امام مهدی (عج) در قرآن وَ لَقَدْ کَتَبْنٰا فِی اَلزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ اَلذِّکْرِ أَنَّ اَلْأَرْضَ یَرِثُهٰا عِبٰادِیَ اَلصّٰالِحُونَ (انبیاء /۱۰۵) و در حقیقت، در زبور پس از تورات نوشتیم که زمین را بندگان شایسته ما به ارث خواهند برد. *کلمۀ «ارض» وقتى به صورت مطلق و بدون قرینه مى‌آید، همۀ کرۀ زمین را دربرمى‌گیرد و مراد از «وراثت زمین» این است که سلطه بر منافع و استفاده از آنها از دیگران، به بندگان صالح منتقل شده و برکات زندگى نصیب ایشان و مختصّ آنان خواهد شد. «وراثت زمین» طبق آیه شریفه به انسان‌هایى خواهد رسید که داراى دو صفت بسیار مهم باشند:

امام مهدی (عج) در قرآن وَ لَقَدْ کَتَبْنٰا فِی اَلزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ اَلذِّکْرِ أَنَّ اَلْأَرْضَ یَرِثُهٰا عِبٰادِیَ اَلصّٰالِحُونَ (انبیاء /105) و در حقیقت، در زبور پس از تورات نوشتیم که زمین را بندگان شایسته ما به ارث خواهند برد. *کلمۀ «ارض» وقتى به صورت مطلق و بدون قرینه مى‌آید، همۀ کرۀ زمین را دربرمى‌گیرد و مراد از «وراثت زمین» این است که سلطه بر منافع و استفاده از آنها از دیگران، به بندگان صالح منتقل شده و برکات زندگى نصیب ایشان و مختصّ آنان خواهد شد. «وراثت زمین» طبق آیه شریفه به انسان‌هایى خواهد رسید که داراى دو صفت بسیار مهم باشند: «عبد خدا» بوده و هیچ استقلالى براى خود قائل نیستند. همه وجودشان را براى خدا قرار داده‌اند و مهر عبودیت بر پیشانى‌شان مى‌درخشد. اینان به مرز ایمان و توحید واقعى رسیده‌اند و همه چیز را در شعاع وجود او و براى او و به سوى او مى‌بینند. «صالح» و شایسته بوده و لیاقت بهره‌بردارى را دارا هستند. تفسیر آیه، مربوط به حضرت مهدى علیه السّلام است و حتى اگر در روایتى، به آن حضرت اشاره نشده بود، باز هم آیه حکومت او را مطرح مى‌کند؛ زیرا: قیام جهانى حضرت مهدى علیه السّلام یکى از امور مسلّم در معارف اسلامى است. بیان خداوند در آیه، به صورت وعده است؛ یعنى، وعده داده که زمین در اختیار بندگان صالح قرار مى‌گیرد. «کتب» در اصطلاح از امرى حتمى و قطعى حکایت دارد. در مفردات راغب، آمده است: از حکم امضا شده و از اثبات، به کتابت تعبیر مى‌شود شىء ابتدا به ذهن مى‌آید و مورد خواست انسان قرار مى‌گیرد، سپس به گفت‌وگو مى‌گذارد و پس از تصویب و پذیرفتن، براى عملى شدن ثبت و مکتوب مى‌شود کلمۀ «ارض» در آیه، سراسر کره زمین را شامل مى‌شود و این فقط در زمان ظهور امام زمان (عج) تحقّق خواهد یافت. «ارث بردن» ، یعنى اینکه وارث در نحوه استفاده از مال و همۀ منافع آن، اختیار کامل داشته باشد و چنین استفاده‌اى از منافع زمین، تنها در زمان ظهور براى «بندگان صالح» فراهم است. امام باقر علیه السّلام مى‌فرماید: مراد از کلمۀ «ذکر» در وَ لَقَدْ کَتَبْنٰا... همۀ کتاب‌هاى [پیامبران] است. و مراد از أَنَّ اَلْأَرْضَ...(1) قائم علیه السّلام و یاران او مى‌باشد. از روایت بالا استفاده مى‌شود که این وعدۀ الهى در همۀ کتاب‌هاى آسمانى بیان شده است. با نگاهى کوتاه به زندگى و آرمان‌هاى انسان‌ها از آغاز تاکنون، به روشنى در مى‌یابیم که یکى از بزرگ‌ترین آرزوها و خواسته‌هاى همه پیامبران و اولیا و انسان‌هاى طالب حق و آزاد اندیش، بر پایى جامعه توحیدى و حکومتى بر پایۀ فرمان‌هاى آسمانى و عدالت‌گستر الهى است تا در پناه آن با دستیابى عادلانه و صحیح بر منافع و منابع موجود، انسان‌ها به سعادت ممکن و بالندگى و رشد روزافزون و کسب درجات کمال در خورشأن خویش برسند. روشن است که این امید و آرزو زمانى محقق مى‌گردد که حاکمى عادل، کاردان و توانا، در رأس آن قرار گیرد و خود را موظّف به انجام فرمان‌هاى الهى بداند. اینک ما در عصرى به سر مى‌بریم که تنها و تنها این امید، از آخرین خورشید هدایت و امامت انتظار مى‌رود؛ او که نامش در کلام پیامبر صلّى اللّه علیه و آله و معصومین علیهم السّلام و به حدّ «تواتر» و یقین بیان شده و جاى تردید در این زمینه وجود ندارد. باتوجه به ذیل آیه «وعد اللّه» از این آیه نیز وجود امام زنده حاضر استفاده مى‌شود .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه