تخمین زمان مطالعه: 12 دقیقه
« فعالیت ها و مدارج علمى مقام معظم رهبرى » مقام معظم رهبرى در کنارتحصیلات دبیرستان به تحصیل علوم حوزوى پرداختند ایشان دروس جامع المقدمات , سیوطى و مغنى را در مدرسه سلیمان خان و نواب مشهد خواندند و شرایع و شرح لمعه را در نزد مرحوم پدرشان آیت الله سید جواد خامنه اى و مرحوم آقا میرزا مدرس یزدى فراگرفتند و رسائل و مکاسب را نزد شیخ هاشم قزوینى و شرح منظومه را نزد میرزا جواد آقا تهرانى و شیخ رضا ایسى آموختند . در سن هجده سالگى در درس خارج فقه و اصول مرحوم آیت الله میلانى حضور پیدا نمودند . در سال 1336 به قصد زیارت عتبات عالیات عازم نجف اشرف شدند و با دیدن دروس علما قصد اقامت نمودند و مدت کوتاهى از محضر بزرگانى چون حضرات آیات سید محسن حکیم , سید ابوالقاسم خو ئى , سید محمود شاهرودى , میرزا باقر زنجانى , سید یحیى یزدى و میرزا حسن بجنوردى بهره بردند ولى به دلیل عدم موافقت پدر به ایران بازگشتند و از سال 1337 تا 1343 در حوزه علمیه قم به تحصیلات عالى در فقه و اصول و فلسفه ، مشغول شدند و از محضر بزرگان چون مرحوم آیت الله العظمى بروجردى ، امام خمینى ، شیخ مرتضى حائرى یزدى وعلامه طباطبایى استفاده کردند . در سال 1343 به دلیل بیمارى پدر و لزوم مراقبت از ایشان به مشهد بازگشتند و ضمن مراقبت از ایشان به ادامه تحصیل و تدریس خویش پرداختند . و به طور رسمى تحصیلات فقهى و اصولى خود را در محضر اساتید بزرگ به ویژه آیت الله میلانى ادامه دادند و در این مدت در کنار تحصیل به تدریس مشغول بودند . ( جمعى از پژوهشگران حوزه علمیه قم , گلشن ابرار , خلاصه اى از زندگى اسوه هاى علم و عمل , قم : نشر معروف , , 1382 ج , 2 ص 975 - 976 ) حضرت آیت الله العظمى فاضل لنکرانى ره در مورد ایشان فرمودند : « بیست سال پیش وقتى در مشهد در مسجد گوهرشاد با ایشان برخورد کردم , آن موقع ایشان از مدرسین محترم مشهد بودند و مکاسب تدریس مى کردند . به نظر من ایشان یک فقیه و یک مجتهد است . ( حسن صدرى مازندرانى , حکایت نامه سلاله زهرا ( سلام الله علیها ) , قم : مشهور , , 1381 ص 224 ) ایشان به تصریح تعدادى از مراجع عظام تقلید و علما وفقها , داراى مقام اجتهاد مى باشند که به برخى از آنها اشاره مى کنیم - حضرت آیت الله العظمى فاضل لنکرانى ره : در مورد مقام معظم رهبرى حضرت آیت الله خامنه اى ( دامت برکاته ) اشعار مى دارد که مقام علمى و اجتهاد وفقاهت معظم له جاى هیچ گونه تردید نیست این جانب با توجه به سابقه آشنایى دیرین با ایشان و اطلاع از مراتب تحصیلى اذعان به اجتهاد به نحو اطلاق وى دارم علاوه اشاره و بلکه تصریح امام عظیم الشأن ( قدس سره الشریف ) در موارد متعدد به صلاحیت و شایستگى رهبرى ایشان دلیل عمده بر مقام اجتهاد معظم له مى باشد . ( حسن صدرى مازندرانى , حکایت نامه سلاله زهرا ( سلام الله علیها ) , قم : مشهور , , 1381 ص 225 ) همان گونه که حضرت ایت الله فاضل لنکرانى فرموده اند تصریح مرحوم امام به صلاحیت و شایستگى ایشان براى رهبرى دلیل روشن واشکارى بر اجتهاد ایشان مى باشد . - حضرت آیت الله جوادى آملى : اجتهاد و عدالت آیت الله جناب آقاى حاج سید على خامنه اى ( دامت برکاته ) مورد تایید مى باشد لازم است امت اسلامى در تقویت رهبرى معظم له در بذل نفس و نفیس در هیچگونه نثارو ایثار در یغ نفرمایند لتکون کلمه الله هى العلیا . ( همان , ص 225 ) حضرت ایت الله مشکینى ره : حضرت مستطاب آیت الله حالج سید على خامنه اى ( مد ظله العالى ) واجد مقام فقاهت و اجتهاد و قدرت استنباط احکام شرعیه که تصدى مقام معظم رهبرى بدان نیازمند است , مى باشد , چنانچه معظم له حائز سایر شرایط ولایت است . ( همان , ص 224 ) - حضرت آیت الله مؤمن : هنگام رأب گیرى در مجلس خبرگان براى رهبرى حضرت آیت الله خامنه اى دامت برکاته اجتهاد معظم له با قیام بینه شرعیه نزد این جانب ثابت بود ولى بعداً بواسطه حضور در جلسات مباحثه فقه شخصاً به اجتهاد ایشان پى بردم و اکنون شهادت مى دهم که معظم له مجتهدى عادل و جامع الشرایط است . ( همان , ص 226 ) - حضرت آیت الله مصباح یزدى : ایشان فقاهت را توأم باتقوا , تیز هوشى و فراست را توأم با بردبارى و سعه صدر , مدیریت را همراه با تعبد و پایبندى به اصول و مبادى اسلامى , فکر روشن و ثاقب و درخشان را با دور اندیشى و تشخیص مصالح دراز مدت امت اسلامى , حزم و احتیاط را توأم با شجاعت و شهامت , بهره مندى از علوم مختلف اسلامى را همراه با ذوق و گرایشهاى هنرى اصیل , اعتماد به نفس را همراه توکل بر خداى متعال , تلاش و جدیت و نظم و برنامه ریزى را توأم با توسل به ولى عصر عجل الله فرجه الشریف و ائمه اطهار و در یک کلمه همه شرایط و مزایاى مدیریت را با روح عبادت و بندگى و اخلاص جمع مى کند . ( همان , ص 226 ) علاوه بر تصریح علما به اجتهاد ایشان , جامعه مدرسین حوزه علمیه قم که مرکب از دهها مجتهد مطلق و چندین مرجع تقلید است ایشان را به مرجعیت پذیرفتند . در اساسنامه جامعه مدرسین آمده است : چیزى به عنوان نظر آن جامعه معتبر است که حداقل شانزده تن از اعضا آن را امضا کرده باشند . بنابراین اعلامیه جامعه مدرسین به این معنا است که حداقل شانزده تن از مجتهدان و خبرگان در فقه ، ایشان را مرجع مىدانند . « فعالیت هاى سیاسى مقام معظم رهبرى » ایشان به گفته خویش « از شاگردان فقهى ، اصولى ، سیاسى و انقلابى امام خمینى ( ره ) هستند » اما نخستین جرقههاى سیاسى و مبارزاتى و دشمنى با طاغوت را مجاهد بزرگ و شهید راه اسلام شهید « سید مجتبى نواب صفوى » در ذهن ایشان زده است ، هنگامى که نواب صفوى با عدهاى از فداییان اسلام در سال 31 به مشهد رفته در مدرسه سلیمان خان ، سخنرانى پر هیجان و بیدار کنندهاى در موضوع احیاى اسلام و حاکمیت احکام الهى ، و فریب و نیرنگ شاه و انگلیسى و دروغگویى آنان به ملت ایران ، ایراد کردند . آیتالله خامنهاى آن روز از طلاب جوان مدرسه سلیمان خان بودند ، به شدت تحت تأثیر سخنان آتشین نواب واقع شدند . ایشان مىگویند : « همان وقت جرقههاى انگیزش انقلاب اسلامى به وسیله نواب صفوى در من به وجود آمده و هیچ شکى ندارم که اولین آتش را مرحوم نواب در دل ما روشن کرد » . ( جمعى از پژوهشگران حوزه علمیه قم , گلشن ابرار , پیشین , ج 2 , ص 977 - 978 ) مقام معظم رهبرى از سال 1341 که در قم حضور داشتند و حرکت انقلابى و اعتراضآمیز امام خمینى ( ره ) علیه سیاستهاى ضد اسلامى و آمریکا پسند محمدرضا شاه پهلوى ، آغاز شد ، وارد میدان مبارزات سیاسى شدند و شانزده سال تمام با وجود فراز و نشیبهاى فراوان و شکنجهها و تعبیدها و زندانها مبارزه کردند و در این مسیر ازهیچ خطرى نترسیدند . کلاسهاى تفسیر و حدیث و اندیشه اسلامى ایشان در مشهد و تهران با استقبال کم نظیر جوانان پرشور و انقلابى مواجه شد . همین فعالیتها سبب عصبانیت ساواک شد و ایشان را مورد تعقیب قرار دادند . بدین خاطر در سال 1345 در تهران مخفیانه زندگى مىکردند و یک سال بعد 1346 دستگیر و محبوس شدند . همین فعالیتهاى علمى و برگزارى جلسات و تدریس و روشنگرى عالمانه و مصلحانه بود که موجب شد آن بزرگوار بار دیگر توسط ساواک جهنمى پهلوى در سال 1349 نیز دستگیر و زندانى شوند . در بین سالهاى 13531350 درسهاى تفسیر و ایدئولوژى آیتالله خامنهاى در سه مسجد « کرامت » ، « امام حسن ( ع ) » و « میرزا جعفر » مشهد مقدس تشکیل مىشد و هزاران نفر ازمردم مشتاق به ویژه جوانان آگاه و روشنفکر و طلاب انقلابى و معتقد را به این سه مرکز مىکشاند و با تفکرات اصیل اسلامى آشنا مىساخت . درس نهج البلاغه ایشان از شور و حال دیگرى برخوردار بود و در جزوههایى تحت عنوان : « پرتوى از نهج البلاغه » تکثیر و دست به دست مىگشت . طلاب جوان و انقلابى که درس حقیقت و مبارزه را از محضر ایشان مىآموختند ، با عزیمت به شهرهاى دور و نزدیک ایران ، افکار مردم را با آن حقایق نورانى آشنا و زمینه را براى انقلاب بزرگ اسلامى آماده مىساختند . این فعالیتها موجب شد که در دى ماه 1353 ساواک بىرحمانه به خانه ایشان در مشهد هجوم برده ، ایشان را دستگیر و بسیارى از یادداشتها و نوشتههایشان را ضبط کنند . این ششمین و سختترین بازداشت ایشان بود و تا پاییز 1354 در زندان کمیته مشترک شهربانى زندان بودند . در این مدت در سلولى با سختترین شرایط نگه داشته شدند . سختىهایى که ایشان در این بازداشت تحمّل کردند ، به تعبیر خودشان « فقط براى آنان که آن شرایط را دیدهاند ، قابل فهم است » . پس از آزادى از زندان ، به مشهد مقدس برگشتند و باز هم همان برنامه و تلاشهاى علمى و تحقیقى و انقلابى ادامه داشت . البته دیگر امکان تشکیل کلاسهاى سابق را به ایشان ندادند . در اواخر سال 1356 ، ایشان از سوى رژیم پهلوى دستگیر و براى مدت سه سال به ایرانشهر تبعید شدند . در اواسط سال 1357 با اوجگیرى مبارزات عموم مردم مسلمان و انقلابى ایران ، ایشان از تبعیدگاه آزاد شده به مشهد مقدس بازگشتند و در صفوف مقدم مبارزات مردمى علیه رژیم سفاک پهلوى قرار گرفتند و پس از پانزده سال مبارزه مردانه و مجاهدت و مقاومت در راه خدا و تحمل آن همه سختى و تلخى ، ثمره شیرین قیام و مقاومت و مبارزه یعنى پیروزى انقلاب کبیر اسلامى ایران و سقوط خفتبار حکومت سراسر ننگ و ظالمانه پهلوى و برقرارى حاکمیت اسلام در این سرزمین را دیدند . درآستانه پیروزى انقلاب اسلامى ، پیش از بازگشت امام خمینى ( قدس سره ) از پاریس به تهران و از سوى ایشان « شوراى انقلاب اسلامى » با شرکت افراد و شخصیتهاى مبارزى همچون شهید مطهرى ، شهید بهشتى ، هاشمى رفسنجانى و . . . در ایران تشکیل شد ، آیتالله خامنهاى نیز به فرمان امام بزرگوار به عضویت این شورا درآمد . پیام امام توسط شهید مطهرى « ره » به ایشان ابلاغ شد و با دریافت پیام رهبر کبیر انقلاب ، از مشهد به تهران آمدند . ایشان پس از پیروزى انقلاب اسلامى نیز همچنان پرشور و پرتلاش به فعالیتهاى ارزشمند اسلامى و در جهت نزدیکتر شدن به اهداف انقلاب اسلامى پرداختند که همه در نوع خود و در زمان خود بىنظیر و بسیار مهم بودند . ایشان با وجود فعالیتهاى سیاسى مهم از جمله : پایهگذارى « حزب جمهورى اسلامى » با همکارى و همفکرى علماى مبارز و هم رزم خود شهید بهشتى ، شهید باهنر ، هاشمى رفسنجانى و . . . دراسفند 1357 ، معاونت وزارت دفاع در سال 1358 ، سرپرستى سپاه پاسداران انقلاب اسلامى ، 1358 ، امام جمعه تهران ، 1358 ، نماینده امام خمینى در شوراى عالى دفاع ، 1359 ، نماینده مردم تهران در مجلس شوراى اسلامى ، 1358 ، حضور فعال و مخلصانه در لباس رزم در جبهههاى دفاع مقدس ، در سال 1359 با شروع جنگ تحمیلى عراق علیه ایران و تجاوز ارتش متجاوز صدام به مرزهاى ایران ، ترور نافرجام ایشان توسط منافقین در ششم تیرماه 1360 در مسجد ابوذر تهران ، ریاستجمهورى به دنبال شهادت محمد على رجایى دومین رییس جمهور ایران با کسب بیش از شانزده میلیون رأى مردمى و حکم تنفیذ امام خمینى ، دومین دوره ریاست جمهورى از سال 1364 تا 1368 ، ریاست شوراى انقلاب فرهنگ ، 1360 ، ریاست مجمع تشخیص مصلحت نظام ، 1366 ، ریاست شوراى بازنگرى قانون اساسى ، 1368 ، رهبرى و ولایت امت ، که از سال 1368 ، روز چهاردهم خرداد پس از رحلت رهبر کبیرانقلاب امام خمینى ، هرگز از مجاهدت در عرصه علمى و پژوهشى دست برنداشتند و بیش از 18 تالیف و تحقیق را به ثمر رساندهاند . از جمله آثار ایشان مىتوان به این موارد اشاره کرد : طرح کلى اندیشه اسلامى در قرآن ، از ژرفاى نماز ، گفتارى در باب صبر ، چهار کتاب اصلى علم رجال ، ولایت ، گزارش از سابقه تاریخى و اوضاع کنونى حوزه علمیه مشهد ، زندگینامه ائمه تشیع ( چاپ نشده ) ، پیشواى صادق ، وحدت و تحزب ، هنر از دیدگاه آیتالله خامنهاى ، درست فهمیدن دین ، عنصر مبارزه در زندگى ائمه « علیهم السلام » ، روح توحید ، نفى عبودیت غیر خدا ، ضرورت بازگشت به قرآن ، سیره امام سجاد « علیه السلام » ، امام رضا « علیه السلام » و ولایتعهدى ، تهاجم فرهنگى ( تدوین شده از سخنان و پیامهاى معظم له ) ، حدیث ولایت ( مجموعه پیامها و سخنان ایشان که تا کنون 9 جلد آن چاپ شده است ) و ترجمه آثارى چون : صلح امام حسن ( ع ) ، تألیف راضى آل یاسین ، آینده در قلمرو اسلام ، تألیف سید قطب ، مسلمانان در نهضت آزادى هندوستان ، تألیف عبدالمنعم نمرى نصرى ، ادعانامه علیه تمدن غرب ، تألیف سید قطب و . . . ( جمعى از پژوهشگران حوزه علمیه قم , گلشن ابرار , پیشین , ج 2 , ص 978 - 981 ) براى آگاهى بیشتر با ویژگى ها و زندگینامه مقام معظم رهبرى به کتاب قصه آفتاب ، تهران : مؤسسه فرهنگى قدر ولایت ، 1381 که زندگینامه مقام معظم رهبرى از زبان معظم له است و کتاب زندگینامه مقام معظم رهبرى ، تهران : مؤسسه فرهنگى قدر ولایت ، 1379 و کتاب گلشن ابرار , ج 2 , ص 970 تا 981 مراجعه نمائید . .
پرسمان دانشگاهیان
تماس با ما
آدرس : آزمايشگاه داده کاوي و پردازش تصوير، دانشکده مهندسي کامپيوتر، دانشگاه صنعتي شاهرود
09111169156
info@parsaqa.com
حامیان
همكاران ما
کلیه حقوق این سامانه متعلق به عموم محققین عالم تشیع است.