در جمله صلی الله علیک، صلوات خدا چه معنا و مفهومی دارد و شمول آن، کدامند؟

در پاسخ به این پرسش توجه شما را به دو آیه از قرآن که در آنها موضوع درود و صلوات خدا عنوان شده و تفسیر و توضیح آنها جلب می نماییم : هُوَ الَّذِی یُصَلِّی عَلَیْکُمْ وَ مَلائِکَتُهُ لِیُخْرِجَکُمْ مِنَ الظُّلُماتِ إِلَى النُّورِ وَ کانَ بِالْمُؤْمِنِینَ رَحِیماً (احزاب- 43) او کسى است که بر شما درود و رحمت مى فرستد و فرشتگان او (نیز براى شما تقاضاى رحمت مى کنند) تا شما را از ظلمات (جهل و شرک و گناه) به سوى نور (ایمان و علم و تقوى) رهنمون گردد، او نسبت به مؤمنان مهربان است.یصلى از ماده صلاه در اینجا به معنى توجه و عنایت مخصوص است، این عنایت در مورد خداوند همان نزول رحمت است، و در مورد فرشتگان استغفار و تقاضاى رحمت مى باشد، چنان که در آیه 7 سوره غافر مى خوانیم:وَ یَسْتَغْفِرُونَ لِلَّذِینَ آمَنُوا: حاملان عرش خدا براى مؤمنان استغفار مى کنند.به هر حال این آیه بشارت بزرگ و نوید عظیمى براى مؤمنانى که همواره به یاد خدا هستند در بر دارد، چرا که با صراحت مى گوید: آنها در سیر خود به سوى اللَّه تنها نیستند، بلکه به مقتضاى یصلى که فعل مضارع است و دلیل بر استمرار مى باشد همواره زیر پوشش رحمت خداوند و فرشتگان او قرار دارند، در سایه این رحمت پرده هاى ظلمت شکافته مى شود، و نور علم و حکمت و ایمان و تقوا را بر قلب و جان آنها مى پاشد.آرى این آیه بشارتى است بزرگ براى همه سالکان راه حق و به آنها نوید مى دهد که از جانب معشوق کششى نیرومند است، تا کوشش عاشق بیچاره بجایى برسد! این آیه تضمینى است براى همه مجاهدان راه اللَّه که سوگند شیطان در زمینه اغواى فرزندان آدم دامان آنها را نمى گیرد، چرا که در زمره خالصان و مخلصان قرار دارند.تفسیر نمونه، ج 17، ص: 354 إِنَّ اللَّهَ وَ مَلائِکَتَهُ یُصَلُّونَ عَلَى النَّبِیِّ یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَیْهِ وَ سَلِّمُوا تَسْلِیماً (احزاب - 56) خداوند و فرشتگانش بر پیامبر درود مى فرستند، اى کسانى که ایمان آورده اید بر او درود فرستید و سلام گوئید و تسلیم فرمانش باشید.در اینجا به نکاتى باید توجه کرد:1- صلات و صلوات که جمع آن است هر گاه به خدا نسبت داده شود به معنى فرستادن رحمت است، و هر گاه به فرشتگان و مؤمنان منسوب گردد به معنى طلب رحمت مى باشد .2- تعبیر به یصلون به صورت فعل مضارع دلیل بر استمرار است یعنى پیوسته خداوند و فرشتگان رحمت و درود بر او مى فرستند، رحمت و درودى پیوسته و جاودانى.تفسیر نمونه، ج 17، ص: 417 .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه