شنیده ام در ابتدا نماز دو رکعت بوده بعدا پیامبر(ص) رکعت هایی اضافه کرده است، آیا صحیح است؟

پاسخ: در مورد تعداد رکعات نمازها از بعضی روایات چنین استفاده می شود که نماز در ابتدا دو رکعتی بوده است ; چنان که فضیل گوید: از امام صادق (ع ) شنیدم که می فرمود: ((خداوند نمازها را دو رکعتی قرار داد, سپس رسول خدا(ص ) هفت رکعت به آنها افزود)), (وسائل الشیعه , ج 3 , ص 31 , ح 2 و ص 34 , ح 12 و ص 35 , ح 14 و ص 636 , ح 19 و ص 638 , ح 22) فضل بن شاذان از امام رضا(ع ) روایت نموده که آن حضرت فرمود: ((نمازی را که خداوند بر امت واجب کرد, دو رکعتی بود, ولی رسول خدا(ص ) چون می دانست که مردم این دو رکعت را آن گونه که شایسته است انجام نخواهند داد و حق آن را ادا نخواهند کرد به نمازهای ظهر, عصر و عشاء دو رکعت و به نماز مغرب یک رکعت افزود تا نقص و کمبودی را که در مورد ادای اصل نماز از طرف نمازگزاران پدید می آید جبران شود)),(همان , ج 3 , ص 38 , ح 22) روی همین حساب نمازهای چهار رکعتی در سفر دو رکعت خوانده می شود.سعید بن مسیب گوید: از امام سجاد(ع ) پرسیدم : از چه هنگامی نمازها به این صورتی که امروز هست واجب شد؟ حضرت فرمود: ((از هنگامی که اسلام قدرت یافت و جهاد بر مسلمین واجب گشت , رسول خدا(ص ) هفت رکعت به نمازها افزود; ولی نماز صبح را به حال خود باقی گذاشت ; زیرا وقت آن تنگ بود و چون ملائکه شب در حال عروج به آسمان و ملائکه روز نیز در حال نزول بر زمین هستند, برای این که هر دو گروه از ملائکه در هنگام نماز حضور داشته باشند, نماز صبح را به حال اول خود باقی گذاشت و قرآن کریم نیز می فرماید: ((و قرآن الفجر ان قرآن الفجر کان مشهودا)), (همان , ج 3 , ص 36 , ح 19).از این روایت دو مطلب استفاده می شود: اول این که , افزایش هفت رکعت به نمازها, هم زمان با اوج و گسترش اسلام , برای بالا بردن روحیه ایمان و عبودیت در مسلمانان , لازم و ضروری بود و دوم این که نماز صبح برای این که مورد شهود همه ملائکه قرار گیرد به حالت اولیه خود باقی گذاشته شد. ناگفته پیدا است که افزدون رکعت های دیگربرنمازحتما به دستورواذن خداوندتوسط پیامبر (ص) صورت گرفته است زیراپیامبرمامور الهی است وازطرف خود چیزی نمی گوید( وماینطق عن الهوی الا هووحی یوحی).از روایت دیگری نیز استفاده می شود که نمازهای یومیه هر کدام مناسب اوقات خاص خود تعیین شده اند بدین صورت که : صبحگاهان وقتی که انسان از خواب برمی خیزد, روی مصالحی از جمله این که انسان هنوز با مسائل دنیا و زندگی درگیر نشده , نماز دو رکعتی خوانده می شود و در وسط روز به جهت اشتغال به امور مادی و زندگی نیاز بیشتری برای راز و نیاز و عبادت وجود دارد; بلکه انسان از یاد خدا غافل نشود و او را فراموش نکند. دراخیر یادآوریاین نکته لازم است که یکی از فلسفه های عبادت , اظهار خضوع و تسلیم در مقابل امر پروردگار و ایجاد روح عبودیت و بندگی در انسان است ; چنان چه امام سجاد (ع ) می فرماید: ((الهی کفی بی فخرا ائن ائکون لک عبدا ; خدایا! همین افتخارم بس که بنده تو هستم )). و گاهی بعضی از دستورات برای آزمودن روح تسلیم و بندگی است. فرمان خدا به حضرت ابراهیم (ع ) برای قربانی کردم اسماعیل , نمونه ای از آن است . در دستورهای عبادی و احکام الهی , گاهی هدف تسلیم و پذیرش دستور و تمرین برای جلب رضایت خداوند و اطاعت محض از آفریدگار است و گاهی تمرین برای متابعت از سنت و روش پیامبر(ص ) است اضافه کردن نمازو جهر و اخفات در نماز - چنان چه از بعضی روایات استفاده می شود - یکی از سنت های پیامبر اکرم (ص ) است که خداوند خواسته با این سنت امت را نسبت به پای بندی به سیره و سنت پیامبرش آزمایش کند. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه