دانشجوی گرامی؛ به نظر می رسد جهت پاسخگویی مناسب به سؤالتان شایسته است ابتدا در باب مفهوم غیرت، مقدّمه¬ای را مطرح نماییم تا از طریق تعریفی که ارائه می¬گردد خودبخود برخی از حدود غیرت ورزی مرد نسبت به همسرش معیّن گردد. در این راستا پس از ارائه تعریف مورد نظر به ذکر حدیثی در باب لزوم غیرتمندی مرد در خانواده پرداخته و به سه مورد از حدود ابراز غیرت مرد نسبت به همسرش اشاره خواهیم نمود.

دانشجوی گرامی؛ به نظر می رسد جهت پاسخگویی مناسب به سؤالتان شایسته است ابتدا در باب مفهوم غیرت، مقدّمه¬ای را مطرح نماییم تا از طریق تعریفی که ارائه می¬گردد خودبخود برخی از حدود غیرت ورزی مرد نسبت به همسرش معیّن گردد. در این راستا پس از ارائه تعریف مورد نظر به ذکر حدیثی در باب لزوم غیرتمندی مرد در خانواده پرداخته و به سه مورد از حدود ابراز غیرت مرد نسبت به همسرش اشاره خواهیم نمود. غیرت یکی از صفات و ویژگی های طبیعی انسان است و هر کس به صورت غریزی و فطری از آن برخوردار است؛ لذا اهل لغت در ترجمه این واژه گفته اند: غیرت عبارت است از نفرت طبیعی انسان از مشارکت دیگران در چیزی که محبوب او است. (مجمع البیان، واژه غیرت).وجود این صفت باعث آن می شود که آدمی از آنچه که دوست دارد و یا وظیفه محافظت از آن بدو سپرده شده است، نگاهبانی نماید. در روایات اسلامی آمده است که خدای تعالی دارای صفت غیرت است و انسان های غیور را دوست دارد و به دلیل وجود همین صفت بود که کارهای زشت را حرام نموده است. در اهمیّت بحث غیرت در خانواده گفتنی است که امام صادق علیه السلام در این زمینه می فرمایند:« إنّ المَرءَ یَحتاجُ فى مَنزلِهِ وعِیالِهِ إلی ثلاثِ خِلالٍ یَتَکَلَّفُها وإن لَم یَکُن فى طَبعِهِ ذلکَ : مُعاشَرَةٍ جَمیلةٍ ، وسَعَةٍ بِتَقدِیرٍ ، وغَیرَةٍ بتَحَصُّنٍ؛ امام صادق علیه السلام : مرد برای اداره منزل وخانواده خود به سه خصلت نیاز دارد که اگر هم به طور طبیعی آنها را نداشته باشد، باید خود را به تکلّف در آنها وا دارد: خوش رفتاری ، گشاده دستیِ سنجیده، وغیرت بر حفاظت از آنها».(میزان الحکمه 5صفحه 97، حدیث 8071) کلمه ای که در تعریف غیرت مرد در خانواده مناسب به نظر می رسد حسّاسیّت است. به این معنا که غیرت نوعی حساسیت است؛ حساسیتی که از مسئولیّت برخاسته است؛ زیرا هر کس که نسبت به چیزی مسئولیّت دارد باید نسبت به آن حسّاسیّت هم داشته باشد. در نظام خانواده نیز مسئولیّت مرد نسبت به همسرش، غیرتی است که مرد نسبت به همسر خود دارد و زمانی این نوع غیرت ممدوح است که با اعتدال همراه گردد. توضیح اینکه غیرت مرد نسبت به همسر و فرزندانش امری فطری، ضروری و در واقع برخاسته از ایمان و تعهّد او بوده و مادامیکه حالت افراطی نداشته باشد جزء شاکلۀ مسئولیّت مرد است. خانمها نیز طالب غیرت مرد خویشند و می¬خواهند همسرانشان نسبت به وضع آنها حسّاس باشند. اصولاً خانمها از مردی که نسبت به وضع لباس و پوشش آنها بی تفاوت باشد، ناراضی اند. ناگفته نماند این حسّاسیّت مرد تا زمانی از جانب بانوان نوعی دوست داشتن، محبّت و حمایت تلقی می گردد که در حدّ معقول باشد. به عنوان مثال قرآن حجاب را واجب نموده است و مردها هم در همان حد و حدود شرعی مسئولند؛ لذا در خصوص مسأله غیرت نیز مانند هر یک از صفات حسنه دیگر باید توجه داشت که اگر از راه اعتدال خارج شده و به سوی افراط و تفریط گرایش یابد، مذموم خواهد بود، به گونه¬ای که می توان چنین گفت: حد و حدود غیرت تا جایی است که 1- از روی بدگمانی، 2- همراه با سخت گیری و 3- برای کسانی که خود اهل مراقبت¬اند، نباشد؛ زیرا ریشۀ بدگمانی و سوءظن را یا می توان در چگونگی تربیت خانوادگی افراد جست یا به دلیل نوع کارهایی که در جامعه عهده دار آنند. ممکن است دلایل دیگری را نیز یافت؛ اما آنچه مهم است نقش ویرانگری بدگمانی در محیط خانواده است. همسران این نکته را فراموش نکنند که در اسلام اصل بر صحّت و خوش گمانی نهاده شده است مگر آن که به قراینی خلاف آن ثابت شود. حسّاسیّت نشان دادن برای کسانی که خود اهل مراقبت اند نیز کار شایسته ای نیست. بسیاری از بانوان خود حریم خویش را رعایت می کنند و در این صورت حساسیت نشان دادن بیشتر آثار منفی به دنبال خواهد داشت. نویسنده: رضا وظیفه مند .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه