دلایل جاودانه بودن قرآن چیست؟

برای جاودانی بودن قرآن کریم ودین مبین اسلام، دلایل فراوانی وجود دارد،که بعضی از آن ها عبارتند از: 1 - تازگی و اثربخشی قرآن در همه زمان ها.قرآن کتابی است که برای یک زمان نازل نشده است و الا باگذشت زمان، همه رازهای آن کشف می شد و جاذبه و تازگی و اثر بخشی خودش را از دست می داد; حال آن که می بینیم زمینه تدبر و تفکر و کشف جدید،همیشه برای این دریای بی کران و مفاهیم بلند آن وجود دارد. این نکته ای است که پیامبراکرم صلی الله علیه وآله وامامان معصوم علیهم السلام آن را توضیح داده اند. پیامبراکرم صلی الله علیه وآله فرموده است: «مثل قرآن،مثل خورشید و ماه است و همانند آن دوهمیشه در جریان است.» (پس با گذشت زمان کهنه نمی شود.) امام رضاعلیه السلام نقل کرده اند که از امام جعفرصادق علیه السلام پرسیدند: «چه سری است که هرچه زمان بیشتری برقرآن می گذرد وهرچه بیشتر تلاوت می شود، برطراوت وتازگی اش افزوده می گردد؟»فرمودند: برای این که قرآن تنها برای یک زمان و نه زمان دیگر و برای یک مردم و نه مردم دیگر، نازل نشده، بلکه برای همه زمان ها و همه مردم نازل شده است.»بنابراین، خداوند متعال قرآن را طوری ساخته که در هر زمان و با وجود همه اختلاف هایی که در اندیشه های مردم به چشم می خورد، برزمان ها و افکار پیشی گیرد ودر هر عصری، مفاهیم تازه ای از معارف بلندآن کشف شود. 2 - احکام اسلام در فطرت و نهاد بشر جای دارد; لذا ماندگار است. قرآن کریم، احکام الهی را در نهاد بشرمی داند و می فرماید: «فاقم وجهک للدین حنیفا فطرت الله التی فطرالناس علیها»;(روم، 30) «توجه خویش را به سوی دین حق گرایانه، پایدار و استوار کن; به همان فطرتی که خدا مردم را بر آن آفریده است.» پس طبق این آیه شریفه، احکام قرآن منطبق برفطرت بشر بوده، همیشه باقی است. 3 - احکام اسلام و قرآن بیان کننده همه خواسته های بشر است. قرآن کریم در این زمینه می فرماید: «ونزلنا علیک الکتاب تبیانا لکل شی ء و هدی ورحمة و بشری للمسلمین »; (نحل، 89) «واین کتاب را که روشنگر هرچیز است و برای مسلمانان رهنمود و رحمت و بشارتگری است، برتو نازل کردیم.» هرچند که قرآن کریم، کتاب تربیت و انسان سازی است ولی در آن همه چیز بیان شده ودر آیات مختلفش پرده از روی قسمت های حساسی از علوم و دانش برداشته است. امام صادق علیه السلام فرمود: «خداوند در قرآن هرچیزی را بیان کرده است; به خدا سوگند،چیزی که نیاز مردم بوده است، کم نگذاردتاکسی نگوید: «اگر فلان مطلب درست بود، درقرآن نازل می شد.» آگاه باشید همه نیازمندی های بشر را خدا در آن نازل کرده است.» در روایت دیگری از امام صادق علیه السلام نقل شده است: «دراین (قرآن) اخبار شما و اخبارگذشته ها و اخبار آینده ها و اخبار آسمان وزمین است و اگر کسی که علمش را می داند،شما را به آن چه در قرآن است، خبر دهد، تعجب خواهید کرد.» امام خمینی قدس سره درباره جامعیت قرآن می فرماید: «قرآن مخزن همه علوم است.» البته نبایداین مطلب را از نظر دور داشت که اسلام دارای دو نوع احکام و مقررات است: الف - احکام و مقررات ثابت که براساس آفرینش انسان و مشخصات ویژه او استواراست و به نام دین و شریعت اسلامی نامیده شده است; مانند یک قسمت از عقاید ومقرراتی که عبودیت وخضوع انسان را نسبت به پروردگارش مجسم می کند و یا کلیات مقرراتی که با اصول زندگی انسان اعم از غذا،مسکن، ازدواج و... مربوط است و با دلایل یادشده، ثابت شد که انسان برای همیشه به اجرای آن ها نیازمند است. اصلا آیا می توان ادعا نمود که هر چه مربوط به زمان گذشته باشد، با گذشت زمان دیگر کاربردی ندارد;مثلا اگر بشر در زمان جاهلیت عدالت رادوست می داشت و یا از ظلم گریزان بود، الآن بگوییم: این اصل، دیگر کهنه شده و کاربردی ندارد! ما قضاوت این مساله را به شما واگذارمی کنیم که کدام یک از احکام اسلام مربوطبه زمان گذشته بوده و الآن کاربردی ندارد؟! ب - مقررات و احکامی که جنبه موقتی یامحلی و یا جنبه دیگری داشته و قابل تغییراست و به حسب مصالح مختلف زمان ها ومکان ها اختلاف پیدا می کند که به عنوان آثار«ولایت عامه » مطرح است و به نظرنبی اکرم صلی الله علیه وآله و جانشینان و منصوبین ازطرف ایشان علیهم السلام و علمای دین وابسته است. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه