می خواستم پیشینه زبان فارسی ، لری ، کردی ، ترکی وعربی از کی بوده اند و هرکدام از انها اولین بار چه کسی صحبت کرد؟

در اینکه زبان حضرت آدم و حوا چه بوده و چگونه با هم صحبت می کرده اند میان بزرگان و مورخان اختلاف است که به اهم اقوال می پردازیم:1.برخی می گویند با توجه به این که خط و زبان محصول زندگی جمعی و مستمر عده ای از افراد بشر، آن هم در بستر زمانی نسبتاً طولانی است. می توان گفت: حضرت آدم و انسان های آغازین فاقد زبان متداول بودند. آنان در آغاز با اشاره و اصوات بسیط، خواسته های خویش را به دیگران تفهیم می کردند و کم کم اصوات بسیط، جای خویش را به اصوات مرکب داد و زبان ابتدایی شکل گرفت، سالیان متمادی گذشت و به تدریج خط تصویری یافت شد و سپس تکامل نمود و خط میخی و بعد خط حروفی پدید آمد. بنابراین، می توان نتیجه گرفت که در زمان حضرت آدم(ع) خط و زبان متداول وجود نداشت؛ لیکن نمی توان این سخن را با قاطعیت بیان داشت، چون این امور از مسائل ما قبل تاریخ است و شواهد تاریخی برای اثبات و یا نفی آن چندان وجود ندارد. وانگهی حضرت آدم(ع) پیامبر بود و او از راه وحی ـ که راهی است غیر متعارف ـ دانش آموخت. قرآن می گوید:و علّم آدم الأسماء کلّها؛خداوند همه نام ها را به او آموخت... در تفسیر این آیه برخی از مفسران گفته اند:خداوند جمیع لغاتی را که فرزندان آدم تا روز قیامت به آن تکلّم می کنند، به او آموخت.( علامه طباطبایی، تفسیر المیزان، ج 1، ص 147.)طبق این تفسیر می توان گفت که حضرت آدم(ع) با بهره مندی از علم لدنی تمامی زبان ها را می دانست. البته برخی از مفسران مقصود از علم به اسماء، علم به حقایق علم هستی را مقصود دانسته اند، نه کلمات و لغات را.2. برخی می گویند: آنچه از روایات معصومین (ع) بر می آید این است که زبان حضرت آدم (ع) سُریانی بوده است ؛ لذا زبان سریانی اولین زبان انسان است ؛ لکن زبان سریانی در طول قرون واعصار تغییرات بسیاری کرده است ؛ و شکلهای تغییر یافته آن به صورت گویشهای گوناگون زبان سریانی هنوز موجودند. زبان سریانی ، یکی از زبانهای اقوام سامی است که اهل سوریه و عراق بوده اند ؛ و سام نام پسربزرگ حضرت نوح است ؛ و نژاد سامی از فرزندان او هستند. لهجه آشوریها و کلدانیهای سوریه و عراق و ترکیه و ایران سریانی است ؛ البته لهجه آشوریها با کلدانیها تفاوتهایی نیز دارد. دیگر زبانهای سامی عبارتند از آشوری ، بابلی ، عبری ، آرامی ، عربی و حبشی ( ر.ک: فرهنگ معین ؛ واژه سریانی و واژه سام و سامی) طبق روایات معصومین (ع) تا زمان حضرت ابراهیم غلبه با زبان سریانی بوده است ؛ ولی بعد از آن زبان عبری که تکامل یافته تر است ، رواج پیدا کرده است ؛ لذا کتب انبیاء بعد از حضرت ابراهیم (ع) به زبان عبری بوده است. عبر یکی از اجداد حضرت ابراهیم است و عبری و عبرانی منسوب به اوست ؛عبرانی نام اول قوم بنی اسرائیل است ؛ زبان عبری نیز از زبانهای سامی است .(ر.ک: فرهنگ معین ؛ واژه عبری و عبرانی) زبان عربی هم از زبانهای سامی است و با عبری و سریانی خویشاوندی داشته و تکامل یافته تر از همه آنهاست ؛ و از نظر ظاهر و وزن کلمات و دستور زبان ،قرابت زیادی با عبری دارد. (ر.ک:فرهنگ معین ؛ واژه عربی)از برخی روایات استفاده می شودکه حضرت نوح (ع) ابوالبشر ثانی است ؛ یعنی در طوفان نوح بسیاری از مردم نابود شده اند و از بین افراد باقی مانده ، تنها نسل فرزندان و همراهان حضرت نوح در زمین گسترش یافته است ؛ این فرزندان هر کدام در روی زمین به سمتی کوچ کرده و نسل انسان را گسترش داده اند ؛ و زبان آنها به خاطر دوری از همدیگر به گونه های متفاوتی تغییر یافته است. لذا می توان گفت که ریشه تمام زبانها در اصل زبان سریانی .( علامه طباطبایی، تفسیر المیزان، ج 1، ص 148)که در اثر عوامل گوناگون تغییر یافته است. 3.برخی نیز قائلند که زبان حضرت آدم عربی بوده است و اشاره به روایتی می کنند که از معصوم (ع) نقل شده که فرموده اند: پنج تن از انبیاء (ع) سریانی بودند آدم و شیث و ادریس و نوح و ابراهیم ؛ و زبان آدم (قبل از هبوط از بهشت ) عربی بود و آن زبان اهل بهشت است ؛ پس زمانی که پروردگارش را معصیت کرد خداوند متعال بهشت و نعمات آن را با زمین و کشاورزی عوض کرد و زبان عربی او را به سریانی تبدیل نمود. و فرمود:پنج تن از انبیاء عبرانی بودند اسحاق و یعقوب و موسی و داود و عیسی و پنج تن از انبیاء عرب بودند هود و صالح و شعیب و اسماعیل و محمد(ص) و... ( بحارالأنوار ج : 11 ص : 57) دلیل دیگر این افراد اشعاری است که به عربی حضرت آدم می سروده است.( علامه طباطبایی، تفسیر المیزان، ج 1، ص 148)اما اینکه چرا زبانهای مختلف به وجود آمد زبان‌شناسان عوامل مختلفی را برای تعدد و تکثر آن ذکر کرده‌اند. جین ایچیسون در عوامل تفاوت زبانی و اسباب تغییرساز زبان می‌نویسد: در یک جامعه زبانی گونه‌های متفاوت زبانی وجود دارد. گفتار اعضای یک جامعة زبانی(جامعه زبانی عبارت است از هر گروهی از مردم که گمان می‌کنند به زبان یکسانی سخن می‌گویند. (جین ایچیسون، مبانی زبان‌شناسی، ص166 ( بر حسب عواملی از قبیل موقعیت جغرافیایی، سن، شغل، پایگاه اجتماعی و اقتصادی،گروه نژادی و جنسیت فرق می‌کند. (جین ایچیسون، همان، ص167( البته این عوامل اجتماعی را نباید عوامل اصلی تغییر زبان بر شمرد بلکه همانطور که ایچیسون گفته است دو عامل زیر علت عمدة تغییر زبان را تشکیل می‌دهند. از یک طرف گرایش‌های زیربنایی‌ای در زبان هست که عوامل اجتماعی آنها را بر می‌انگیزاند و از طرف دیگر گرایش‌های ترمیمی یعنی گرایش به برقراری نظم به منظور بازسازی الگوهای آسیب‌دیده، وجود دارد(همان، ص218. ) به هر حال توانائی‌های طبیعی زبان در آدمی و برانگیزندگی عوامل اجتماعی و بیرونی مجموعاً مایه تغییر زبان و بوجود آمدن زبان‌های جدید می‌گردد به گونه‌ای که برخی زبان‌شناسان گفته‌اند: امروزه 5000 زبان در جهان وجود دارد. (رابرت لارنس ترسک، مبانی زبان، ترجمه علی فامیان، ، ص24)این که حضرت آدم چه زبانی داشت و چگونه تعدد زبان بوجود آمد روشن گردید. نکته اضافة بر این مطالب آنست که خداوند حوا را نیز در کنار آدم خلق کرد و سپس فرزندان آنها به دنیا آمدند و بدین ترتیب عوامل برانگیزندگی دستگاه زبان انسان برای پیدایش زبان‌های متنوع و جدید به وجود آمد. و از آنجایی که هر کدام از این افراد به خصوص بعد از طوفان نوح دریک گوشه از جهان به زندگی ادامه دادند طبیعی است که کم کم زبان آنها با تکرر نسل های بعدی تغییراتی پیدا کرد و زبانهای گوناگون به وجود آمد. جالب اینجاست که همین تعدد و تکثر و اختلاف زبانها را خداوند جزء نشانه های قدرت خویش در قرآن کریم ذکر کرده و می فرماید: و من آیاته خلق السماوات و الأرض و اختلاف ألسنتکم و ألوانکم انّ فی ذلک لایات للعالمین(روم ، آیه 22) اگر خواهان اطلاعات بیشتری هستید به کتابهای مربوطه مراجعه کنید . .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه