تخمین زمان مطالعه: 4 دقیقه
تفاوتهایی در چگونگی خواندن نماز شب میان اهل سنت و شیعه وجود دارد، مانند تفاوت در جای گفتن سلام و تشهد، همچنین در تعداد رکعات نماز شب و وتر که در زیر به طور خلاصه فتوای مذاهب اهل سنت بیان میشود.الف. حنبلیه: وتر سنت مؤکد است، دست کم یک رکعت و حداکثر یازده رکعت است و میتواند سه رکعت، پنج رکعت، هفت رکعت یا نُه رکعت بخواند و در هر دو رکعت سلام دهد یا با دو تشهد و یک سلام و یا با یک تشهد و یک سلام تمام آنرا انجام دهد. قنوت در رکعت آخر بعد از رکوع سنت است، قبل از رکوع هم میتواند قنوت بخواند و قنوت در غیر وتر مکروه است، مگر در بلای سختی که بر مسلمانان فرود آید که در این صورت سلطان و نایبش در جمیع نمازهاى مکتوب قنوت میگیرند، هنگام قنوت بالا بردن دستها تا برابر سینه سنت است؛ به گونهاى که باطن دست به آسمان باشد و بعد از قنوت دستهاى خود را بر صورت بکشد.وقت وتر بعد از عشا تا قبل از فجر ثانى است و در ماه رمضان انجامش به جماعت سنت است و در غیر رمضان مباح.[1]ب. حنفیه: نماز وتر واجب است و آن سه رکعت است با یک سلام؛ در هر رکعت فاتحه و یک سوره یا مانند آن خوانده میشود. در رکعت سوم پس از قرائت، قنوت در آن واجب است و وقت آن بعد از نماز عشا تا فجر است و در غیر وتر قنوت نیست مگر در بلاها و شدائد روزگار که در نماز صبح بعد از رکوع سنت خواهد بود؛ آن هم براى امام، نه مأموم. نماز وتر به جماعت مشروع نیست مگر در وتر رمضان.[2]ج. شافعیه: از میان سنن مؤکد، وتر تأکید بیشترى دارد؛ کمترین رکعت آن، یک رکعت و بیشترین رکعت آن، یازده رکعت است و مىتوان دو رکعتى سلام داد یا متصل بجا آورد و وقتش بعد از عشا تا فجر صادق است. در ماه رمضان، به جماعت خواندن آن سنت است و قنوت در آخرین رکعت آن، در نیمه دوم رمضان سنت است همانطور که این قنوت بعد از رکوع رکعت دوم نماز صبح سنت است. بلند خواندن قنوت براى امام سنت و براى مأموم، آهسته خواندن آن سنت است، همچنین قنوت در شدائد در جمیع اوقات نمازها سنت است.[3]د. مالکیه: بعد از دو رکعتِ طواف، مؤکدترین سنت نماز وتر است. وتر یک رکعت است و وصل آن به شفع مکروه است و وقت آن پس از نماز عشا تا طلوع فجر است. در وتر قنوت نیست ولى قنوت در نماز صبح قبل از رکوع مستحب است و اگر فراموش کرد بعد از رکوع مستحب است و تقدیم شفع بر وتر شرط کمال است. جماعت در شفع و وتر مستحب نیست مگر در رمضان.[4]در منابع روایی اهل سنت روایاتی نیز درباره روش پیامبر اکرم(ص) در خواندن نماز شب نقل شده است که به ذکر چند نمونه بسنده میشود:1. دوازده رکعت: که بعد از هر دو رکعت سلام میداد، سپس در آخر یک رکعت وتر میخواند. دلیلش حدیثی است که از عایشه روایت شده است: «رسول خدا(ص) بعد از نماز عشا ... تا صبح یازده رکعت میخواند، و بعد از هر دو رکعت سلام میداد، سپس یک رکعت وتر میخواند و در سجده قبل از اینکه سرش را بلند نماید به اندازهای که شما پنجاه آیه بخوانید، مکث مینمود...».[5]2. سیزده رکعت: زید بن خالد جهنی میگوید: «با خود گفتم: امشب باید نماز شب پیامبر(ص) را بپایم؛ پیامبر دو رکعت کوتاه خواند، سپس دو رکعت دیگر خواند که از دو رکعت قبلی بسیار طولانیتر بود، سپس دو رکعت دیگر خواند که از دو رکعت قبلی کوتاهتر بود، سپس دو رکعت دیگر خواند که از دو رکعت قبلی مختصرتر بود و سپس دو رکعت دیگر کوتاهتر از قبلی خواند و بعد وتر را خواند، که جمعاً سیزده رکعت شد».[6]3. سیزده رکعت به این صورت: پیامبر هشت رکعت نماز میخواند و در هر دو رکعت سلام میداد، سپس پنج رکعت وتر میخواند که فقط در رکعت پنجم برای تشهد و سلام دادن مینشست.[7]4. سیزده رکعت به این صورت: از ابن عباس نقل شده است: «...رسول خدا(ص) شش نماز دو رکعتى گزارد و پس از آن نماز وتر را خواند و اندکى در بستر خود آرمید. چون مؤذن فرارسیدن وقت نماز را اعلام کرد، رسول خدا برخاست و دو رکعت نماز آسان گزارد و سپس براى نماز صبح از خانه بیرون آمد».[8]برای چگونگی نماز شب و آثار آن، از دیدگاه شیعه با توجه به روایات نبوی و امامان معصوم(ع) نمایههای زیر را مطالعه کنید:«نماز شب»، سؤال 5832«اهمیت و آثار نماز شب و حکم قضاء آن»، سؤال 2859 .
اسلام کوئست
تماس با ما
آدرس : آزمايشگاه داده کاوي و پردازش تصوير، دانشکده مهندسي کامپيوتر، دانشگاه صنعتي شاهرود
09111169156
info@parsaqa.com
حامیان
همكاران ما
کلیه حقوق این سامانه متعلق به عموم محققین عالم تشیع است.