حضانت چیست؟

«حضانت» از ریشه «حضن» گرفته شده و به «در آغوش گرفتن مادر (فرزندش را) و چسباندن او به سینه اش» اطلاق مى شود که کنایه از نگهدارى و تربیت جسمى و روحى کودک است. به همین دلیل، به زنى که حضانت و تربیت کودک را بر عهده گرفته «حاضنه» مى گویند. در زبان عربى به مهد کودک «الحضانه» گفته مى شود. (المنجد فى اللغه، لویس معلوف، بیروت، دارالمشرق، چاپ 21، ص 139، «حضن» 1973). و در اصطلاح به معناى اقتدارى است که قانون به منظور نگهدارى و تربیت اطفال به والدین آنان عطا کرده به طورى که در این اقتدار حق و تکلیف به هم مى آمیزد. مبسوط در (ترمینولوژى حقوق، محمدجعفر جعفرى لنگرودى، ج 3، ص 1666 و 1667، شماره 6080، تهران، گنج دانش، 1378، چاپ اول). پس مى بینیم که این واژه، معمولاً بر موضوع نگهدارى و تربیت و حفظ کودک و فرزند اطلاق شده و معناى حقوقى حضانت، از مفهوم لغوى آن دور نشده است و بدین ترتیب، از دیدگاه قانون مدنى ایران، حضانت، خاص طفل است؛ بدین سبب در ماده 1168 قانون مدنى آمده است که «نگاهدارى اطفال هم حق و هم تکلیف ابوین است» و در مواد بعدى نیز که مربوط به نگهدارى یا حضانت است، در تمام موارد، از واژه «طفل» استفاده شده است. طبق تبصره 1 ماده 49 قانون مجازات اسلامى «منظور از طفل کسى است که به حد بلوغ شرعى نرسیده باشد» و با توجه به تعریف بلوغ در تبصره ماده 1210 قانون مدنى، مى توان گفت دخترى که نُه سال تمام ندارد و پسرى که 15 سال تمام ندارد، طفل محسوب مى شود (مشروط بر اینکه سایر نشانه هاى بلوغ در او ظاهر نشده باشد) .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه