لینک کوتاه